Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 6
Усевалад Нястайка
Бокам, спінамі да бур'яноў, мы праходзім каля дзеда і, абмінуўшы яго, штосілы бяжым. Уцякаем.
І якраз учасна: яшчэ імгненне — і дзедава рука з размаху прыляпілася б да маіх нагавіц...
Я жыву па суседству з Явам. І праз хвіліну мы ўжо аддыхваемся ў нашым садку.
Мы сядзім у бульбе пад вішняю. Сядзім і бядуем, што такая прыкрая няўдача напаткала нас з тым «метро». Але доўга сумаваць мы не ўмеем.
— Слухай, — раптам кажа Ява, — а давай зробім... падводную лодку.
— Давай, — не задумваючыся, кажу я. І толькі пасля таго пытаю: — А з чаго?
— Са старой пласкадонкі. Той, што каля вярбы...
— А як?
— Ваду вычарпаць, дзіркі пазатыкаць, прасмаліць, верх забіць дошкамі. Вось тут перыскоп. Вось тут люк. На днішча баласт.
— А рухавік?
— На вёслах будзе. Нам жа не трэба, каб дужа ходкая. Абы падводная.
— А дыхаць?
— Праз перыскоп.
— А на паверхню як выплываць?
— Баласт выкінем і выплывем.
— А як вадой залье і затопіць?
— Ты што, плаваць не ўмееш? Вось яшчэ! «Як? Як?» Дулю з макам з табою зробіш!
— Сам ты дуля з макам! Які разумны!
— Ды ну цябе, — сказаў Ява ўжо прымірэнча. А я і зусім нічога не адказаў — не хацелася сёння сварыцца.
Мы выйшлі з саду і скіраваліся да старога калодзежа з жураўлём, з якога ўжо даўно і ваду не бралі — так затваніўся. Я перахіліўся і гучна крыкнуў у задушлівую і прапахлую цвіллю і балотам цемрадзь: «Го!» Я люблю гокаць у калодзеж: такое «го» атрымліваецца — аж у вушах ляскаціць. Такое «го» толькі ў калодзежы і пачуеш. Любата, а не «го». Вось — і зараз...
— Го!
— Го!
— Го!
Толькі адгалоскі пайшлі — няйначай аж да цэнтра зямлі.
І раптам у гэтыя адгалоскі ўплялося жаласнае тонкае скавытанне. Я натапырыў вушы.
— Ява! — кажу. — Там хтосьці ёсць.
— Мані!
— Ану, гокні і паслухай.
Ява перагнуўся і гокнуў. Мы прыслухаліся. І выразна пачулі з глыбіні плаксівае шчанячае скуголенне.
Мы пераглянуліся.
— Нейкая недарэка ўкінула туды цюціка, — сказаў Ява.
— Точна, — сказаў я.
— Ну дык што? — сказаў Ява.
— Трэба выцягваць, — сказаў я. Хаця мог гэтага і не гаварыць. Бо ён такім тонам запытаў, што гэта ўжо быў і адказ.
— Значыць, так, — сказаў Ява. — Я сядаю ў цэбрык і спускаюся. А ты мяне трымаеш.
— За што? Хіба я цябе так утрымаю?
— Ты і сапраўды слабак. Не ўтрымаеш.
— Дык, значыць, я спускаюся, а ты мяне будзеш трымаць, калі ты такі дужы.
— Не, спускацца буду я. Я першы сказаў... І... і ў цябе была тыдзень назад ангіна. Табе нельга ў калодзеж. І наогул, у цябе насаглотка... Мы, ведаеш што, — вяроўку прывяжам вунь да таго бруска — вагі. І ты будзеш цягнуць. Вельмі зручна.
— А дзе ўзяць вяроўку?
— А вось шворка.
— Дык на ёй жа каза. Разам з казою прывяжам, ці што?
— Каза так пагуляе, нідзе не дзенецца.
— Ну што ж, давай!
— Мме-е-е! — радасна праспявала адвязаная каза і адразу пабегла ў шкоду. Але нам не было часу яе выхоўваць.
Ява сеў у цэбрык, я ўзяўся за шворку, прывязаную да бруска на кароткім плячы жураўля.
— Папускай! Папускай паціху, — загадаў Ява.
Аперацыя пачалася.
Спуск прайшоў нармальна, і праз нейкія паўхвіліны пачулася глухое, як з бочкі, Явава: «Стоп! Харош!»