Читать «Чазенія» онлайн - страница 19

Уладзімір Караткевіч

Чакаць яшчэ тыдзень – гэта было нясцерпна. Ён пераконваў сябе, што гэта ён проста настроіўся на сённяшняе падарожжа. I ён нізавошта не прызнаўся б, нават сабе, у сапраўднай прычыне свайго адчаю.

А прычына была тая, што ён абяцаў прыехаць, прычына была тая, што за гэты тыдзень жанчына магла перабрацца некуды ў другое месца.

Яна не цікавіла яго, але нетры, куды ён хацеў забрацца, шмат страцілі б у ягоных вачах без яе. Душу. Водар. Радасць. Святло.

"Усё ж знаёмы чалавек. Шмат ведае. Добра было б хадзіць з ёю па тайзе, слухаць, глядзець. А там прыедзеш – чорт яго ведае, што яшчэ там за людзі! Ці захочацца ісці з імі? Ды і ці захочуць яны?"

Будрыс у апошні час цяжка сыходзіўся з людзьмі. I таму, не ведаючы, як памагчы сабе ў сваёй бядзе, Севярын пайшоў на сліп шукаць Паўлава: а раптам нешта параіць...

Васіль, сапраўды, быў у "пуні" (так ён называў зімовае памяшканне для яхт). Стаяў ля сваёй шафы і пераапранаўся ў чорны вячэрні гарнітур. "Пуня" была для яго другім домам.

Агледзеў грубыя чорныя Севярынавы нагавіцы, каменнай цвёрдасці марскія чаравікі, клятчастую, чырвоную з чорным, каўбойку, рукзак. Свіснуў.

– Кліча муза вандраванняў. Севярын Баўтрук выправіўся шукаць экспедыцыю Лівінгстона... "Из дальних странствий возвратясь, какой-то дворянин, а может быть и князь..."

– Не паяснічай, – стомлена сказаў Будрыс.

– У ваенторгу купіў?

– Ну...

– А я хацеў цябе з сабою запрасіць. У Верачкі танцы "Шарыкі за ролікі – усё наадварот..." Ды што з табой?

– А што?

Паўлаў начапляў "лінкольн".

– Ды выгляд такі, нібы ты... А ну, расказвай.

Севярын расказаў.

– Ясна, – сказаў Паўлаў. – Севярын Бахрым мелі ласку закахацца. "Ты, што мора трымаеш і сушу нерухома тонкай рукой..."

– Кінь! Слова гонару даю. Якое там каханне! Нязручна. Слова дзяўчыне даў. Палічыць за хлуса...

– А мне якая справа, калі мяне выпадковая знаёмая за хлуса палічыць?

Празрыстыя, наіўна-сінія вочы глядзелі ўбок: Паўлаў думаў. Але язык яго мянціў нібыта незалежна ад мазгоў:

– Аэліта джунгляў. Сын неба імкнецца. "Я цалую зяніцы твае, каб мяне не забыла ніколі..." Міжзорны вандроўнік занадта лёгка згаджаецца на "хао". Па-марсіянску азначае: "Сыход". I асуджае на яго сваю каханую.

– Даю табе слова гонару, што ні аб якім такім і не думаў.

Голас у Севярына затрымцеў. Васіль уважліва глянуў на сябра, уздыхнуў і пачаў здымаць "лінкольн".

– Распранайся. Загортвай транты ў брызент. Паплывём.

– Ты што? Казалі, шторм можа быць.

– Ну і штармяга! – сказаў Паўлаў.– "Друг заўжды саступіць гатоў месца ў шлюпцы і круг..."

– Я не паеду.

– Тады я дастаўлю замест цябе рукзак. Ёй нават цікавей будзе...

– А Вера? Я ж ведаю...

– Нічога ты не ведаеш. Вера побач. Не бачыў я гэтых танцаў... Слухай, сук-кін ты кот, ты будзеш рыхтавацца? Нам нельга марудзіць. Сапраўды, трапім у шторм, і... "стане плакаць мая маладая любоў..."

Яны спусцілі яхту на ваду. Васіль прытрымаў яе ля прычала, каб сябар мог скочыць. I толькі ўжо калі яны адчалілі, сказаў:

– Гэта больш важліва.

Сур'ёзнасці ў яго хапіла толькі на гэтыя словы.