Читать «Шляхам жыцьця» онлайн - страница 78

V

Галубка чуе галубка, I сэрца радасьцю ёй б'ецца, — Што гэтак помніць ён аб ей, Такому жалю аддаецца. Але нядоўга шчасьце ёй Усьмехам думкі калыхала: Галодны тут жа госьць ляжаў, А гэта значыла нямала. «Ня думай, мілы, аба мне, — Так галубку галубка кажа, — Уперад волю споўнь багоў: Яны пры ўсім стаяць на стражы… Гасьця ты маеш у сябе, Замёрз і есьці пэўна хоча, — Заняцца шчыра мусіш ім, Каб не пракляў цябе і ночы». Пачуў, стаў весел галубок, Ад радасьці аж як ня плача. Сьпяшыць гасьцю служыць, пытаць, Якую той цярпіць нястачу. «Я зьмёрз», — гавора той яму. Галуб рад памагчы ў прыгодзе (Бо й дрэва ў цень хавае свой Таго, хто нават сеч прыходзе).

VI

Гальлё сухое і лісткі Зьбірае, колькі сілы мае, Кудысьці зьлётаў па агонь, Разьвёў і госьця йзноў пытае. А паляўнічы да яго: «Дай есьць, галодны я сягоньня». Тут бедны галубок схмурнеў: Ня знае, дзе яду спагоне. То ж ён па-птушаму жыве, Жыве тым, што пашле здарэньне; Няма запасу ў галубка, А госьць ня можа знаць цярпеньня. Падумаў трохі галубок I штосьці выдумаў такое… «Спакоен, — кажа, — госьцік, будзь. I голад твой я заспакою». Сказаўшы гэта, над агнём Ён тройчы звольна акруціўся І, як маланка, як страла, Ў агонь, як ёсьць, жыўцом зваліўся… Ўстрос паляўнічым страх і жаль; Дае зарок ня жыць так болей: Спаліў прылады ўсе свае, Галубку выпусьціў на волю.

VII

Дый воля ўжо ёй не ў карысьць, Сядзіць і сумненька бядуе: «I лес, і сонца, і прастор Мяне ня цешаць маладую. Дружок ужо на сьвеце тым; З кім варкаваць, як даўней, буду? Нядолю-долю з кім дзяліць?.. Жыцьцё ўжо мне няспыннай жудай. Пайду за ім, пайду к яму. Прымі мяне к сабе, мой любы!» I з гэтым словам, як і ён, Звалілася ў агонь-загубу. Яшчэ больш паляўнічым тут Затрэсла скруха-неціхота: Лавіці птушкі у сіло Навек адпала ўжо ахвота. Па куце здаўся за грахі: Узьдзеў пакутны ўбор жабрачы… Ракой ідзе — ня п'е вады, У лесе птушкі — як ня бача. Аж так дабрыў, дзе лес палаў… Ўляцеў і сьледу не заставіў… Па сьмерці ўбачыў галубкоў Паміж сьвятых на небе ў славе. ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ ∙ Ўсю гэту повесьць знаем мы Аб галубках і паляўнічым З Магабгараты, кнігі Інд, Якой лет тысячы тры лічым.