Читать «Чарадзейныя яблыкі» онлайн - страница 63

Юрий Аркадьевич Татаринов

— Добра, я зараз разбуджу панначку. Толькі… ідзіце пагуляйце пакуль што ў двары.

— Слухаюся, — адказаў пан Чаляднік. — Зараз жа іду. — І падаўся па калідоры да лесвіцы, напяваючы ўсё тое ж самае — мазурку. Азіраючыся на няньку, ён ледзь не паляцеў з лесвіцы…

На двары ўжо сабраліся коннікі. Ведаючы звычку прыказчыка падымацца яшчэ да сонца, яны былі заняты тым, што чысцілі збрую і коней. Фурман і яго памагаты шчыравалі над экіпажам. Пан Чаляднік падышоў да дамка, дзе размяшчалася кухня, падняў камень, якім слугі падпіралі дзверы, і стаў прысядаць з ім. На ганак высыпала чэлядзь і здзіўлена глядзела на яго. Непаседа неўзабаве кінуў камень, падышоў да фурмана, які аглядаў кола.

— Хутчэй, хутчэй! — прыспешваў ён.

— Паспеем, зробім, пан Чаляднік, — адказваў фурман. — Заляцім птушкаю.

— «Птушкаю», — перадражніў Варлампій. — А як князя вязём, дык вечна непаладкі: то кола, то папруга. Глядзі ў мяне! — І ён паднёс вялізны кулак да кручкаватага носа фурмана.

Фурман, які прайшоў у свой час вайсковую службу на чале прыказчыка, выгнуў грудзі, выкрыкнуў:

— Слухаюся!

Зрабіўшы першую ў гэты дзень строгую вымову, пан Чаляднік азірнуўся на сваю дружыну. Яго позірк прымусіў усіх больш энергічна варушыцца каля сваіх коней…

Між тым у доме, які падняў на ногі прыказчык, панавала сумятня. Куфэркі, куды былі складзены панначчыны рэчы, слугі пераносілі бліжэй да выхаду — у прыхожую. Панна Марыя і пані Кацярына сядзелі на канапе ў гасцёўні. Там жа была і Люцыя. Твар панначкі быў заспаны. Яна ўсё яшчэ была пад уражаннем дзіўных начных прыгод. Яна сядзела і намагалася зразумець: што сённяшняй ноччу было сапраўднасцю, яваю, а што сном. Ёй хацелася распытаць няньку пра кляціхінскага псаломшчыка, хацелася падзяліцца з Люцыяй сваімі перажываннямі. Але яна маўчала, адчуваючы, што будзе лепш, калі нікому не паведаміць пра тое, што адбылося гэтай ноччу.

Не перажывай, не сумуй, — павучала нянька. — Я і Люцыя будзем прыязджаць.

— А ці можна Люцыю ўзяць з сабою?

— Анёлак мой, ты ж ведаеш. Князь патрабуе цябе адну, без слуг. У замку дастаткова чэлядзі. Там табе знойдуць служанку.

Панна Марыя ўсхліпнула. Яна зноў уявіла, што будзе адна сярод чужых.

— Не хачу ў замак, не хачу! — плачучы, прызналася яна.

— Што рабіць, Марыся, — развяла рукамі нянька. І, таксама заплакаўшы, загаварыла скрозь слёзы: — Такая ўжо жаночая доля: жыць далёка ад сваіх жаданняў. Марым пра ласку, а атрымліваем грубасць і натацыі. Марым быць вольнымі, як птушкі, а сядзім увесь век пад замком. Што рабіць? Так заведзена ўжо спакон веку.

Але панну Марыю не ўцешылі гэтыя абагульненні. Яна ніяк не магла супакоіцца.

— Не плач, Марысечка, не плач, — супакойвала яе нянька. — Князь — добры. Ён не пакрыўдзіць цябе. І пан Чаляднік будзе побач.

Упэўненасць, якая прагучала ў голасе нянькі, нарэшце прымусіла панну Марыю забыць пра сумнае. Гаротная пільна ўглядалася ў вочы пані Кацярыны, жадаючы знайсці ў іх адказ: «Ці праўда гэта?»

— Так-так, дзіця маё, — прачытаўшы яе погляд, пацвердзіла нянька.

У тую ж хвіліну ў двары прагучалі колы, — фурман падагнаў да ганка экіпаж. З акна было чуваць, як пан Чаляднік аддаваў апошнія распараджэнні. І тут нечакана расчыніліся дзверы — у гасцёўні з'явіўся ён сам.