Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 44

Усевалад Нястайка

— Ды ну, перастаньце!

— Ды годзе ўжо!

— Досыць, ну!

А Сцёпа Карафолька, калі Ява вельмі спрытна пацэліў яму проста ў нос, раптам вырашыў абурыцца і закрычаў:

— Гэй ты, двоечнік! Нешта залішне ўжо ты расцвіркаўся! Ідзі лепш урокі вучыць! Бо на наступны год застанешся. Вось я скажу тваёй маці!

Эх, Сцёпа, даўганосік, недалікатны чалавек. Хіба можна ўспамінаць пра такія рэчы!

Ява павярнуўся і пайшоў.

На наступны дзень рана-раненька бацькі Явы паехалі на некалькі дзён у Кіеў дакладваць пра сваю замежную камандзіроўку на Выстаўцы перадавога вопыту. І дзед Варава не паспеў нічога расказаць.

Але ўсё роўна настрой у Явы быў кепскі, прыгнечаны.

— Гад я, — упікаў ён сябе. — Маці мяне цалуе: «Сыночак, сыночак!» — падарункі для мяне, а я... Ведала б яна, які я... Лепей бы адразу... І што ж гэта будзе! Эх, калі б высачыць, пакуль няма маці, тых шпіёнаў! Усё было б добра. Можна было б расказаць праўду. Як я тапіўся і наогул... Эх, калі б высачыць...

Я невыразна мгыкаў:

— Мгы... вядома... так...

Я не верыў у рэальнасць гэтай справы.

Але на другі дзень пасля ад'езду бацькоў у Кіеў Ява прыбег да мяне белы, як смятана, ледзь дыхаючы.

— Хутчэй... хутчэй... хутчэй...

Я ўжо думаў — ці пажар, ці землятрус, ці футбол па тэлевізары перадаюць. Я сама што вядро цягнуў з калодзежа. Да палавіны выцягнуў. І вядро, калі ён прыбег, шубоўснула назад.

— Што такое?

— Гайда хутчэй! Яны ідуць у плаўні. Вось зараз. Сам чуў размову. Кныш кажа: «Штосьці доўга няма справы. Прысохла. Ерунда атрымліваецца». А Бурміла: «Так-так, трэба канчаць, паедзем сягоння, я ж невінаваты, што прастудзіўся. Захварэў...» А Кныш: «Дык я зайду да цябе праз паўгадзіны, і паедзем...» Хутчэй, Паўлуша! Я адчуваю, нешта будзе! Гайда, ну!

Ён гаварыў так горача і пераконліва, што маё вядро, запоўненае вадой напалавіну, здаецца, само выскачыла з калодзежа, імгненна апынулася на ганку, а мы з Явам, як выстраленыя з рагаткі, памчаліся па вуліцы.

РАЗДЗЕЛ XI. Трагедыя ў кукурузе. І хто б, вы думаеце, нас выратаваў?..

Нам не давялося доўга сядзець у карчах каля Бурмілавай хаты. Не прайшло і дзвюх хвілін, як з форткі выйшаў Кныш, а за ім Бурміла з мяшком за плячамі.

Хата Бурмілы стаяла за школай, на ўскраіне вёскі. Адразу за ёй пачыналася вялікае кукурузнае поле. Міма яго вілася палявая сцяжына.

Кныш і Бурміла пайшлі па сцежцы, а мы з Явам — па кукурузе. Не прайшлі і сто метраў, як Кныш раптам спыніўся і, чуем, кажа:

— Слухай, здаецца, да нас нейкія пацаны прычапіліся.

— Дзе? Хай іх халера! — здзіўлена прагудзеў Бурміла.

— Ды вунь там, у кукурузе.

— Ану, ідзём напрасткі праз кукурузу. Праверым.

Мы з Явам гэпнуліся на зямлю і, як зайцы, на карачках шуснулі ў глыб кукурузы.

Шорсткае лісце па-здрадніцку шапацела навокал. І не здагадаешся, ці гэта ад ветру, ці нехта ідзе. Здавалася, Кныш і Бурміла ўжо над галавой. Вось-вось наступяць і раздавяць цябе, як жука.

Адчуваючы ў жываце агіднае «ой-ой-ой», я бег на карачках усё далей і далей. І калі ўжо зусім паабдзіраў калені, спыніўся і прыпаў, цяжка дыхаючы, да зямлі. «Больш не магу! Няхай наступаюць!» Але ніхто на мяне не наступіў. Я паляжаў трохі, прыслухваючыся.