Читать «Йĕрсем çухалмаççĕ» онлайн - страница 37

Розин Ярандай

— Ҫак накладноя ҫухатнӑ-и эсир е кама та пулин панӑ? — улмуринче тупнӑ хута Лидия Гурьевнӑна кӑларса кӑтартрӑм.

Ним калама аптраса тӑчӗ сутуҫӑ. Сӑнран ӗкрӗ.

— Ҫухатнӑ-и е кама та пулин панӑ ӑна эсир? — тепӗр хут ыйтрӑм эпӗ.

— Ой, никам та ӗненес ҫук, ― ассӑн сывларӗ Лидия Гурьевна. ― Хулара апат-ҫимӗҫ туянтӑм та накладноя кутамккана чикрӗм. Ҫула май киле кӗтӗм те кутамккана лаҫҫа лартрӑм. Шоферӗ васканипе накладной ҫинчен маннӑ кайнӑ. Лавккана мӗн-мӗн турттарса килнине шутлама тытӑнтӑмӑр та… накладной ҫук. Шӑпах ҫав вӑхӑтра ача садӗнчен шӑнкӑравларӗҫ: хӗрӗм чирлесе ӗкнӗ. Эх, вӗткелентӗм вара! Больницӑран ҫӗрле тин таврӑнтӑм. Пӑхатӑп — кутамкка ҫук… Пускилсем кӗртсе хунӑ пуль тесе, пӗрин патне пырса ыйтрӑм, теприн патне — никам та пӗлмест, Ах, кам алхасрӗ-ши?

— Чимӗр-ха, хӑвӑр валли туяннӑ пулсан, накладной ҫыраҫҫӗ-и вара? Накладнойра кӑтартнӑ пурлӑх йӑлтах кутамккара пулнӑ вӗт. Ҫӗнӗ йӑла-йӗрке-и ку? Ҫӗнӗ меслет-и?

Лидия Гурьевна шарламарӗ, ман ҫине тӗлӗнсе те тарӑхса пӑхрӗ.

— Ну, юрӗ. Хӑнана ӑсатсан, ял Советне пырӑр. Ку документ пирки унта сӑмахлӑпӑр, ― терӗм те накладноя каялла чикрӗм. ― Чӑматанри япаласем те ҫухалма пултарӗҫ — ҫенӗкре сапаланса выртаҫҫӗ.

— Ай, тур ҫырлахтӑрах! — пӗҫҫине шарт ҫапрӑ Лидия Гурьевна, ҫенӗкелле талпӑнса.

Эпӗ урама тухрӑм. Тӗпере пӗр пелӗт татки те курӑнмасть. Лӑпкӑ ҫил варкӑшӗ чуна уҫӑлтарать. Ҫапах пӑчӑ мана. Тӑвӑннӑ чун урамра та лӑпланаймасть. Чӑнах, хытсах каймалла вӗт. Куҫ умӗнчех иртӗхет Лидия Гурьевна. Уйкассем ӑна урӑхла ӑнланаҫҫӗ, ял ҫыннисемшӗн тӑрӑшать теҫҫӗ. Ҫӑткӑн ҫын, выҫӑ куҫлӑ хӗрарӑм вӑл. Унӑн пӗртен-пӗр ӗмӗт — укҫа тупасси. Тар юхтарса тунӑ тетӗр-и эсир ӑна ҫав виҫ кӗнекери пуянлӑха? Ҫук пуль. Ку ӗҫе вӑраха яма юрамасть, паян-ыранах милици ҫыннисене явӑҫтармалла.

Кам вӑл Гера? Ӑҫтан япаласем тупать? Еххим пиччене хӗҫтимӗр ӑҫтан тупса панӑ? Камсемпе ҫыхӑннӑ Лидия Гурьевна? Пӗтӗмпех пӗлмелле, тӗпчемелле, тӑрӑ шыв ҫине кӑлармалла.

Пик-пик! пиклетрӗ машина. Сасӑ илтӗннӗ еннелле ҫаврӑнса пӑхрӑм. Машина тӑп чарӑнчӗ. Совхоз директорӗ иккен. Уй-хиртен таврӑнать.

— Мӗнле, Юрий Иванович? Вӗҫӗ-хӗрри курӑнать-и? Тӗлли-палли пур-и? — ыйтрӗ ҫул ҫинче совхоз директорӗ. ― Асӑрхануллӑ пул Лидия Гурьевнӑпа. Виҫӗ пуслӑх япала парать те кайран пин тенкӗлӗх ӗҫ тутарать.

Кулагин ҫинчен те каласа кӑтартрӗ совхоз директорӗ. Иккӗшӗ те пӗр ялтан иккен вӗсем. Лидия Гурьевна та, Кулагин та. Совхоз директорӗ вӗсене мӗн пӗчӗкренех пӗлет. Вӑр-вар та тӑрӑшуллӑ ҫын пек кӑтартнӑ хӑйне Кулагин. Каникулсенче уй-хирте тӑрмашнӑ. Ҫакна шута илсе, совхоз ӑна ялхуҫалӑх институтне вӗренме янӑ. «Текех пӗр вырӑнта тӑпӑртатса тӑмастпӑр, ят илетпӗр», ― тенӗ уйкассем, Кулагин институт пӗтерсе таврӑнсан. Ара, вӗсен те аслӑ пӗлӗ илнӗ агроном пур ӗнтӗ. Ютран килнӗ ҫын мар, ҫак тӑрӑхра ӗснӗскер.