Читать «Плач перапёлкі» онлайн - страница 151

— Ну, як на абразах, — падказаў Кузьма Прыбыткоў.

— Дак чорт жа яе ведае! — пачухаў патыліцу Драніца.

— Адным словам, пакаштаваць табе нямецкіх прысмакаў не давялося? — глянуў на Драніцу Іван Падзверын.

— Дак...

— А Брава-Жыватоўскаму? Яго ж хоць немцы накармілі?

— Не ведаю, як тэй таго. Але бытта не. Адно вінтоўку далі з патронамі бяльгійскімі, такія во шырокія на срачках, як тэй таго, да паліцаем залічылі ў Верамейкі. Кажа, скора хворму палуча.

— Да ўжо ж, як тэй таго, — уздыхнуў Кузьма Прыбыткоў, і ўсе раптам засмяяліся з гэтага пераймання.

На вуліцы зноў пачуліся крокі. Але гэты раз парог ужо сапраўды пераступіў Сідар Раўнягін.

— Цябе як чакаць, — сказаў з папрокам Зазыба, — дак хутчэй жабу ў Кулігаеўку пугаю гнаць.

— От, — махнуў рукой Сідар, — тута часам і не думаеш, а клопат цябе сам знойдзе. Так і ў мяне сянні. Карова была правалілася ў багну, што ля Святога возера, дак пакуль выцягнулі з гразі, усе вяроўкі парвалі ў карчах.

Выходзіць, і дакараць чалавека няма за што.

Сідар падышоў да стала, сеў там спіной на кантору, засланіўшы ўсё святло.

— Чаго клікаў? — уставіўся ён на Зазыбу.

— Дак... — Зазыба таксама глядзеў на Раўнягіна.

— З калгасам трэба нешта рашаць во, — нібыта памагаючы Зазыбу, растлумачыў Кузьма Прыбыткоў.

Але Сідар нават не глянуў на старога, сказаў яшчэ да Зазыбы:

— Дак чаму б тады не склікаць агульны сход, раз ужо дайшла справа, каб распускаць калгас?

— Ніхто не збіраецца яго распускаць, — спахмурнеў Зазыба. — Пытанне аб роспуску мы не павінны ставіць. У іншых вёсках няхай робяць як знаюць. А мы свайго не будзем распускаць. Падзелім адно па спісках калгасную маёмасць. Проста будзе лічыцца, што раздалі яе на захаванне да прыходу Чырвонай Арміі.

Усе, у тым ліку і Парфён Вяршкоў, здзіўлена паглядзелі на намесніка старшыні калгаса.

— Гм, — усміхнуўся як збянтэжаны Кузьма Прыбыткоў.

Сапраўды, мудрэйшага нельга было прыдумаць: Зазыбава прапанова, па сутнасці, ратавала ўсё — як кажуць, і ваўкі маглі быць сытыя, і авечкі заставаліся цэлыя.

— А як прыйдуць нашы, — працягваў тлумачыць Зазыба, каб не пакінуць наперад чаго няпэўнага, — дак людзі і вернуць усё.

— Так яны табе і панясуць! — заёрзаў на лаўцы Мікіта Драніца. — Я верамейкаўцаў, як тэй таго, знаю! Будзеш пасля па дварах бегаць, як тэй таго, да па аброці збіраць!

Зазыба глянуў на яго спадылба, сказаў:

— Я таксама іх ведаю. Калі ў калгас ішлі, дак, здаецца, нічога не ўтойвалі.

— Тады от што, — паклаў руку далонню на стол Сідар Раўнягін, — вы нам аддасце тое, з чым мы прыйшлі да вас, калі далучаліся да калгаса. І зямлю, і маёмасць. А мы тама самі памяркуем, што да чаго.

Сідаравы словы выклікалі ў верамейкаўцаў рогат.

— Во куркуль! — пакруціў галавой Іван Падзерын.

— Як Жыватоўшчык кажа, як тэй таго, воўчы дух да лесу цягне, — пакпіў Мікіта Драніца.

— Вы са сваім Жыватоўшчыкам ужо абас... — злосна кінуў у адказ Сідар.

Тады раптам узбурыўся Парфён Вяршкоў:

— Пабачым яшчэ, як вы тама, на сваіх пасёлках, абас... А прапанова твая нам не гадзіцца!