Читать «Тры таварышы» онлайн - страница 97

Эрих Мария Ремарк

— Хлопцы, дзе ж нам тэрмінова дастаць стары «кадзілак»?

— Пакінь гэта мне, — сказаў я. — Лепш прыгледзь, каб тым часам булачнік не ўцёк.

— Згода! — Готфрыд знік.

Я патэлефанаваў Блюменталю. Я не вельмі спадзяваўся, але ж за спрос не б'юць у нос. Ён быў у канторы.

— Ці не хочаце вы прадаць «кадзілак»? — спытаў я без хітрыкаў.

Блюменталь засмяяўся.

— У мяне ёсць чалавек, — працягваў я, — плаціць наяўнымі з рук у рукі.

— Наяўнымі… — паўтарыў Блюменталь, хвілінку падумаўшы, — сёння гэта слова гучыць як высокая паэзія.

— І я так думаю, — сказаў я і раптам павесялеў. — Дык як, абмяркуем гэтую справу?

— Абмеркаваць заўсёды можна, — адказаў Блюменталь.

— Цудоўна. Калі я магу бачыць вас?

— Сёння аполудні ў мяне будзе час. Скажам, у дзве гадзіны тут, у канторы.

— Добра.

Я павесіў слухаўку.

— Ота, — усхвалявана звярнуўся я да Кёстэра, — ніколі не падумаў бы, але, здаецца, «кадзілак» вяртаецца да нас.

Кёстэр адарваўся ад папер.

— Праўда? Ён згодны прадаць?

Я кіўнуў і глянуў праз акно туды, дзе Ленц нешта энергічна даводзіў булачніку.

— Ён сапсуе справу, — сказаў я заклапочана. — Ён замнога гаворыць. Булачнік вельмі недаверлівы. Яго трэба пераконваць маўчаннем. Я пайду змяню Готфрыда.

Кёстэр засмяяўся.

— З богам, Робі.

Я падміргнуў яму і выйшаў. Але я не паверыў сваім вушам: Готфрыд і не думаў загадзя ўслаўляць «кадзілак» — ён з вялікай стараннасцю тлумачыў булачніку, як індзейцы ў Паўднёвай Амерыцы пякуць кукурузны хлеб. Я пахвальна зірнуў на яго і звярнуўся да булачніка:

— На жаль, той чалавек не хоча прадаваць.

— Я так і думаў, — падхапіў Ленц, быццам мы згаварыліся.

Я паціснуў плячыма.

— Шкада… але і яго можна зразумець…

Булачнік стаяў у нерашучасці. Я зірнуў на Ленца.

— Можа, ты зробіш яшчэ адну спробу? — адразу спытаў ён.

— Абавязкова! — адказаў я. — Мне ўдалося дамовіцца з ім на сустрэчу днём. Як з вамі потым звязацца? — спытаў я булачніка.

— У чатыры я тут буду недалёка. Тады заскочу…

— Добра… тады я ўжо буду ведаць дакладна. Спадзяюся, што нам пашанцуе.

Булачнік кіўнуў. Потым ён сеў у «форд» і даў газу.

— Ты зусім з глузду з'ехаў, — узарваўся Ленц, калі той выехаў. — Спачатку я з усіх сіл утрымліваю хлапца, а ты яго адпускаеш як нічога ніякага…

— Логіка і псіхалогія, мой мілы Готфрыд! — адказаў я і паляпаў яго па плячы. — Ты ў гэтым яшчэ не разбіраешся так…

Ён адкінуў маю руку.

— Псіхалогія… — прамовіў ён з пагардай. — Найлепшая псіхалогія — удалы выпадак! А ён быў! Тып цяпер павек не вернецца!

— У чатыры ён будзе тут.

Готфрыд зірнуў на мяне з жалем.

— На заклад? — прапанаваў ён.

— З радасцю, — згадзіўся я. — Але ты прайграеш. Я гэтага чалавека ведаю лепей, чым ты. Ён з першага разу не клюе. Акрамя таго, я ж не магу прадаць яму тое, чаго ў нас саміх яшчэ няма…

— Ах ты, божа мой, калі толькі ў гэтым справа, — сказаў Готфрыд, трасучы галавою, — тады з цябе не будзе толку, дзіця! Толькі так справы і робяцца! Хадзем, я прачытаю табе кароткі курс па сучаснай камерцыі…