Читать «Соль жыцця» онлайн - страница 17

II

Наследвала Дзіна дзядулевы вочы, А воблік пазычыла ў мамы: Як тая, I плаўна, і лёганька крочыць I ўсмешкаю свеціць таксама. Яе хараство яшчэ покуль схавана, I толькі ў вачах яно ўсходзіць. Як сонца, закрытае ўранні туманам, Да Дзіны юнацтва прыходзіць. Радзіма з калыскі яе гадавала. Рукою дзявочаю, чыстай. Рукою, што кволыя краскі збірала,— Сама задушыла-б фашыста! Прыйшоў снегавою парой і пагнаў ён На вісельню дзеда.                              А Дзіна Да шыбы прыпала і ўслых застагнала... Адпомсціць унучка павінна!

***

Глядзіць гэты лес старажытным палацам, Карэнні, як быццам слупы выразныя, Сняжынкі, нібы дыяменты, іскрацца. Як грэбні, галіны ялін ільдзяныя. Страшней ад звяроў і дрымучага бору Той жах, што дзявочае сэрца параніў. Прад ёю — далёкі заснежаны ўзгорак, I маткі, і дзеці ў даўгім пахаванні. Стамілася Дзіна, прысела на момант. I вочы яе замыкае дрымота. Нара пад ялінай здалася ёй домам. У лісці замшэлым заснуць ёй ахвота...

***

Палаў эшалон на зары, Палохаў разбуджаных птахаў, I вогненны, вольны парыў Гуляў па вагонах, па дахах. I дым апускаўся на дол, Панурыя вораны грозна Разносілі вестку наўкол: — Пагроза, пагроза, пагроза! I нават да ціхай нары, Дзе сон над усім уладарыў, З вятрамі дайшлі на зары I водблеск, і дым ад пажару. Ёй душна...                   Чыясьці спіна Святло засланяе ад Дзіны. Яна не адна, не адна! I нехта глядзіць на дзяўчыну. Ён дыхае цяжка. I кроў На твары юнацкім і светлым. Ён шэпча: — З якіх ты краёў? Быць можа, ты з гета? — Ён бачыць збянтэжаны твар. Жалобныя, цёмныя бровы. — За смерць, за пакуты ахвяр Я помсціў сурова.— I Дзіна палоскі ірве З дзявочай кашулі старанна, На русай яго галаве Яна перавязвае раны. Схілілася Дзіна над ім. Здаецца, у сне ён з'явіўся. А водсвет пажару зусім З праменнямі першымі зліўся. I ранак празрыстым святлом Пакрыў снегавое раздолле. Дзесь заяц шмыгнуў за ствалом... Ідуць яны разам паволі. Ён кажа, што блізка атрад... Што зробіш? Ён крочыць-бы рад — Ды толькі ў вачах пацямнела. Цяжэе ягонае цела. У лесе ёсць вуха, заўжды Яно прыслухаецца ўпарта. Са зброяй прыбеглі сюды Хлапцы з партызанскае варты. А сосны струменілі пах, I лес напяваў яму песні. Хлапцы на сваіх кажухах Яго да зямлянкі панеслі. Іх добрых вачэй цеплыня I сэрца дружбацкая сіла Яго да жыцця абудзіла На ўсходзе наступнага дня.