Читать «Амплітуда смеласці (I лірыка, і гумар.)» онлайн - страница 40

Пімену Панчанку

Верш ягоны з байцамі хадзіў у атакі. Звык паэт, лёгкай славай не абцяжараны, Махлярам паказаць, дзе зімуюць ракі, I сябрам падказаць, «Дзе начуе жаўранак»!

Да чытача

Я дзякуй сказаць хачу Цярпліваму чытачу, Які ад паэтаў чакае, Што горы салодкай маны Святлом пратунэляць яны... Чаканне — Адказнасць цяжкая!

Пытанне аднаму паэту

Адна трывога ў чэрап б'е, Каб толькі на крыжы цябе Сусветнай славы распіналі. Задумайся ў журбе, Прыстой,— Чытаць унук ці будзе твой Цябе хоць у арыгінале?

Былым літсябрам

Анархісты сталі прамоўцамі, Не да прорваў — Баяцца канаў. Дзе б знайсці нам Ворага моцнага, Каб усіх нас наноў З'яднаў?!

Экспромт з выпадку

Паэзія, Што б ёй вякі ні гундосілі, Жагнае ілбы небасхілаў Каметамі. Паэт у эпохі — Сабака паддоследны, На ім правяраюцца Новыя метады!

Загоншчыкі славы

3 іх кожны не млявы, Рухавы, ласкавы— Не могуць без справы Загоншчыкі славы. Наіўная казка Пра коціка ў ботах! Не тая закваска Пры новых турботах. I пыльна і гразка Пры пільных залётах. Скупейшая ласка I подых, як потых. Калі літпазаддзе Сядзіць на пасадзе, Чытай у паглядзе, Кусаць дзе, Лізаць дзе! Нібыта ў абносках, У зносках цытатных, У кропках, у косках, У клічніках штатных! Гайня маладая — Загоншчыкі славы. Язык выглядае, Як нож з-за халявы, Што масла намазвае, Вострыць алоўкі, Пад новымі назвамі Робіць шпаклёўкі. Закоціцца геній, I зоймецца новы, Клапотаў не меней — Нанова гатовы! Ідуць, як аблавы, Славы загоншчыкі. Растуць, як аб'явы, Для спрыту загончыкі.

Усмешкі-перасмешкі

Да спектакля купалаўцаў «Ажаніцца не журыцца»

