Читать «Апошнія ахвяры сьвяшчэннага дуба (повесть)» онлайн - страница 38

Галоўны лоўчы коратка крыкнуў, і адзін з падручных страсянуў мяшок, які трымаў у руках. Адтуль вываліўся брунатна-шэры заяц і, на імгненьне азірнуўшыся, ашалела скокнуў наперад і пайшоў бязладна сігаць туды-сюды па вялікім прасторным двары. Усе погляды гасьцей зьвярнуліся да Кумца і сокала, з якога хлопец не сьпяшаючыся зьняў каўпачок. Птушка імкліва, як сарваная са спрунжыны, узьляцела ўверх, і, не пасьпелі прысутныя апамятацца, як яна маланкай сьлізганула ўніз. Раздаўся тонкі заечы крык, сокал узьняўся далёка ўвысь, трымаючы ў сваіх вострых, як лезівы, кіпцюрах перапалоханага зьвярка, але, па кароткай камандзе Кумца, плаўна паруліў на ягонае плячо. Другі памочнік перахапіў зайца, з якога цурком сьцякала кроў, выдраў яго з сокалавых кіпцюроў і кінуў у мяшок. Паляваньне адбылося так хутка, што госьці нейкі час стаялі аслупянела, пасьля загучалі пахвальныя крыкі, і задаволены Альгерд паклікаў да сябе галоўнага лоўчага і Кумца — мабыць, каб узнагародзіць абодвух.

І тады вялікая жрыца, дачакаўшыся, калі Кумец будзе праходзіць міма, і ўсе погляды скіраваныя на яго, спыніла памочніка лоўчага, учэпіста-жорстка, але з лагоднай усьмешкай узяўшы таго за рукаў.

— Пакажы, Кумец, рысіныя зубы, якія табе, кажуць, падарыў брат-злачынца. Магчыма, некалі ён аддасьць табе і смарагдавыя каралі, на якія можна купіць палову Вільні!

Яна добра ведала, калі і пры якіх абставінах нават ціхія словы прагучаць аглушальна. Усё адразу сьціхла. Гаманліва-рознакаляровая купа прыдворных нібы скамянела. Круглец, які стаяў у купе прыдворных, адчуў, як глуха тахнула ягонае сэрца. Увесь час ён адчуваў набліжэньне бяды — і яна прыйшла спачатку да Кумца, якога, як ён здагадваўся, кахала Уна. А значыць, бяда прыйшла і ў іхні дом.

— Дык пакажы! — працягвала Нара.

Знарок ляніва, як бы гуляючы, яна пацягнулася да грудзей лоўчага, не адпускаючы яго (Кумцу здалося, што ейныя кіпцюры, нібы ў страшнай Стрыгі, імгненна вырасьлі і ўпіліся ў ягонае сэрца), расшпіліла аплік, другі… Нізкі яе голас прагучаў для хлопца аглушальна:

— Ды ў яго тут, аказваецца, крыж! Ты — хрысьціянін?

І амаль імгненна з купы жрацоў пачуўся гучны голас Бурылы:

— Якая ганьба!

І слугі, што стаялі за вялікім жрацамі, зладжана падхапілі:

— Ганьба!

— Якая ж гэта ганьба? — падаў голас Нестар. — Отрак сей спадобіўся Хрыста, як і вялікая гаспадарыня наша…

Але ягоны голас патануў у воклічах, што, здаецца, ляцелі з усіх куткоў вялізнага двара:

— Ягоныя дзяды ў сваіх дубовых калодах перавернуцца!

— Попел іх у пыл ператворыцца!

— Вось чаму і брат яго стаў злодзеем!

І, нарэшце, грозна і гучна раздалося з купы жрацоў:

— Ты абяцаў нам, князь Альгерд, што твая жонка і яе служка ня стануць спакушаць нашых вернікаў!

Вялікі князь, які стаяў сярод усяе гэтай мітусьні адзінока і спакойна, назіраючы за тым, што адбываецца, дачакаўся цішыні. Усе глядзелі на яго. Ён гэтак жа спакойна і велічна зьвярнуўся да Кумца, што той, падобны да толькі што злоўленага зайца, нібы здранцьвеў у кіпцюрах вялікай жрыцы: