Читать «Шляхам жыцьця» онлайн - страница 100

Янка Купала

V

Дні за днямі, гады за гадамі йдуць важна,       Йдуць суважна за зьменамі зьмены, Перамены ў сябе засявае брат кожны,       Шчасьцю ўзносяць свайму новы сьцены. Асьвяціў сваё чорнае першы сумленьне       Прагавіцьцем быць сонцу раўнёю, Ў путах сьцюжу трымаць, меці жараў насеньне,       Тлець, пылаць над людзьмі, над сабою. Як сам цар-Грамавік, чуе ў жылах пажары:       Сонцы б новыя сеяў па небе, Абярнуў бы сялібныя ў полым абшары       I сьвет цэлы спаліў бы ў патрэбе. Гэткіх думаў сягнуць недасягнутых чынаў,       Аж сябе сам сабою распражыў: Сонца сэрца яго растапіла, як льдзіну,       А душу спапяліла на сажу. Брат другі шоў на нетры сьляпыя аблавай,       Воблік крадзены кідаў загубам, Акрыляў сам самога асілкавай славай,       Паўставаў проць хапанага клубам. Як двурог-маладзік, маладзеў сярод зломаў,       Вызіраў непакорай, пакорай, На мінуўшым мінуўшыя ўзводзіў харомы,       Падпіраў кастылямі падпоры. Прыпадаў к мёртвым краскам грудзьмі і душою,       Саграваў сэрцам лозы і шышкі, Выцьвітаў, аж і стаў — чым быў — чорнай зямлёю, —       Зьвесьць не зьвёў недахваткі і лішкі. Трэйці брат загаворы здымаў з папялішча,       Знаць даваў моц іх сьпячым народам; На вялікае новых прыпеваў ігрышча       Выступаў — адступаў чараводам. Зводам браў-сунімаў крыўдадзейнага зьмея,       Трос заломам, як сівер мятліцай; Сховы новыя ўзносіў паміж сухавеяў       I пускаў к ім старыя крыніды. Гнаў крыніцы, піў зь іх і ў іх затапіўся…       На былым даў былому ўзрастаці; Склеп нямы, дзе ляжаў чараўнік, адчыніўся, —       Сьвет нанова стаў новых чакаці.