МУЖЧЫНСКІ СТРАХАднойчы ўвечары пісакіСядзелі гуртам ля цяпла.(Чытач чакае рыфмы: фракі?Вазьмі ж! Трымай, каб не ўцякла!)Па абурэнню завугольным -Усе змаганцы-левакі,Яны і тут бруском крамольнымВастрылі смела языкі.Пабедаваўшы напачаткуПра лёс індзейцаў папаго,Унепрыкмет кульнулі кладкуДа лёсу ўласнага свайго.- Ну, як у новым выдавецтве -Крыху варушыцца Ткачоў?Хоць і таптун, а мне здаецца:Уцешыць скора чытачоў.Змітрок падкінуў гэту тэму.Ды Фёдар рэзнуў як нажом:- А лысагорскую паэмуІ ён не выдасць тыражом!- Каму на шыю трэба пелька?І ўсё ж ад сэрца адлягло.Як гаварыў Тапчэўскі Фэлька:«Саўсім не тое, што было!»- Зусім другая атмасфера, -Паддакнуў горача Кастусь.- Калі йшчэ будзе і папера,Дык кожны выдасць кніжак стус.- У тым, старым, было ўжо звычкай:Цікавы рукапісны том,Перавязаўшы чорнам жычкай,Даціснуць рыжым матузом.Таму й ляжалі ў шафе мёртва -Хоць і не сунься і не лезь:І адмысловы «баснік» Пётра,І першакласны майстра Чэсь.- Затое вуліцай зялёнай,Зусім не ведаючы мук,Ішоў пад «Езус пахвалёны!»Алесь Сяргеевіч Шымук...- Нялёгка з кніжкаю прабіццаУ цэх наборны да станка,Калі рашае лёс тупіцаЗ нутром і мордай мясніка.Яму б сякерай на базарыРубіць цялячы перадок,А ён рубіў паэтаў мары -Крамсаў у кроў жывы радок!Яму б пярэднік ды на бойню -Скаціну токам забіваць,А ён пралез ужо ў абойму -Яго ўжо сталі «называць»!..Вось так у гурце, пры цяпельцы,Пісак патроху браў азарт.І нават Ваня ў камізэльцыРазгарачыўся не на жарт.Вядома, гэта ж не з трыбуны -Тут можна доблесць паказаць:Не толькі зайчыкаў трыгубых,А й кабана на мушку ўзяць.Найбольш адвагі - аж праз меру -Папёрла з кожнага, браткі,Як узяліся штаб-кватэру -Свой дом - разносіць на шматкі.- У нашым доме штат бязладны:Не ўспеўшы стаць кіраўніком,Гардзіцкі звіс, як шар більярдны,Загнаны ў лузу Рыбаком.- Які більярд? Якая луза?На зло пісьменніцкай сям'і,Адзін зацяты член СаюзаНа дваццаць год схаваў кіі!- Э-э, тут цябе дапоўніць варта:Ён не адразу іх схаваў,Ён тры гады спачатку ўпартаЗ кіёў скурацікі зрываў.- Зрываць аматараў нямала,Дзе потны дух і дымны чадАд маладух-кабет бывалыхІ ад сумніцельных дзяўчат.- Калі б не Мар'я ды Тацяна,Дык дом наогул зачыняй:Удзвюх працуюць так старанна,Хоць у прэзідыум прымай!- Дый інжынер там пад дзвярымаТырчыць, браткі, не проста так.- Ну, а фатограф гэны з Крыма?На ўсё, што хочаце, мастак!- Мяне трывожыць, што ШамякінУжо скарынку не грызе:Жуе без смаку прэсны мякіш,Нервова стоячы ў чарзе...- Іван, апроч літаратуры,Заняты іншым не на смех:На дошцы шахматнай фігурыЁн расстаўляе, як стратэг.Пусціўшы ў тыл каня-пралазу,Ён пешкі выстраіў у радІ спадзяецца, што адразуУсім Іванам зробіць мат.