Читать «Адзінокі васьмікласнік хоча пазнаёміцца» онлайн - страница 2

Алесь Бадак

Гэта была першая і доўгі час адзіная аўтаручка ў маёй калекцыі, якая дваццаць гадоў чакала свайго часу. Амаль столькі ж я не бачыў Танечку, хоць не раз успамінаў пра яе.

Сёлета, у канцы лютага, пасля школьнай сустрэчы з выпускнікамі, калі ўсім класам мы сядзелі ў рэстаране і згадвалі школьныя гады, настаўнікаў, у тым ліку, і яе, Танечку, у кожнага былі свае ўспаміны, свае гісторыі і, здавалася, у кожнага з нас у школе была свая Танечка.

Я складаў гэтыя ўспаміны ў адно цэлае, нібы збіраў мазаіку, і нарэшце іх ува мне назбіралася гэтак шмат, што мінулае мне пачало здавацца больш блізкім і больш рэальным, чым цяперашняе. Гэтае мінулае і было Танечкай.

Я падумаў, што пра яго трэба абавязкова напісаць, і павёз яго з сабою ў Мінск, усю дарогу адчуваючы, як яно робіцца ўсё меншым, вызваляючы ў душы месца для іншых думак і пачуццяў, пагражаючы зусім пакінуць мяне. Але я быў перакананы, што як толькі дома дастану са сваёй калекцыі яе аўтаручку, яно зноў перапоўніць мяне. Мне і ў галаву не магло прыйсці што за дваццаць гадоў паста ў стрыжні высахне. Да ўсяго, іншыя стрыжні, якія я ўстаўляў у ручку, пры пісьме хісталіся, і словы таксама атрымліваліся хісткімі, чужымі, быццам іх пісаў нехта іншы, а значыць, чужую, не маю гісторыю.

Мне не заставалася больш нічога, як адкласці пісанне, выдатна разумеючы, што можа прайсці нямала часу, перш чым я зноў вярнуся да гэтай гісторыі. А можа, і не вярнуся да яе ніколі. Я адчуваў, як ува мне пачынае расці абыякавасць да яе. І калі амаль праз паўгода мой сябра пісьменнік Барыс Пятровіч, вярнуўшыся з Польшчы, са словамі: «Ён ідэальны для еўрапейскага пісьменніка, бо аб’ём чарніла ў ім вызначае самы прымальны для еўрапейскага чытача памер рамана», падарыў мне стрыжань, які — нарэшце — падышоў да маёй аўтаручкі, я падумаў, што гэта здарылася, відаць, надта позна.

І ўсё ж цяпер, у гэтыя хвіліны (калі вам, дарагія чытачы, цікава, — мой гадзіннік паказвае 00.43, а настольны каляндар сведчыць, што сёння 18 лістапада 2005 года), я сяджу за сваім рабочым сталом і пішу радкі, якія вы зараз чытаеце, і ў руцэ маёй аўтаручка з польскім стрыжнем, якога, як лічыць Барыс Пятровіч, якраз хапае на напісанне самага ідэальнага па сваім памеры рамана. Праўда, у мяне будзе не раман, а хутчэй за ўсё, невялікая аповесць, і вярнуцца да яе мне дапамог адзін выпадак, які здарыўся са мной на мінулым тыдні.

1

Я стаяў на аўтобусным прыпынку, і злева ад мяне пахла вёскай, а справа — горадам. Злева стаялі драўляныя хаты з агародамі, на якіх ужо ўсё выбралі і цяпер палілі ссохлы бульбоўнік. Справа ціснуліся адзін да аднаго панельныя і цагляныя дамы. Я думаў пра тое, што чалавеку, які свае першыя семнаццаць гадоў пражыў у маленькай вёсцы, а потым столькі ж часу — ў сталіцы, наступныя семнаццаць гадоў найбольш камфортна павінен адчуваць сябе ў такім вось невялікім гарадку, дзе ў роўнай ступені можна адначасова быць і гараджанінам, і вяскоўцам. Гэтая думка так захапіла мяне, што, здавалася, ужо не яна жыве ўва мне, а я ў ёй, не бачачы, што ў гэты момант адбываецца навокал.