Шмат чаго зрабіліКамунары ўжо:Выраслі будынкіНад балот мяжой.Хаты і аборы,Хоць не ўсе яшчэ,Сталі роўным радам,Стала жыць лягчэй.Хутка збудаваліI млын паравы,Пры ім лесапілкуУ два паставы.Млын вурчыць ды мелеНа муку зярно,Рэжа лесапілкаЗа бярном бярно.Пры той лесапілцыПрацаваў змагар,Барысенкам. зваўсяГэны камунар.Падкладаў калоды,Дошкі аднімаў,Але рукой моцнайДолі не ўтрымаў.Аднаго так разу,Неўспадзеў зусім,Адляцела дошка,Гакнула па ім.Гакнула без жалю,Як тым абухом…Народ збегся быстра,Абступіў кругом.На нарах панеслі,Клалі ў ложак з нар;Тры дні і тры ночыЎміраў камунар.I сканаў ваякаЗа быт камунарскі;Ўжо яму не трэбаНі трудоў, ні ласкі.Над магілай свежайКапнула сляза;Чулую прамовуСтаршыня сказаў:«Спі, наш Барысенка,Камунарскі сын!У сям'і у нашайБыў ты не адзін.Арміі ЧырвонайВерны быў салдат,Полк з цябе быў рады,I начальнік рад.Ой, таварыш любы!Рана, браце, згас,Камуністам стойкімБыў на варце ў нас.Спі, наш Барысенка,Лёгкім будзь, пясок!..Па табе застаўсяТвой малы сынок.Ен цябе падменіць,Не здрадзіць табе,—Першым будзе ў нашайВорцы і сяўбе.Будзе ён ударнік,Будзе брыгадзір…Спі, наш Барысенка,Працы камандзір!»Сыпнулі зямлёюНа сасновы гроб;Грабарок уважнаКурганок нагроб.Камунаркі збокуПлакалі няўзнак,—Свайго камунараШкадавалі так.Ды йшчэ галасіліБабулі на ўмор:— На каго ж пакінуў?— А нашто ж памёр?Ідзе будаўніцтва,Ідзе карчаваннеУсё далей, шырай,Шчыра, безустання.У камуне школа,Электрычнасць, яслі,Дымныя лучыныНазаўсёды згаслі.У камуне ў сотніКароў бродзяць стады,Іржуць рэзва коні,Растуць буйна грады.А з прыселля глянуць,Вокам кінуць вокал:Разляглося полеДалёка-далёка.Трактары шнуруюцьНад Арэсай-рэчкай,Сякуць плугам, дыскамТорфішча на сечку.Жыта, авёс, бульбу,Каноплі, капустуЗасяваюць, садзяцьНа той глебе тлустай.I сёння зайздросціць«Мінарал» балоту:Бо ўраджай на торфе,А на ім пустота.Так расце, расце ўсёНебывалым ростам,I, здаецца збоку,Усё так ясна, проста.Як бы тут спрадвекуЎсё так вырастала,Бы сама сабоюБагна полем стала.Але так здаецца…Ўсё зрабілі рукі,I іх не забудуцьПатомкі-унукі.Што зрабілі людзі3 балотных палеткаў,Сведкай верш мой гэты,Вясна гэта сведкай.Тысяча гектараўДы яшчэ са трыстаЗасеяна збожжаНа балоце чыстым.*Я сяўбу сам бачыў,Палеткі абходзіў,На жыццё камуныНаглядзеўся годзе.Тут жа я прымеціўЗ'явішча такое:Як бы ўся ў іх працаШла сама сабою.Бо як ні ўзіраўсяГэтак ды іначай,Я там прыганятыхНіякіх не бачыў.Таксама начальстваНе чуваць, не відна…Як жа так без панства,Без прынук агідных?Ды такое нештаЯшчэ я заўважыў,Што для чужаземцаЗдалося б міражам.Гэта перад светамПавінен адзначыць:Мне людзей там смутныхНе прыйшлося бачыць.I не чуў ў камунеСкрытных уздыханняў,Лаянак і сварак,Горкіх нараканняў.
