Читать «Разумная дзевачка (Маленькая аповесьць пра адно дзяцінства)» онлайн - страница 4

— Ніна? — не ўтаіў здзіўлення і Іван Рыгоравіч. — Чаго ж ты сюды прыйшла, дачушка?

— У школу прыйшла, ужо буду вучыцца, — сур'ёзна і нават неяк паважна, з годнасцю адказала Ніна.

— Дык табе яшчэ рана ў школу, Ніначка, толькі пяць гадкоў маеш, — ласкава патлумачыў бацька.

— Ну ўжо буду вучыцца, — як бы і не пачула яго слоў Ніна і пайшла да першай у крайнім радзе парты, дзе ўбачыла незанятае месца — нехта з дзяцей адсутнічаў.

— Ну, ладна, пабудзь, павучыся, раз ужо гэтак хочацца, — усміхнуўся Іван Рыгоравіч і памог малой усесціся за партай, побач з белабрысенькай, у шэрачках, трэцякласніцай Феняй. — Толькі сядзі ціха, — строга папярэдзіў тата, — ціхенька сядзі! Слухай і не замінай дзецям, чуеш?

Ніна нічога не адказала, бо ўжо глядзела ў сшытак суседкі, у які тая акуратненька спісвала з дошкі задачкі на дзяленне.

Пачатковая школа ў Мурожніцы, як і шмат дзе ў той час, была двухкамплектная: першы клас вучыўся разам, у адным пакоі, з трэцім класам, а другі — з чацвёртым. Быў канец травеня, навучальны год завяршаўся, і настаўнік Іван Рыгоравіч, ён жа загадчык школы, займаў дзяцей паўтарэннем пройдзенага, каб пераканацца, хто чаму навучыўся, каму якія паставіць у табель гадавыя адзнакі.

— Так, дзеці, цяпер слухайце мяне вы, — звярнуўся Іван Рыгоравіч да першакласнікаў. — Пакуль трэці клас будзе рашаць задачкі, мы з вамі давайце ўспомнім вершыкі, якія вы на працягу году вучылі напамяць. Хто які вершык хоча расказаць — падыміце руку. Ты, Коля, хочаш? Ну калі ласка! Выйдзі сюды, да стала, і раскажы.

Ніне гэта было цікава, яна ўжо не глядзела, што піша Феня, а слухала бацьку і аж прыўстала, каб убачыць, хто ж падняў руку і будзе расказваць вершык. Некалькі вершыкаў яна і сама ўжо ведала напамяць — ад таты, ад мамы, ад старэйшай сястры Ліпы, — ведала і любіла дома іх дэкламаваць. З канца класа да стала выйшаў Коля — худзенькі рослы хлапчук, у клятчатай кашульцы, у залатаных на каленях штоніках і босы (ужо амаль лета на дварэ, і хадзіць у абутку грэшна, бо — не напараешся, калі не эканоміць). Ён крыху задраў галаву, як бы глядзеў кудысь у далячынь, набраў паветра, напружыўся і гучна, хоць і глухаватым голасам, выгукнуў: «Мой конь!» I шпарка, амаль без перадыху, пагнаў:

Гэй мой конік, гэй, мой сівы, Быстраногі, белагрывы, Галавою страсяні, Капытамі зазвіні, I далёка, мілы мой, Паімчымся мы з табой!

— Малайчына, Коля, выдатна расказаў, — пахваліў хлапчука Іван Рыгоравіч і нават ласкава правёў далонню па яго стрыжанай «пад барана» — радамі — галаве. — А ногі, галубок, трэба мыць, а то дзяўчаткі смяяцца будуць. Сёння ж харашэнька вымый ногі, добра?

— Добра, — радасна паабяцаў хлапчук.

— Хто яшчэ хоча расказаць вершык? Ты, Ваня, хочаш? Ну, калі ласка.

Да стала выйшаў відочна каранастага складу хлапчук, не па ўзросце шырочанькі ў плячах і з велікаватай круглай галавой і таксама босы. Не чакаючы паўторнага запрашэння, гладка і хутка адмалаціў: