Читать «"...Прысвяціць сябе справе блізкай, харошай!”» онлайн - страница 93

Купала добра ведаў дарогу ў беларускі аддзел. То яму спатрэбіцца якая- небудзь даведка, то кніга, то спіс яго твораў для Масквы. Заўсёды ён звяртаўся да мяне. Калі не заставаў у бібліятэцы, то завітваў дадому. Калі мне што-небудзь трэба было ўдакладніць, я звярталася да Купалы. Ён вельмі ўважліва ставіўся: тлумачыў, дапамагаў. Мы не раз наладжвалі ў бібліятэцы выстаўкі, прысвечаныя яго творчасці. У гэтых выпадках мы не маглі абыйсціся без яго асабістых архіўных збораў. А яны былі вялікія і багатыя: кнігі, газеты з артыкуламі пра яго творчасць, фатаграфіі. Купала сам мне казаў, што матэрыялаў у яго набралася шмат, а парадку няма ніякага. Ён хацеў, каб я выбрала калі час і давяла яго паперы да ладу, нібы асабісты сакратар. На жаль, у той час я не магла заняцца гэтай ганаровай і такой цікавай для мяне справай, аб чым зараз вельмі шкадую.

Успамінаецца, як ладзілася выстаўка, прысвечаная 30-годдзю творчасці

Я. Купалы ў 1935 годзе. Я зайшла да Купалы дадому. Ён якраз вярнуўся з Прагі і ў час нашай размовы дзяліўся ўражаннямі ад падарожжа, паказваў чэшскія газеты з артыкуламі пра яго. Затым стаў вымаць з шафы пачкі газет, фатаграфій, пісем, кніг і прапанаваў выбраць усё, што пажадаю.

Выстаўка была наладжана ў вялікай зале побач з беларускім аддзелам. Дэманстраваліся рэдкія фатаграфіі, пісьмы В. Брусава, фотакопія верша Лахуці на персідскай мове, прысвечанага юбіляру. У перакладзе на беларускую мову гучаў: “Рыцар магутны, смелае вока...” Было шмат і іншых матэрыялаў, якія зараз назваць проста цяжка. У юбілейныя дні Купала наведаў выстаўку, а ў бібліятэцы адбылося яго спатканне з чытачамі. Пасля выстаўкі ўсё, узятае ў Купалы, я сама занесла яму назад.

Без хвалявання не магу ўспомніць цёплы ліст Я. Купалы да мяне ў Саратаў. У мясцовай газеце “Коммунист” была надрукавана рэцэнзія на зборнік Я. Купалы на рускай мове. Я паслала яму выразку з газеты, напісаўшы толькі: “Бібліяграфічнае прывітанне з прастораў Волгі” без подпісу. На адрас “Государственной библиотеки” (а такой у Саратаве не было) атрымала наступнае: “Мілая Юлія Іосіфаўна! Я надта ўжо ўсцешыўся, атрымаўшы Вашу запісачку з выразкай. Адразу дагадаўся, што гэта пісала Ваша рука. З нецярпеннем буду чакаць вестачкі больш падробнай аб Вашым цяперашнім жыцці-быцці. Ітак, чакаю. Шчыра Вам адданы Янка Купала. Масква, 10.ІУ.1941 г.”