Читать «Бацькава падарожжа (на белорусском языке)» онлайн - страница 31

Бернар Клавель

Кантэн зноў спынiўся, паклаў руку на сэрца, на твары яго ўзнiкла грымаса болю. Ён раптам уявiў, што Марыя-Луiза спiць з такiм мужчынам, як ён сам. Вiдаць, блакiтная жанчына прыняла яго за iхняга клiента, за мужчыну, якi прыйшоў, каб пераспаць з Марыяй-Луiзай. Кантэн уявiў сабе пакой, якiя бываюць у дрэнных атэлях. Сам ён нiколi не жыў у атэлi, але многа чытаў пра гэта, таму мог добра ўявiць сабе такi пакой. Ён бедна абстаўлены, больш або менш чысты. Там знаходзяцца мужчына i жанчына, якiя распранаюцца i кладуцца ў ложак. Раптам усё знiкае. Не, ён не можа сабе ўявiць, што будзе далей. Толькi не яго дачка! Яна ж такая ганарлiўка. Гонару ў яе ажно занадта. Так заўсёды казала мацi, калi злавала на Марыю-Луiзу за тое, што яна рэдка прыязджала дадому.

Кантэн глыбока ўздыхнуў i пайшоў далей. На вулiцах было шмат людзей, але такiм адзiнокiм ён не адчуваў сябе нiколi, нават калi знаходзiўся ў лесе цi сярод вiнаграднiку.

Не, Марыя-Луiза не магла гэтага дапусцiць. Дарэчы, калi б яна згадзiлася, то не пакiнула б гэты дом. Вiдаць, спачатку, для прыкрыцця, яе нанялi манiкюршчыцай, але ёй было агiдна тое, што рабiлася побач. I яна звольнiлася. Напэўна, так яно i было. А бацькам яна нiчога не паведамiла, бо не хацела турбаваць. I потым, як растлумачыш гэта ў лiсце, асаблiва калi пiшаш мацi.

Кантэну зрабiлася страшна, ён толькi цяпер адчуў, наколькi спраўдзiлiся жончыны папрокi. Як ён мог адпусцiць дзяўчынку адну ў гэтакi горад i нi разу не наведаў яе? Не пацiкавiўся, як яна жыве, у якiх умовах. Такая маладая, перад рознымi напасцямi. Гэта па яго вiне яна магла стаць прастытуткай!

Кантэн уявiў сабе твар Марыi-Луiзы, яе адкрыты позiрк, яе шчыры смех. Нельга падумаць, што яна не засталася такой жа чыстай, сумленнай, сур'ёзнай i настойлiвай у дасягненнi сваёй мэты.

I яшчэ яго ўсхвалявала фраза, якую сказала дзяўчына: "Яна працуе сама". Няўжо Марыя-Луiза змагла арганiзаваць сваю справу, адна, нi з кiм не параiўшыся?

Гэта думка i турбавала яго, i супакойвала. Яшчэ ў дзяцiнстве Марыя-Луiза любiла рабiць сюрпрызы. Яна рыхтавала iх доўга, не шкадуючы пры гэтым сiл i ўмення, каб схаваць усё да апошняй хвiлiны. I заўсёды яна рабiла гэта адна. Калi ўсё было гатова, яна ўражвала сваiх бацькоў, i гэта рабiла яе вельмi шчаслiвай. Дастаткова было паглядзець на яе твар, каб пераканацца, што яе затраты акупiлiся сто разоў. Так што калi яна завяла сваю справу, то гэта падобна на яе.

Кантэн развiваў сваю думку далей. Ён хаваўся за гэтую думку, як некалi Марыя-Луiза марыла схавацца ў маленькiм дамку, падобным на яселькi. Але раз Марыя-Луiза займела сваю справу, то ў яе з'явiлася шмат турботаў i засталося вельмi мала вольнага часу. А яны злавалi на яе! Лiчылi, што яна не хоча знацца з iмi, што памяняла вёску на горад...

I тут ён успомнiў пра настаўнiка. Калi Марыя-Луiза адчынiла сваю краму i патрацiла на гэта шмат часу, каб зарабiць грошай, то яна, напэўна, ужо не вернецца назад. Але раз у яе свая крама, то яна мусiць працаваць там дапазна, i Кантэн не застане яе цяпер на кватэры. Гэта думка крыху ўзлавала яго. Вiдаць, давядзецца пачакаць. Тут ён успомнiў пра кансьержку. Кансьержкi належаць да такога тыпу жанчын, якiя ўсё ведаюць. Яны заўсёды цiкавяцца сваiмi пастаяльцамi. Кансьержка павiнна ведаць адрас крамы. Кантэн па-сапраўднаму ўхапiўся за краму. Для яго яна ўжо iснавала. Яму цяжка было ўявiць сабе якi-небудзь салон, аднак гэту краму ён добра ўяўляў. Яна здавалася яму невялiчкай, цёплай. Там не надта моцна пахла духамi i працавала адна Марыя-Луiза. Ён бачыў яе вельмi ветлiвай з пакупнiкамi, спрытнай i ўлюблёнай у сваю справу. Доўгi час гэта прафесiя здавалася яму смешнай i непатрэбнай, сёння ён думаў пра яе iнакш.