Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 27

«Пабачыце-пабачыце... калі будзе што сеяць... Ой, бяда, навошта мы палезлі, навошта чапалі гэты тэрмас?»

Зараз Фарадзеевіч адкруціць вечка і... І будзе жахлівы «пшык», як гаворыць дзед Салівон. Тая драбіна Бардадзім першы захіхікае — я яго ведаю.

І каго, каго мы падводзім! Чалавека, перад якім мы («гангстэры!») нямеем ад захаплення і робімся паслухмянымі, як авечкі, чалавека, які, калі запытаць: «Каго ты болей за ўсіх любіш?», стаіць у нас на трэцім прызавым месцы (пасля мамы і таты), а часам выходзіць на другое і нават першае (калі тата: «Ану, скідай штаны, гультаіна!», а мама: «Вось пачакай-пачакай, я табе вушы паабдзіраю!»). Праўда, наша любоў была платанічнай, схаванай ад чужых вачэй; Фарадзеевіч пра яе, магчыма, нават не здагадваўся, бо справу меў найчасцей з тымі бардадзімскімі старшакласнікамі, якія нас («Акыш, маляўкі!») на гарматны стрэл да яго не падпускалі. Але тым больш...

Фарадзеевіч адкручвае вечка і ўрачыста гаворыць:

— Увага, таварышы-грамадзяне, вы-лі...

Мы з Явам маланкава пераглянуліся:

— Гой!

— Вой!

Спачатку з кустоў вылецела наша войканне, а за ім — мы.

— Стойце! Не ліце!

Вы памятаеце, у спектаклі «Рэвізор» Гогаля ёсць у канцы нямая сцэна, калі ўсе застываюць у розных позах з разяўленымі ратамі. Дык вось, зусім такая ж сцэна паўтарылася і зараз. На нейкае імгненне, вядома. Першы апамятаўся Фарадзеевіч.

— Што? — здзіўлена запытаў ён.

— Мы... — сказаў Ява і глянуў на мяне.

— Мы... — сказаў я і глянуў на Бардадзіма.

— Мы... — паўтарыў Ява і таксама глянуў на Бардадзіма. — Мы... толькі вам можам... па сакрэту...

Фарадзеевіч усміхнуўся.

— Па сакрэту дык па сакрэту. Я люблю сакрэты.

Ён адышоўся з намі ўбок і схіліўся, наставіўшы вуха. І мы, перабіваючы адзін аднаго, шэптам расказалі ў тое вуха чыста ўсё. У канцы Ява сказаў:

— А цяпер скажыце ўсім... Няхай нам надаюць... па заходнім паўшар'і... Мы згодны.

Фарадзеевіч неяк дзіўна скрывіўся і працягнуў:

— Вунь яно што... Добра...

Потым рашуча накіраваўся да юннатаў. Мы, заклаўшы рукі за спіну, як арыштанты, папляліся за ім.

— Дык вось, таварышы-грамадзяне, — сказаў Фарадзеевіч. — Гэтыя маладыя людзі (мы апусцілі галовы) прапануюць спачатку добра ўзмацніць грэблю, ачысціць плёс, а тады ўжо...

Мы ўстрапянуліся, не верачы сваім вушам. Фарадзеевіч нахіліўся і шапнуў:

— Думаю, таго, што засталося, хопіць...

Потым выпрастаўся і голасна прамовіў:

— Правільна яны прапануюць, га?

— Правільна! Правільна!

— Ачысціць! Вядома! — пачуліся галасы.

— Сакрэт, — праз зубы працадзіў Грышка Бардадзім і ляснуў сваімі граблямі па патыліцы спачатку мяне, потым Яву.

А мы нават не адчулі. Мы пераглянуліся і засмяяліся.

А калі юннаты палезлі ўмацоўваць грэблю і ачышчаць азярцо ад раскі, мы з такім азартам узяліся дапамагаць, што вада ажно завірылася, закіпела навокал. Раз-пораз мы кідалі на Фарадзеевіча палкія ад захаплення позіркі. Вось гэта чалавек! Вось чалавек! Калі б ён нам сказаў цяпер: «Піце, хлопцы, возера!» — далібог, выхлебталі б усё да дна.

Неўзабаве возера было чыстае — ні расачкі. Усе вылезлі на бераг.