Читать «Тры таварышы» онлайн - страница 141

Эрих Мария Ремарк

Свежы подых вечара з могілак наплыў праз адчыненае акно ў пакой. Я сядзеў ціха, я нічога не забыў з таго, што было пасля полудня, я ўсё добра памятаў. Але калі я паглядзеў на Пат, я адчуў тупую жалобу, якая была ўва мне, нібы апушчаны камень, як яна ўвесь час мяняецца на дзікую надзею і дзіўна змешваецца з ёю, як адно пераходзіць у другое — жалоба, надзея, вецер, вечар і прыгожая дзяўчына паміж асветленымі люстэркамі і лямпамі; у нейкі момант у мяне з'явілася дзіўнае пачуццё, быццам гэта і ёсць жыццё ў самым глыбокім сэнсе слова, а магчыма, і шчасце: каханне з такім болем, страхам і маўклівым веданнем.

XIX

Я з машынай чакаў на стаянцы. Пад'ехаў Густаў і заняў чаргу за мной.

— Як пажывае сабака? — спытаў ён.

— Выдатна, — сказаў я.

— А ты?

Я незадаволена махнуў рукой.

— Я таксама жыў бы выдатна, калі б больш зарабляў. Уяві сабе: сёння дзве ездкі — па пяцьдзесят пфенігаў.

Ён кіўнуў.

— Справы ідуць усё горш. Куды ні кінь. А што яшчэ будзе!

— А мне так трэба зарабіць! — сказаў я. — Менавіта цяпер! Шмат грошай!

Густаў паскроб сківіцу.

— Шмат грошай! — Ён зірнуў на мяне. — Шмат нідзе не заграбеш, Роберт. Толькі спекуляцыяй. А можа, паспрабаваць на таталізатары? Сёння — конныя скачкі. Я нядаўна паставіў на Аіду і выйграў у дваццаць восем разоў больш, чым паставіў.

— Дзе б ні зарабіць. Галоўнае, што ёсць шанец.

— Ты гуляў калі-небудзь?

— Не.

— Тады ў цябе шчаслівая рука. Трэба паспрабаваць. — Ён глянуў на гадзіннік. — Паехалі? Яшчэ паспеем.

— Добра. — Пасля таго як я набыў сабаку, я пачаў давяраць Густаву.

Бюро для закладаў знаходзілася ў даволі прасторным памяшканні. Справа стаяў рабочы кіёск, злева — таталізатар. Уся вітрына была ўвешана зялёнымі і ружовымі спартовымі газетамі і аб'явамі пра скачкі, надрукаванымі на машынцы. Уздоўж адной сцяны цягнулася стойка з двума пісьмовымі прыборамі. За стойкай гаспадарылі тры мужчыны. Адзін увесь час нешта крычаў у слухаўку, другі бегаў туды-сюды з паперкамі ў руках, а трэці, без пінжака, у сарочцы з закасанымі рукавамі і капелюшы на самай патыліцы, запісваў стаўкі, трымаючы ў зубах тоўстую чорную цыгару.