Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 132

Пятрусь кіўнуў галавою.

— Тых.

Вуліцы ажылі. З падворкаў выходзілі людзі, спыняліся каля весніц, прыслухоўваючыся. Каля некаторых хат чуўся ціхі плач.

— Нават плакаць баяцца, — заўважыў Пятрусь. Каля нас, выціраючы вочы, прайшла жанчына.

— За вамі сочаць, — прашаптала, мінаючы. Я павярнуўся да Петруся.

— Чуў?

— Чуў. Але хто сочыць?

Сапраўды, хто? Дагнаць жанчыну і запытацца? Не скажа, пабаіцца. Хто ж сочыць? Чаму? Народны цар Іванка нас адпусціў. Няўжо загадаў, каб злавілі? Але ж мы не хаваемся.

Мы, азіраючыся, пайшлі па вуліцы. Тут было як пасля бою. Паламаныя платы, яблыні, патаптаныя агароды. Некаторыя быццам танк гусеніцамі мясіў.

— Пастараліся разбойнікі,— сказаў я. Пятрусь раптам тузануў мяне за руку, пацягнуў на нейкі падворак. Я не ведаў, што ён задумаў, але пабег за ім. Мы мінулі хату, схаваліся за хлеў.

— Стой. Праверым, хто за намі сочыць. — Пятрусь, высунуўшы галаву з-за рога хлява, стаў пазіраць на вуліцу.

Я таксама высунуў галаву. Невядома, што было б, калі б гаспадар ззаду знячэўку крыкнуў: «А вы чаго тут, мілыя госцейкі?»

— Ігнат… — пачаў Пятрусь і адразу ж змоўк, нібы яму язык прышчамілі.

Каля хаты паказаўся пан Бадзей. Выцягнуў шыю, як бы прынюхваючыся.

Дык вось хто за намі віжуе! Відаць, народны цар Іванка яго паслаў. Думае, што тут у нас знаёмыя, што да іх пойдзем.

— Дурань, — сказаў я.

— Пан Бадзей дурань? — прашаптаў Пятрусь.

— Не. Народны цар Іванка.

— Трэба заблытаць сляды, — прагаварыў Пятрусь.

Мы, прыгнуўшыся, пабеглі праз агарод.

Калі топішся, то і за саломінку ўхопішся

Усё-ткі, як сказаў Пятрусь, нам удалося заблытаць сляды: уцяклі ад пана Бадзея. Не памятаю, колькі блукалі па агародзе. Мо гадзіну, мо дзве, пакуль не ўбачылі на перакрыжаванні вуліц возера, па берагах парослае лазняком. Звычайна ў гарадах, ведаў я, робяць фантаны, з якіх пырскамі б'е вада, ззяючы на сонцы вясёлкаю. А тут возера. І ніводнага чалавека на беразе. Нават хлапчукоў няма.

Мы падышлі бліжэй і ўбачылі тоўсты дубовы слуп, на якім была прыбіта дошчачка. На ёй вялікімі тлустымі літарамі было напісана: «Не пішчаць і не маліць, калі будуць тут тапіць».

Мне не паверылася. Я працёр вочы. Здаецца, так: не пішчаць і не маліць, калі будуць тут тапіць.

Што за д'ябал? Каго збіраюцца тапіць? Чаму не пішчаць? Хто такі недарэчны вершык прыдумаў?

— Пятрусь, прачытай, — папрасіў я. — У мяне вочы слязяцца.

— Не пішчаць і не маліць, калі будуць тут тапіць, — прачытаў Пятрусь.

Не пішчаць… Не маліць… Тапіць… Відаць, паэт Карней пастараўся. Любіць пісаць карацелькі. Няўжо, каб праславіцца, сам слуп укапаў, сам напісаў на дошчачцы і прыбіў яе?

— Пятрусь, трэба збіць гэтую дошчачку. Абы-што напісана, — кажу.

Я знайшоў у кустах доўгі кій, хацеў урэзаць ім па дошчачцы, каб адляцела, ды з вуліцы на раздарожжа вываліў натоўп. Уперадзе — пан Бадзей са стражнікамі. Яны штурхалі перад сабою мужчыну-ліліпута.

Я адразу здагадаўся, што гэта дарослы чалавек. Хоць сам маленькі, аршын з шапкаю, але твар маршчыністы, валасы сівыя.

Мы з Петрусём прыселі за куст. Натоўп усё бліжэй, бліжэй. У беднага ліліпута твар перакрыўлены ці то ад страху, ці то ад болю.