Читать «Метамарфозы, цi Залаты асёл» онлайн - страница 123

Апулей

5. "Вось перад табою, Луцый, узрушаная тваiмi ўмольваннямi, я, мацi прыроды, панi ўсiх стыхiяў, першапачатковае нараджэнне часу, найвышэйшая памiж бостваў, валадарнiца душ памерлых, першая сярод нябесных жыхароў, адзiнае адлюстраванне ўсiх багоў i багiняў, знаку якой падуладныя нябёс блакiтнае скляпенне, гаючыя подыхi мора, плакучая бязмоўнасць апраметнай. Мяне, адзiную ўладарнiцу, ушаноўвае пад шматлiкiмi вобразамi рознымi абрадамi, пад рознымi iмёнамi ўвесь свет. Фрыгiйцы, першынцы чалавецтва, называюць мяне Песiнуцкай мацi багоў, спрадвечныя жыхары Атыкi — Мiнервай Кекранiцкай, кiпрыёты, абмываныя морам, — Пафiйскай Венерай, крыцкiя стральцы — Дыянай Дыктынскай, трохмоўныя сiцыльцы — Стыгiйскай Празерпiнай, элеўсiнцы — Цэрэрай, старадаўняй багiняй, адны — Юнонай, iншыя — Белонай, тыя — Гекатай, гэтыя — Рамнузiяй, а эфiопы, якiх асвятляюць першыя промнi сонца на ўсходзе, арыi i багатыя старажытнай вучонасцю эгiпцяне ўшаноўваюць мяне так, як i трэба, называючы мяне маiм сапраўдным iмем — царскай Iзiдай.

Вось я перад табой, спачуваючы тваiм бедам, вось я, добразычлiвая i мiласэрная. Пакiнь плач i скаргi, ганi прэч скруху, ужо па маiм жаданнi займаецца для цябе дзень збаўлення. Дык слухай уважлiва ўсе мае наказы. Дзень, якi народзiцца з гэтай ночы, здаўна прысвячаецца мне. Зiмнiя непагоды супакойваюцца, бурныя хвалi зацiхаюць, мора робiцца даступным для плавання, i мае жрацы, спускаючы судна на ваду, прысвячаюць яго мне ў якасцi першынца мараходства. Чакай гэтага абраду спакойна i набожна.

6. Ведай, што паводле майго навучання, якраз у час працэсii ў жраца ў правай руцэ будзе вянок з руж. Дык не марудзь нi хвiлiны, а, рассунуўшы натоўп, бадзёра далучайся да працэсii, кiруючыся маiмi дазволамi, i, падышоўшы зусiм блiзка, асцярожна, быццам ты хочаш пацалаваць жрацову руку, сарвi ружы i скiнь з сябе ў той жа момант гэту мярзотную i ўжо даўно мне ненавiсную звярыную шкуру. Нiчога не бойся, бо выпаўнiць мае настаўленнi цяжка не будзе. У гэту ж самую хвiлiну, калi я з'яўлюся табе, я знаходжуся i ў iншым месцы, каля майго жраца, i папярэджваю яго ў сне аб тым, што здарыцца, i навучаю, як трэба дзейнiчаць. Па маiм загаду густы натоўп расступiцца i дасць табе дарогу, твая пачварная знешнасць нiкога не збянтэжыць у час вясёлага шэсця i святочных вiдовiшчаў, а тваё нечаканае ператварэнне не выклiча нiякага падазрэння i варожасцi. Але запомнi чым наймацней i назаўсёды захавай у сваiм сэрцы, што рэшту свайго жыцця аж да апошняга ўздыху ты прысвяцiш мне. Справядлiвасць вымагае, каб той, чыё дабрадзейства верне цябе да людзей, належала ўсё тваё жыццё. Ты будзеш жыць шчаслiва, ты будзеш жыць пад маёй апекай i калi, закончыўшы свой жыццёвы шлях, сыдзеш у краiну мёртвых, ды, як бачыш мяне сягоння тут, так i там, у тым падземным паўкрузе знойдзеш мяне, якая прасвятляе змрок Ахеронта, уладарнiцай Стыгiйскiх тайнiкоў i сам, знаходзячыся на Элiзейскiх палях, будзеш мне, мiласэрнай да цябе, старанна пакланяцца. Калi ж прыкладнай паслухмянасцю, выкананнем абрадаў, непахiснай цнатлiвасцю ты дагодзiш нашай боскай волi, дык ведай, што толькi я маю ўладу прадоўжыць тваё жыццё звыш вызначанага тэрмiну".