Читать «Права на ўсмешку» онлайн - страница 47
Анатоль Крэйдзіч
...Не, лайдакаваць для Агаткі — тое самае, што ў труну жыўцом класціся. Намер кінуць працу прадыктаваны зусім іншым: рукі не слухаюцца, баляць нясцерпна штоночы аж да самых плячэй, а пальцы гэтак пакрывіла (што на руках, што на нагах — там i там адзін на другі залазіць), што не ведае, куды i схаваць ix на людзях.
Во бяда якая.
I як бы ні ўгаворвала цяпер Рытка сваю маці, каб яшчэ крыху папрацавала (не будзе ж адкуль цягнуць, як раней), усё ж вырашыла — хопіць. Не пайшла болей на ферму. A пенсію тую ўсё не нясуць ды не нясуць. Месяц прайшоў, другі, трэці. У кашальку — вецер гуляе. Дачка не заяўляецца. Ды ўсё ж аднойчы на пачатку лета прыкаціла з мужам, маўчуном-боравам, i сынамі-школьнікамі сваім сінім бліскучым «жыгулёнкам» на выхадныя. А тыя ўнучыкі, нібы пеўні, у высокіх спартыўных шапачках, толькі на парог i адразу з пытаннем:
— Баба, ты ўжо пенсію атрымала? (Калі былі меншымі, дык торкалі ёй у жывот стваламі пластмасавых аўтаматаў i крычалі наперабой: «Баба, дай сто рублёў, а то застлэлім».)
— Не, унучкі, не атрымала яшчэ.
— О-о-о,— крывілі яны вусны.— Ты цяпер нам нічога не дасі.
— Чаму ж не дам? Во, яблычкаў, груш сушаных вазьміце. А во гарбузікаў.
I дзеці лагаднелі. Адно Рытку, трэску тую, не вельмі ўлагодзіш нейкімі там семкамі. Яна безупынку бурчала:
— Я ж казала, не кідай работу. А цяпер во сядзіш без капейкі.
А пасля, нат не прыняўшы запрашэння паснедаць, скамандавала мужу:
— Паехалі ў магазін. Тут у вёсцы можна на такі харошы тавap нарвацца, які ў горадзе разоў у тры даражэй пойдае. Паехалі, мо шчж ў якую іншую вёсачку заскочым.
Яны ад'ехалі, а Агатка на агарод. Там гарбузы праростаюць, дык праверыць захацелася, ці не павыцягвала тыя парастачкі вараннё (упякліся ўжо гэтыя надакучлівыя птушкі).
На градах i праўда вытыркаліся то тут, то там па пары цёмна-зялёных, авальнай формы лісточкаў, сцягнутых зверху светленькімі лупінкамі. Быццам бы маленькія чалавечкі вырашылі распрануцца i ўзнялі ўгару рукі, знімаючы белыя сарочкі. Але так i застылі, трымаючы над сабою апратку. Агатка калі садзіла ix, дык доўга слязьмі аблівалася. Вырые пальцамі ямку, кіне туды рагатае пазубленае зярнятка, сыпне зверху жменькі са тры зямлі. Сыпне i заплача: на вечка труны, пад якім дарагі чалавек ляжаў, таксама тры жменькі зямлі сыпала. Цяпер міжволі па думала: “Ну вось, я вас пахавала, а вы зноў усталі, цягнеце ручанькі да неба. Толькі ты, мой саколе, не ўстанеш, не прарасцеш ужо. Ад нас з табой адно зелле i застанецца”. I змахнула крывым парэпаным пальцам слязінку з твару, што пачаў маршчыніцца.
...Невясёлыя думкі Агаткі перапыніла Зося — вясковая паштальёнка. Маленькая, сухая, заўсёды вясёлая тараторка.
— Танцуй, мілая, прынесла табе нешта,— засакатала яна, ледзь ступіўшы на ўтравелы падворак.
— Няўжо пенсію? — не ўтрывала, каб не спытаць, Агатка.
— Ды яшчэ якую пенсію. Падстаўляй торбу, бо ў кашалёк не ўлезе.