Читать «ГЛЯНУ Я Ў АКОНЦА...» онлайн - страница 77

Камера была для арыштаваных за дробныя правіны. Больш сур’ёзных злачынцаў або адразу адпраўлялі ў цэнтральную, або пільнавалі з асаблівай увагай. Усю ноч гарэла святло. Ля дзвярэй стаяў адмысловы ўчастковы, дзяжурны таксама наглядаў за камерай. Час ад часу Ясь чуў ягоныя крокі. Тады ён клаўся на нары і прыкідваўся, што спіць. Гук выключальніка — і на некалькі секунд камеру залівала святло.

Седзячы на падаконні, Ясь пачаў абмацваць край мура пад кратамі. Яшчэ ўдзень ён заўважыў там пралом у адной з цаглін. Рама была ўмацаваная ў мур на васьмі «асцюках», пракладзеных вапнай між цаглінамі. Знізу на сем пальцаў краты не даходзілі да сцяны. Ясь з радасцю заўважыў, што адна цагліна рухаецца. Праз некалькі хвілін ён дастаў яе з мура і скінуў уніз. Аднак пралом быў занадта малы, каб нават прасунуць галаву. Расшырыць яго голымі рукамі хлопец не мог.

Неўзабаве ён пачуў на калідоры крокі, лёг на нары і прыкінуўся, быццам спіць. Святло на некалькі імгненняў затапіла камеру і зноў згасла. Ясь басанож хадзіў па камеры. Ён пачаў адкручваць ручкі ў печы. У яго атрымалася дастаць з іх закрутку і засаўку. Яны былі масіўныя і досыць моцныя.

Ён вярнуўся на падаконне і старанна працаваў, расшыраючы пралом у сцяне. Крохкія старыя цагліны паступова здаваліся. Вапна між імі лёгка асыпалася. Праз некалькі гадзін працы Ясь, змораны, спацелы, але зацяты ў сваёй працы, зрабіў такі пралом, у які ўжо праходзіла галава. З расповедаў калег ён ведаў, што калі пройдзе галава і адна рука, то пройдзе і ўвесь чалавек.

Ён прыкруціў назад пячныя дзверцы, ачысціў дзіру ў сцяне над кратамі ад дробных аскепкаў цэглы і вапны, лёг і стаў чакаць праходу дзяжурнага. Той з’явіўся няхутка. Свае абавязкі дзяжурны выконваў рэдка і неахвотна, з упэўненасцю, што ніхто не ўцячэ, бо не было яшчэ аніводнага выпадку. Урэшце Ясь пачуў шорганне крокаў у калідоры, шчоўк уключальніка. Цяпер святло згасла не так хутка, як папярэднім разам.

Святло згасла. Крокі паволі аддаліліся. Ясь зняў пінжак, паклаў яго збоку на падаконне і, уціскаючы галаву і правае плячо ў пралом у сцяне, пачаў вылазіць з камеры. Адтуліна была замалая. Вострыя ў месцах пралому краі цаглін дзерлі яму скуру. Кашулю ён падраў ушчэнт, але змог праціснуць верхнюю частку тулава і выцягнуць левую руку. Ён шкадаваў, што не зрабіў пралом большым. Яго становішча было вельмі нязручным. Ён застраг галавой уніз і не мог прасунуць сцёгнаў. Паспрабаваў таргануцца назад, але гэта ўжо было немагчыма. Ён шкадаваў, што не зняў штаны, гэта б крыху паменшыла аб’ём сцёгнаў. Ён намагаўся захоўваць спакой. Павольнымі рухамі сцёгнаў ён стаў пасоўвацца далей праз пралом і адчуў, што вылезе, калі здыме штаны. З цяжкасцю ён расшпіліў іх і рухам тулава вызваліў сцёгны… І ён адразу ж пасунуўся ўніз, падаючы на рукі. Ён падняўся з зямлі. Зашпіліў штаны. Узяў з падаконня пінжак і, апранаючы яго, паціху скіраваўся ад участка ўглыб падворка. Ён быў свабодны.