Читать «Мы — хлопцы жывучыя» онлайн - страница 24

— Чулі? Нашы фронт прарвалі! — крыкнуў Санька яшчэ з парога. Ён сам чытаў у газеце загад Вярхоўнага Галоўнакамандуючага. Так на Бузе ўсыпалі фашыстам, што ў шапку не ўбяруць.

— А дзе ж гэта той Буг? — пацікавілася цётка Марына.

— Там! — упэўнена паказаў Санька ў бок Міронавага саду, хоць мне здаецца, што Буг зусім у другім баку — за Малахавым дваром.

А яшчэ ў нашы Падлюбічы прыехалі з Масквы дзве дакторкі ад сыпняку нас лячыць. У Санькавай хаце спыніліся. Яны яго матцы, цётцы Марфешцы, жыць не даюць: чысціні дабіваюцца. А самі цыпы нейкія. Спадніцы вузкія, абцасы высокія. Смех глядзець, як яны бровы сабе нейкімі абцужкамі выскубваюць. Моршчацца, а скубуць. Гэта, па-іхняму, прыгожа.

Міхейчыкаў Назар назусім з вайны прыйшоў. Кантужаны. Пачне цыгарку круціць, рукі трасуцца, і ўвесь тытунь рассыпаецца. Стары Міхейка сам яму цыгаркі робіць.

Нінку, што да вайны ў калгасных яслях была нянькай, цяпер паставілі брыгадзірам. Ці, можа, яшчэ і не паставілі, бо Санька чуў, як яна крычала каля сельсавета на ўсю вуліцу:

— Прападзі яно пропадам, ваша брыгадзірства! А сеяць чым? Што я — сама ў зямлю лягу?

Кожны дзень прыбягае да мяне Санька. А праз тыдзень я ўжо і сам пачаў выходзіць на двор пагрэцца на сонейку. Я сяджу на прызбе, а пасярод двара, сумна апусціўшы галаву, стаіць Буянчык, яшчэ больш кашлаты, яшчэ больш зануджаны, як тады, калі мы яго прывялі. Там-сям ён вымазаны нейкім дзёгцем. Гэта дзед Мікалай лечыць яго ад каросты.

Калі бабка перастала баяцца, што мяне паваліць вецер, я пачаў хадзіць і на вуліцу. А аднойчы мы з Санькам пайшлі нават да калодзежа набраць вады. Вось тут мне зноў і сустрэлася Каця. Яна раней за нас падышла да зруба і хацела першай апусціць вядро. Не, пагуляй трошкі, не на тых хлопцаў ты, Каця, натрапіла! Санька рашуча адсунуў яе вядро ўбок:

— Не лезь!

Яна акінула нас абодвух пагардлівым позіркам і са здзекам у голасе спытала:

— А гэта ваш калодзеж?

— Наш! — адрэзаў Санька так сурова, што пярэчыць было б і не варта. Але ж вы не ведаеце тых рыжых канопляў. Другая б адступілася, а яна:

— Ой, задавакі няшчасныя!

Тут і ў мяне аж закіпела ўсё ўсярэдзіне. Хацеў я па старой памяці тузануць за касу, каб другі раз была ласкавейшая, а ў руках засталася толькі белая хустачка.

Спачатку мы аслупянелі ад здзіўлення. Глядзім і не пазнаем Каці — няма касы. Астрыжана пад нулёўку. Дык вось чаму ў шпіталі яна не здымала сваей хусцінкі! Санька так і паехаў з рогату, проста за жывот хапаецца. Я захліпаюся — суняцца не магу. Здаецца, нічога на свеце няма смяшнейшага за стрыжаную Кацю. А яна залілася чырванню, нават канапелек не відаць. Глядзім — сваімі доўгімі вейкамі плюсь-плюсь-плюсь, і слёзы як боб. Кінула вядро і бягом дадому. А мы ёй наўздагон:

— Стрыжаная! Стрыжаная! Стрыжаная!

Вось так. Будзе ведаць, як нас не паважаць.

Праз паўгадзіны пра наш «геройскі» ўчынак ад Кацінай маці даведалася мая бабуля. Яна паставіла нас з Санькам перад сабою і прачытала мараль. А мараль у бабкі адна: мы выраслі пад неба, а дурні — болей не трэба. Знайшлі з чаго смяяцца, недапечаныя. Калі б былі бацькі дома, яны б нам рогі пазбівалі. Вельмі ўжо крутыя сталі ў нас гэтыя рогі. Толькі пад канец яна сказала нешта новае: