Читать «Мы — хлопцы жывучыя» онлайн - страница 17

Iван Kiрэевiч Сяркоў

Эх ты, стрыгунок Буянчык! Выходзіць, што дзедава была праўда. Не стаў ты баявым канем, не хадзіць табе, пэўна, у атакі, не таптаць ворагаў капытамі. Надзелі табе хамут да пары, не далі пагуляць і набрацца сілы. Дзедава праўда. Толькі ты не журыся, брат,— пераб'ёмся, перабядуем. Нам з табой абы да вясны, а там будзе сонца і шчаўе. Нам з табой абы бацька прыйшоў з вайны, а там не прападзём!

Цётка казала, што ў горадзе трэба ехаць прама і прама па Савецкай, потым за базарам пераехаць на другую вуліцу і зноў — прама і прама. Няхай бы сама паспрабавала праехаць, калі то мінёры не пускаюць, то дарога завалена каменнем. Доўга мы з Буянчыкам блукалі па анямелым халодным горадзе, пакуль нейкі дзядзька не паказаў на ўскраіне шпітальныя баракі.

У дашчанай будцы каля шпітальных варот паветра густое ад махорачнага дыму. Печка з жалезнай бочкі аж чырвоная. У гарачыні, прапахлай карболкай, прэюць людзі ў світках, ватоўках і шынялях. Хто з кашолкай, хто з торбачкай — прынеслі сваім перадачы. У кутку ціха плача жанчына. Ёй толькі што вярнулі праснак і бутэльку з малаком: таму, каму гэта перадавалі, болей нічога не трэба.

На мой «добры дзень» ніхто не азваўся. Вясковы дзед у аблезлай шапцы растапырыў над печкай рукі, быццам хоча яе абняць, і спрачаецца з салдатам-інвалідам ці то з-за англічан, ці то з-за амерыканцаў, якія павінны былі адкрыць супраць Германіі нейкі другі фронт, ды ўсё не адкрываюць.

— Іх Чэрчыль не дурны ў пекла лезці,— разважае дзядок-грамацей.— Ён на Іванавым гарбу хоча ў рай заехаць.

А салдат скептычна ўсміхаецца:

— Многа ты разумеет, дзед. Цяпер яны нідзе не дзенуцца, калі наша бярэ. Цяпер ім чакаць — не паласа.

— Не разумею і не трэба,— пакрыўдзіўся стары.— Толькі я так скажу: абяцанкі-цацанкі...

Салдат быў дзяжурным па шпітальнай прахадной. Даведаўшыся, чаго я прыехаў, ён неахвотна падняўся з цёплага месца і пайшоў адчыняць вароты. Прапускаючы ў двор падводу, дзяжурны, нібы не верачы сваім вачам, спытаў:

— Гэта што — твой конь?

— Конь,— пацвердзіў я.

— I ты справішся?

— Спраўлюся.

— Бач ты, які шустры,— крутнуў ён галавой і, не спяшаючыся, пайшоў наперадзе, паказваючы дарогу. 3 ветрам мне добра была чуваць яго незадаволеная буркатня: прысылаюць тут розных жэўжыкаў...

I вось я ўжо еду дамоў. Хрупае пад нагамі рыпучы снег, тонка скуголяць палазы. Я бясконца то цмокаю, то нокаю на Буянчыка. Яго бакі ходзяць нібы кавальскія мяхі, з мокрай, потнай спіны валіць пара — хутка ўгрэўся. Каб хоць падкаваны быў, а то коўзаецца і коўзаецца, не можа як след напяцца. Калі дарога ідзе на ўзгорак, жарабок зусім выбіваецца з сілы, раз-пораз спыняецца, цяжка сапе, увесь дрыжыць ад натуті. Тут даводзіцца ўпрагацца і самому. Затое з горкі можна і пад'ехаць, прымасціўшыся побач з дзядзькам, накрытым з галавой саматканай посцілкай. 3 гары санкі бягуць самі, б'юць перадком Буянчыку па нагах, хамут налазіць яму на вушы.