- Я чуў, як гледзячы на пешкі,Першаразраднік Куляшоў,Сказаў, не тоячы насмешкі:«Ах, Ваня, зноў не тым пайшоў!»- У гэтым, братцы, ёсць пагроза:З такой гульні праз колькі годУся паэзія і прозаПапасці могуць у цэйтнот!Чыталі ж «роман», як на востраўЭстэт эстэтку перавёз,Яна ж «цыцкой, як куля, вострай»Прабіла там яго наскрозь.Тры дні ганяла іх па лесеБабуля нейкая з вядром.Як толькі з буськай ён палезе -З кустоў «ату!» і медны гром:«Там кран стаіць, а ты, кабета,Любошчы ладзіш з халастым!»Ох, да чаго ўсё смачна гэтаІ як ідэйна - разам з тым!..Цякла гаворка, трэскаў хвораст,І раптам нехта ў грамадзе:- Палундра! - крыкнуў на ўвесь голас.- Марыля з скальпелем ідзе!Мужчынскі страх - такая сіла,Што не зраўняеш ані з чым:Умомант вока падхапілаІ, як віхор, змяла мужчын.Арочка трохі быў замешкаў,Але пасля як даў ды даў -Дык хоць і з кульбай-качарэжкай,А нават Цвірку абагнаў.А што Марыля за прычына? -Карціць дазнацца чытачу?Зусім прыстойная жанчына.Марылю крыўдзіць не хачу.Не сухарэбрына. Не плюндра.Дай божа баба! Як абняць!Чаму ж пісак змяла «палундра»?Тут трэба толкам расказаць....Сівы паэт ішоў аднойчыІ стрэў Марылю ля грады.- Які ў вас кветнік! Трэба ўночыЗалезці з ножыкам сюды!Ён пакланіўся ёй прыветнаІ губы ў трубачку стуліў,І думаў: «Ах жа, як фацэтнаЯ гаспадыню пахваліў!»На камплімент яго на гэткіМарыля скальпель падняла:- Што? Ты мае парэжаш кветкі?А гэта бачыў? - зараўла.Раўнула - леў бы так не рыкнуў.- Хутчэй бяжы адсюль, разак!А то сцягну парткі, чырыкну -І ад цурбэлка - толькі знак!..Збялеў паэт, сказаў: «Вар'ятка!»Ды як рвануў праз касагор,Дык без аддыху, без аглядкіАж да Кальварыі дапёр.А там на сцежачцы бетоннай,Супроць апошняга двара,Ён ледзь не стукнуўся ў Антона -Шчаслівай долі песняра.- Чаго так прэшся ашалела?- Ой, нават сорам гаварыць:Марыля Яськава хацелаМне... аперацыю зрабіць.- Дурная! Гэта ж не пазногаць,Што зрэзаў - чорт яго бяры!А тут чарахнеш - дык не змогуцьНазад прышыць і дактары.- Зямлі не чуў я пад сабою!Ой, што за баба, што за злосць!Антоська, цупні ты рукоюВышэй-ніжэй, ці ўсё там ёсць?Антон хацеў спачатку стукнуцьЗа гэткі жарт - але стрываў.- А што ты сам не можаш цупнуць? -Нясмачна сплюнуўшы, спытаў.Аднак не толькі што згадзіўся,А й паказаў належны спрыт -Захватна цупнуў і здзівіўся:- Ого, сабака! Як капыт!- То дзякуй богу, дзякуй богу! -Перажахнуўся небарак.- Хадзем з нагоды лыкнем троху -У жонкі ёсць наліўкі гляк...Пазней, калі хто кпіў з паэта,Яго аж кідала у жар:- Яна ж не проста вам кабета!Яна - стары ветэрынар!У Смалявічах з малалецтваЯна лягчала ўсіх кныроў!Дык што ёй мне зрабіць калецтва?Чырыкне раз - і будзь здароў!..Пра гэта доўга гаварыліІ нават прымаўка пайшла:«Паэт, сыйдзі з вачэй Марылі,Пакуль інструмант не ўзяла!..»
