Читать «Паміж "А" і "Б"» онлайн - страница 11

— Ты мне кожны месяц даеш абяцанні, а што з гэтага?

— Але амаль месяц я трымаю сваё слова.

— А на колькі зараз ты абяцаеш? — усміхнулася Кацярына Майсееўна. Я заўважыў, што яна заўсёды ўсміхаецца, размаўляючы са мной. А пры маці і настаўніках яна зусім іншы чалавек. Таму я люблю бываць у яе кабінеце, калі мы ўдваіх. Вось каб яшчэ замест “Трох волатаў” павесіць “Бурлакоў”, а замест “Бурлакоў”.

— Месяц будзеш трымаць сваё слова? — спытала Кацярына Майсееўна.

— Буду, — сказаў я.

— Ну ідзі, на кантрольную спознішся, — усміхнулася яна.

Я падняўся, сказаў: “Да пабачэння”, кіўнуў волатам — да хуткай, маўляў, сустрэчы — і пайшоў да дзвярэй.

— Пра маці падумай, — сказала Кацярына Майсееўна.

Я абярнуўся. Твар дырэктаркі быў сумным.

— Ну, ідзі, - паўтарыла яна.

Я адчыніў дзверы і яшчэ раз паглядзеў на Кацярыну Майсееўну. Яна зноў усміхалася мне.

Як я суцяшаю маму

Я ведаў, якая ў мяне будзе размова з маці. Мама адразу заплача і скажа:

— Ты разумееш, як цяжка адной гадаваць дзіця?

Я буду маўчаць. Я буду сядзець у крэсле-ложку і маўчаць. Трэба даць маме выгаварыцца і ні ў якім разе не перабіваць яе. Таму што яна адразу ўскіпае:

— Напрамілы Бог, не перабівай мяне, за цябе гавораць твае ўчынкі. Потым мама скажа, што ў іншых мацярок жыццё як жыццё і толькі ў яе апраметнае пекла і адны пакуты.

Тут я звычайна не вытрымліваю:

— Але ж я ў міліцыю ні разу не трапляў, я нікога не рабаваў, не забіваў.

Мае словы толькі натхняюць маму:

- І ты лічыш, што гэта — вартасць? Неставала яшчэ, каб ты рабаваў і забіваў! Як у цябе наогул язык паварочваецца такое казаць! Змоўкні зараз жа.

Я маўчу, пакуль яна гэта гаворыць, і працягваю маўчаць.

На некалькі імгненняў мама заціхае. Потым яна зноў скажа, як цяжка адной гадаваць такога аболтуса, як я, і яшчэ працаваць, зарабляць на жыццё.

Мая мама ткачыха на камвольным камбінаце. Яна добра працуе, яе фотаздымак вісіць на Дошцы гонару разам з фотаздымкам Сёмкавага дзядзькі — галоўнага канструктара камбіната. Таго самага дзядзькі, пра якога Сёмка сцёр вушы ўсім вучням нашага класа. Але мамін фотаздымак вісіць над фотаздымкам Сёмкавага дзядзькі, і гэта дае мне права падчас асаджваць Сёмку.

А яшчэ мама ў мясцкоме. Яна заўсёды пра некага клапоціцца, да некага ходзіць дамоў, і да яе ўсе стукаюцца вечарамі: “Вось якая справа, Пятроўна.” Пагавораць, а потым гладзяць мяне па галаве, уздыхаюць і пытаюцца: “Як справы, баламут? Двойкі ёсць?” Я адказваю: “Трапляюцца”.

Тады яны кажуць: “Вучыся добра; без ведаў, сам ведаеш, зараз нікуды”. Я ківаю: правільна, нікуды.

У мамы ёсць вялікая страсць — крыжаванкі. Калі яе чымсьці можна супакоіць, дык толькі крыжаванкамі. Канешне можна яе суцешаць пяцёркамі па паводзінах, але гэта складаней. Крыжаванкі здабыць куды лягчэй. Трэба зайсці да знаёмых хлопцаў, выдзерці апошнія старонкі ў двух-трох часопісах, і ўсё будзе ў парадку.

Так на гэты раз я і зрабіў.

З кіпай крыжаванак на стале я чакаў прыходу мамы.

Калі яна прыйшла, усё было, як я ўжо распавядаў.

У канцы мама сказала:

- І калі ты ўжо будзеш паводзіць сябе, як усе? Ну калі?