Куплеты Саўкі I ў Завыдране, і ў Рыме Цяжка зладзіць са старымі. Бо забылі за гадамі, Што яны рабілі самі. Як гулялі, Як кахалі, Як з чужых вакон скакалі. Вы таксама прыгадайце, Маладым паспагадайце. Вы ж не толькі гледачамі Цёмнымі былі начамі. Вам паўнюткая святла Ночка цёмная была! Як жыць з суседзямі Ладзь з суседам чын па чыну, Не давай для сваркі ўсчыну! На спакой забудзься свой, Загартуйся ў шуме, ў гаме, Што ў цябе над галавой — У суседа пад нагамі. Столь табе, Яму — падлога, Не апала — дзякуй богу! У суседа многа звестак Пра зяцёў і пра нявестак. Не чапайся — будзе горай, Лепей ладзь 3 паклёпканторай! Абысці суседа лепей ж. Не яго — Сябе зачэпіш! Паклеп Рот чужы не агарод, Не паставіш гэткі плот, Каб паклёпы і абразы Не ўшукалі пералаза! Пасылаў паклёп паклёпку У дубовы гай па клёпку. Будуць бочкі з клёпак тых, Каб мана брадзіла ў іх, Каб была чарней за дзёгаць, Каб па ўсіх квачамі цёгаць! Каму шапну па вушка, Каму — ківок-намёк. Мчы, плётка-пабягушка, Па правадах, як ток. Крычаць, бяруцца за чубы. Мне што! Мне весялей абы. Хаця і хата з краю, Я ўсім багата раю. Песня Міхалкі Надзець хамут хачу я — Цягнуць сямейны воз, Ды шыю маладую Маю шкадуе лёс. Для сэрца трэба згода, Лагода — для душы. Ды дзе ні глянь — выгода, Гешэфты, барышы. Гатоў узяць хоць сучку Парой жаніх такі, Каб толькі грошай кучку Адсыпалі бацькі. Каб як надыбаць зяця — Дачка, сабе расці! — Гатова нават маці У водмаладзь пайсці. Расці, дачушка, з мамай. Шлях, зарастай быллём. Хлапец у сіле самай Звякуе бабылём. Хоць вый ваўком у яме, Хоць ганчаком брашы, У хаце, ў сэрцы, ў краме — Гешэфты, барышы. Раманс Адэлі Сэрцу цесна ў грудзях, Быццам птушачцы ў клетцы. На сцюдзёных вятрах Хто яму адгукнецца? I вяргіня адна Без увагі завяне. Гіне ў смутку вясна. Сэрца прагне кахання. У адчаі начэй Сэрцу сніцца дарога. Чуць бы сэрцу хутчэй Грукат сэрца другога. Як аб сценку гарох Спадзяванні, чаканні. Як цялушцы мурог, Сэрцу трэба каханне. Заручыны Сціскае гора душу без жалю. 3 вяселля ўхабістая дарога. Як заручалі, Тады казалі, Што ў свата кароў многа. Як пайшла даіць — Адзін бык стаіць I той не доіцца. 3 якога боку быка даіць, Парай, нядолечка, Ці з хваста, Ці з рог, Ці з брыклівых ног? Ох! — Досыць Вам з дзяўчыны кпіць! Ваша белая лілея Недзе ў горадзе цвіце. Вас зусім не разумею. Чаравік не па пяце. Куплеты Язэпа Покуль спрытны, Покуль дужы, Для дачкі здабуду мужа. 3-пад зямлі дастану зяця. Будзе свята ў нашай хаце! Маю сувязі паўсюды — Верыць дурань толькі ў цуды! Дам у лапу — ціха будзе. Зяця вылузаю ў людзі! Для дачкі патрэбен муж, Як для пана капялюш! Хай жа бог дае Адэлі I ў касцеле, і ў пасцелі! Дуэт: Міхалка, Юлька — Вы народжаны для раю, Для карэт — Не для карыт! Вас у Мінск я забіраю Паказаць належны спрыт. — Ці не лепей разабрацца, Што прыгнала Вас сюды? Мне без Вас хапае працы, Мне без Вас стае бяды! — Цалавацца, мілавацца, Мякка спаць, Салодка піць — Не цяжкая гэта праца. Песня Як прачнуліся пад плотам Раніцою лапаць з ботам, Стала кожнаму пара Адшукаць гаспадара. — У карчме мой зноў начуе, Галавы, ні ног не чуе. — Мой, напэўна, ў пэўнай пані Адпаведным лістам вяне. Кожны добры валацуга, Ды без нас ім будзе туга. Заявіў рашуча лапаць: — Мне лягчэй скрыпець, чым плакаць. Падтрымаў калегу бот: — Шмат з гаспадаром турбот! Заскакалі лапаць з ботам: — Валацуг мы знойдзем потым! Куплеты Юлькі Мыць абрыдла лыжкі, міскі. Мне па густу нораў мінскі! Там пачнуць ламіцца ў дзверы Кавалеры, афіцэры. Чувакі там люба-міла Учарнелі ад чарніла. Чорны толькі кот не ў шчасце. Чорны кавалер для страсці! Шмотак імпартных да д'ядбла. Там бы ў зрэб'і я не зябла! Як завея ў кажухах, Я б хадзіла ў жаніхах — Барадатых, галамызых, Бледных і насамі шызых. Там талентаў, быццам маку: Караткевіч, Семяняка, Вечна юны Лучанок — Маладзёжны певунок. Трыо: Язэп, Адэля, Міхалка — Ветрагону многа чэсці, Толькі хітрыкі наўме. Як на кут не хочаш сесці, Пасядзіш-такі ў турме. Я ў хаўрусе з пракурорам, Я ў газеты напішу. Не ў каня, вядома, корам. Дурню ўторкнулі душу! — Бацькі добрага дачка, Не пайду за вахлака. За разяву не найду. Лепей з моста ды ў ваду! — Што палохаць пракурорам. Вам тавар збываць свой сорам. Маладому хлопцу нехаць На старой кабыле ехаць! Што мне пісаніна тая — I газет я не чытаю! Шэры гусь пралятаў Песня Шэры гусь пралятаў Над прыціхлым балотам. Пралятаў, гагатаў, Чысціў пер'е чаротам. Шэры гусь спадабаў Маладую цяцеру. Не ў гняздо завітаў, А ў кацёл на вячэру. Стрэл раптоўны сустрэў Ціхім вечарам сінім. Лісце падала з дрэў Шэрым пер'ем гусіным. Шэры гусь пралятаў Над прыціхлым балотам. Як вячэраю стаў, Мы дазналіся потым! Гагатаў ого-го, Разганяючы скруху, А цяпер ад яго Ані пер'я, ні пуху! Вяселле Як надумаўся жаніцца, Лось падаўся да лісіцы. Толькі ліска Ані блізка: — У цябе ў кустах прапіска. Як пасмеў прыйсці ты ў сваты, Малады, а ўжо рагаты. Да мяне забудзь дарогі — Я й ваўку настаўлю рогі! Лось рагаты, Нежанаты Ходзіць, быццам вінаваты. Суседкі — У чужых свіней лычы Злыя! — Лепей палічы Зубы ты ва ўласным роце. — Не вішчы свіннёю ў плоце! — Я ў сваім гародзе — пані, I парадак на двары. — Боскі гнеў цябе дастане! — Ты паменей гавары. — Гнеў якраз мяне міне. — Пуга плача па спіне! Міхалка, Юлька, Мікіта: — Гэты вусны, Гэты вочы Бачу днём I сню я ўночы. Гэты губы Дзеля згубы. Разважаць няма рахубы! — Ах, пакіньце, Ах, пакіньце, Не па мне ўсе Фіньці-міньці. Я, паверце, не такая. Пабягу — гарод чакае. — Толькі б цапаць, Толькі б лапаць. — Ты дамоў кіруй свой лапаць. Не для мэтлахаў авоські — Лепш чашы ў абдымкі Зоські! Сват Што ты, сват, такі ляны — Абдымаеш са спіны. Прытуліся спераду — Нарабі мне вераду. Прытуліся спераду Ды прыходзь у сераду. I ў суботу, і ў чацвер, I цяпер Не спі ў каўнер! Куплеты Зоські і Саўкі Разам нашыя гароды, Свінні ў нас адной пароды. Хай вядуцца куры, свінні, Хай разлад навекі згіне! Хай жа нашыя бацькі Не грызуцца як ваўкі! Крык унучыкаў малых Хай старым пацешыць слых!