Читать «Бiяграфiя (на белорусском языке)» онлайн - страница 2
Андрэ Моруа
- Вы думаеце, што здагадлiвы i ўчэпiсты француз можа мець гэтакi ж поспех без дзесяткаў тысяч даляраў, якiя той заплацiў за паперы Босуэла?
- Вiкторыя Спенсэр-Свiфт не цiкавiцца далярамi. Ёй, як i мне, больш за восемдзесят. Ёй хапае i сваiх прыбыткаў. Не, адзiнае, што яе можа прымусiць, гэта - прыхiльнасць да вас, - вядома, калi вы здолееце абудзiць сiмпатыю, а таксама надзея, што вы створыце прывабны партрэт прабабкi яе мужа.
- Лорд Спенсэр-Свiфт памёр?
- Не лорд, а баранет... Сэр Аляксандр Спенсэр-Свiфт - апошнi ў родзе носьбiт гэтага тытулу. Вiкторыя i цяпер яшчэ жыве ў тым доме, дзе пабываў Байран... Гэта ў графстве Глостэр, цудоўная сядзiба часоў Елiзаветы. Хочаце пашукаць шчасця i паехаць туды?
- З прыемнасцю... калi мяне запросяць.
- Гэта я бяру на сябе. Сёння ж вечарам напiшу Вiкторыi. Яна вас абавязкова прыме. I не палохайцеся, калi тон запрашэння будзе грубаваты. Прывiлея нашага старэчага веку, лiчыць Вiкторыя, у тым, што можна гаварыць пра ўсё так, як думаеш. Перад кiм цырымонiцца? I навошта?
* * *
Праз некалькi дзён Эрвэ Марсена праязджаў на сваёй невялiчкай машыне паўз маляўнiчыя вёскi графства Глостэр. Лета, як заўсёды, было дажджлiвае. Дрэвы i кветкi лапушылiся i буялi ад вiльгацi. Нават у самым маленькiм домiку праз вокны вiдаць былi пышныя букеты. Будынкi, складзеныя з мясцовага залацiстага каменю, вельмi прыгожага, i цяпер выглядалi гэтак жа, як у часы Шэкспiра. Эрвэ, надзвычай чулы да феерычных краявiдаў Ангельшчыны, быў зачараваны паркам Уайндхорст, дзе знаходзiлася сядзiба лэдзi Спенсэр-Свiфт. Ён ехаў пакручастымi алеямi, паўз зялёныя лужкi з акуратна падстрыжанай травой, густой як шчотка, сярод якiх узвышалiся магутныя дубы. Вакол сажалкi раслi хвашчы i папараць. Нарэшце перад iм паказаўся вялiзны асабняк, увiты дзiкiм вiнаградам. Сэрца яго закалацiлася. Ён спынiўся каля пад'езда i пазванiў. Нiхто не адгукнуўся. Пачакаўшы хвiлiн пяць, ён заўважыў, што дзвярная ручка паддаецца, адчынiў дзверы i ўвайшоў. У змрочным холе нi душы. На крэслах ляжалi плашчы i шалi. Аднак з суседняга пакоя даносiўся манатонны голас, нiбы нехта вымаўляў завучаны тэкст. Эрвэ падышоў блiжэй i ўбачыў доўгую галерэю, сцены якой былi ўпрыгожаны вялiкiмi партрэтамi. Група турыстаў акружала важнага дварэцкага ў фраку з цёмна-шэрай камiзэлькай i ў паласатых штанах.
- Вось гэта, - тлумачыў дварэцкi, паказваючы на партрэт, - сэр Уiльям Спенсэр-Свiфт (1775-1835). Ён прымаў удзел у бiтве пры Ватэрлоо, быў асабiстым другам Велiнгтона. Малюнак пэндзля сэра Томаса Лоўрэнса гэтак жа, як i побач партрэт лэдзi Спенсэр-Свiфт, жонкi сэра Ўiльяма.
Наведвальнiкi зашапталiся:
- Тая самая...
Дварэцкi, ледзь прыкметна кiўнуўшы ў знак разумення i згоды, заставаўся велiчным i сур'ёзным.
- Так, - пацвердзiў ён цiха, - тая самая, што была палюбоўнiцай лорда Байрана. У яе гонар ён напiсаў славуты санет "Да Пандоры".