Читать «Разумная дзевачка (Маленькая аповесьць пра адно дзяцінства)» онлайн - страница 7

— Вавёрка! Вавёрка на бярозе!

I падбег да дрэва бліжэй, і, задраўшы галаву, паказваў угору рукой.

— Вунь, на другім суку, вунь! Бачыце, як пазірае!

I дзеці ўбачылі, і закрычалі наперабой — каб пачулі і тыя, што былі каля школы.

— Вавёрка! Вавёрка! Хутчэй сюды! Вавёрка!

— А які хвост, гляньце! Большы за самую!

— Во, пабегла яшчэ вышэй!

— Дзе яна, дзе? Я не бачу, пакажыце! Коля, дзе яна? Ты бачыш?

Праз хвіліну пад бярозаю была ўся школа — усе чатыры класы. Збегліся як на вялікае дзіва. Хоць зусім мала хто — хіба сёй-той з першакласнікаў — не бачыў вавёрак у лесе. Але ў лесе — гэта адно, а тут — на краі вёскі, каля самай школы, — гэта ўжо зусім іншае. Ды калі яшчэ побач з табой — больш за паўсотні чалавек, і ўсе крычаць, свішчуць, улюлюкаюць, — і нядзіва прымеш за дзіва.

Ніна гуляла з такой жа дашкольніцай, як сама, у дварэ школы, калі ўсчаўся ўвесь гэты гармідар, і зразумела, што каля бярозы нешта здарылася, і таксама пабегла ўслед за дзецьмі. Такі ўжо закон грамады: раз бягуць усе — бягу і я. Чацвёртакласніца Фрузка, таксама дачка настаўніцы, схапіла Ніну за руку, падвяла бліжэй да бярозы і паказала, дзе сядзіць вавёрка. I Ніна ўбачыла.

— Вавёрачка! Вавёрачка! — радасна закрычала яна і нават заскакала і ў ладкі запляскала. — Якая прыгожанькая! Якая прыгожанькая!

— Давайце згонім яе з бярозы і зловім! — прапанаваў Юзік. — Ёй жа тут, долках, не будзе дзе дзецца!

— А як ты яе згоніш?

— Каменнямі, палкамі!..

— А. як пападзеш каменем дый заб'еш?

— Ведаеце што? Трэба, каб хто палез на бярозу і пачаў там страшыць яе, дык яна па суках і спусціцца. Хто ў нас найлепш лазіць?

— Во — Мішка Цала!

— Цала, палезеш?

Цала — гэта была мянушка, бо як быў малы — замест «сала» казаў «цала». Мішка задзёр галаву, зморшчыў кірпаты нос у рабацінні, вышчарыў рэдкія, са шчарбінай, зубы і ўставіўся позіркам у светла-зялёную высь, яшчэ такую не густую, што запалоханы звярок быў адусюль відаць.

— Магу злазіць, — сказаў неяк вяла, без ніякага запалу Мішка.

Але пакараскаўся па ствале спрытна, сілу, было бачна, у руках меў — падцягваўся лёгка, нагамі абшчарэпваў бярозу, як клешчамі. Праз якую хвіліну ўжо стаяў на першым суку і шукаў вачыма бедную нязваную-неспадзяваную лясную госцю. Адчуўшы небяспеку, вавёрка шмыгнула вышэй і схавалася за ствол. Яшчэ праз хвіліну Цала забраўся на наступны сук. I тут Юзік, які і падбіў сябрука лезці, раптам закрычаў:

— Цала! Уцякай! Яна табе на галаву зараз скоча! Як кот Савосю! Уцякай скарэй!

I ўсе гэтак моцна падхапілі:

— Уцякай, Цала! Яна табе вочы выдзера!

— Яна ўжо зусім блізка, Цала! Уцякай!

— Уцякай, Цала! Як Савосю будзе!

— Злазь, Цала! Злазь!

Мішка, вядома ж, ведаў гісторыю пра Савося, якому кот, ратуючыся ад сабакі, скочыў на галаву, — тады гэту паэму Якуба Коласа ўсе школьнікі ведалі. Не на жарт перапалоханы, Цала долу не злазіў, а ляцеў, ледзь дакранаючыся рукамі і нагамі да ствала, а метры за два ад зямлі і зусім сарваўся, гэпнуўся і кульнуўся прэч ад бярозы. Смеху-рогату было ад той пацехі нямала. Смяялася, аж заходзілася, і Ніна.