Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 15
Николай Михайлович Водоносов
Мікола ўбачыў, што Сняжок павярнуў галаву і глядзіць у яго бок. Але ж як ты пойдзеш да каня, калі маці папрасіла бегчы на расцяробы за Мокры Лог і набраць там смалякоў, бо зіма доўгая, а смалякі ідуць не толькі на падпалку ў грубцы, а і на асвятленне: адчыніш вялікія, з нейкімі невыразнымі фігуркамі на іх, дзверцы грубкі — і светла ў пакоі, толькі падкідай па смаляку.
А набраць тых смалякоў не вельмі проста. Трэба спярша знайсці гнілы хваёвы пень, у якога ўжо ўсе карані адваліліся, адгнілі, вывернуць яго з зямлі, расхістаўшы, потым сякерай ачысціць ад гнілля, узяць у мех толькі цвёрды, як жалеза, смаляны стрыжань. І такіх пеньчукоў трэба здабыць штук пяць, не меней.
Яны пайшлі б з Алесем, але ён пасвіць недзе рагулю, бо ўжо вартаўнік папярэдзіў, што «пакладзе» яе ў шкодзе з ружжа, калі будуць пускаць самапасам…
І ўсё ж спакуса пабыць каля Сняжка ўзяла верх. За смалякамі ён пойдзе пасля, а цяпер…
Хуценька забег у хату, узяў кавалак цукру, пакалоў яго на дрывотніку сякерай на драбкі і схаваў у кішэню сваіх новых штаноў. Ён яшчэ не ведаў, што гэтыя новыя штаны яго вунь як падвядуць…
Ля рэчкі, каб не замачыць штаны, Мікола скінуў іх, перайшоў рэчку і зноў надзеў. Узбегшы на ўзгорак, дзе, як і заўсёды, стаяў ля плота конь, Міколка адразу дастаў з кішэні драбок і смела пайшоў да Сняжка. Але той чамусьці папераджальна паклаў вушы, грозна зыркнуў на яго і тупнуў пярэдняй нагой, маўляў, не лезь ка мне.
Мікола адскочыў, бы конь яго ўкусіў.
— Сняжо-ок, што з табою? Сняжо-ок… Гэта цукру вось табе прынёс.
— Не лезь да каня! Убрыкне! — раптам пачуўся з двара голас Тупіка, а неўзабаве і ён сам выйшаў праз брамку ў сваёй сіняй гімнасцёрцы. — Па ім, брацішка, стралялі…
— Хто страляў? — аж сумеўся Мікола, заўважыўшы, што сёння Тупік неяк асабліва суровы, засмучаны. Паляпаўшы каня па крутой шыі, сказаў журботна:
— Каб жа я ведаў, хто страляў… Ля самай холкі куля скуру садрала, перад сядлом… Збег, гад, у балота…
Мікола глядзеў на- запечаную кроў ля холкі, дзе роем віліся мухі, і думаў: «Значыць, гэта па ім, Тупіку, стралялі… А кажа — па кані. Так і забіць калі могуць. Мусіць, трэба сказаць пра нечаканых начных гасцей і пра Крывога…»
Ён зноў працягнуў руку, сказаў:
— Во я яму драбок цукру хачу даць.
— Вазьмі, Сняжок, — дазволіў ласкава гаспадар, гледзячы ўжо кудысьці ўдалячыню, думаючы аб нечым сваім.
Сняжок стрыгануў вушамі і, як і ў першы раз, пацягнуўся пысай да Міколавай рукі, узяў пачастунак, потым хрумстаў, хітаў галавой і закрываў вочы. І зноў цягнуўся да Міколы, раздзімаў ноздры і фыркаў — прасіў.
— Можна, я яшчэ дам?
— Можна… Давай і пасвіствай, ён прывыкне да твайго свісту, будзе ўслед бегчы… — І раптам, зірнуўшы на Міколавы штаны, з кішэні якіх той зноў дастаў бела-чорны драбок, спытаў: — Слухай, брацішка, адкуль у цябе ўзяліся гэтыя шыкоўныя штаны? І цукар…