* * *Каташкі на вольхах, каташкі...Нібы залатымі кутаскамі,Зноў паабчапляліся ляскіЛя маёй Дубровы каташкамі.Край бацькоўскі! Я ізноў жыву!Тыя ж хмаркі белыя ў блакіце,Так жа каня падае ў траву,I жаўцее лотаць у ракіце.Ля дарогі рупны трактарокХодзіць полем з жаваранкам спеўным.Там — пастух ля статка: хто — здалёкНе пазнаць, ды ён дуброўскі ж, пэўна.Падыду да дзядзькі. ПастаімЛя дымка ягонай папяроскі.Як вядзецца, пагамонім з імПра жыццё, пра ўсе навіны вёскі.Я не госць тут. Тут — мая зямля.I свой край я не аддам нікому!Забрыду за свет хай, ды й здаляСцежка прывядзе мяне дадому.Азярко сінее між куп'я,Устае зара — зямлі карона —Над вясёлым жытам.Я тут — я.Тут мае і карані і крона.* * *Ізноў я прачынаюся на сене...Ка мне ў адрыну,дзе сонца напрацягвала праз шчытружовых паскаў,Збягаюцца ўсе гукі раніцы.Вось бразнула вядро ля студніі журавель свой рып пацёг уніз,пасля ізноў уверсе расскрыпеўся...Залапатаў на прыгуменні Віцеў трактарок —нядарам жа празвалі яго дзеці «лапатунчык»малы, а гуку — на ўсю акругу...З двара шафера Ромы(вясной ён жонку яснавокуюпрывёз з-над Слуцка)Рассыпаўся сярэбраным пясочкамгрудны і звонкі голас: «Ціп-ціп-ціп!»Тут нашы рыпнулі варотцы:«Цётка Надзя!! — голас брыгадзіркі.—Пойдзеце наранкі на сянаж!»(Так, гэта — мацеры нарад:сягоння за яеЯ з віламі пайду раўняць зялёны бурт.)Праз дзірку ў даху ластавачка пырхнула(не, я яго перасцялю ўсё ж руберойдамза водпуск),Залопаў крыллем певень за сцяною,цялё рыкнула недзе...Бягуць, бягуць, крыжуючыся, гукі(ну, хоць збірай іх у гербарый,засушваючы на паперы ў літарыЦяпер ізноў усе яны — мае:Я — дома.* * *Радзіма...Маленства тупкія сцежачкіПад белым крылом туманаў(То з лісцем клейкім трыпутніку,што так лагодна халодзіць ногі,То з чабарком-чубарком,які да санцаўсходу яшчэзаняўся наўкол сінявата-ружовым агнём,То з мохам лясным зелянцовым,абсыпаным рыжым шыпульнікам-гліцайі паабкіданым жывымі ўзорамі сонца,То з нізенькай дзятлавінкай белагаловай —як прыпадаў да яе некалі наш Гнедка,якога бацька даваў мне адвесці на луг,То з верасам,што так прутка шлёгае аб калашынуквяцістай галінкай-мяцёлкайз ублытанай там пчалой,То з куп'істым сіўцом,што тапырыцца ўвосень рыжкамі —як голыя птушаняты, тояцца там яны).Радзіма...На камяністым падзоле скупымТут бацька шчасця шукаў.Уставала яно — часцей у сне, чым наяве —Жытам сцяблістым(як у сабор, страшнавата ў яго ўвайсці),Грэчкай кусцістаю, шумнай(ляж між чырванаватых сцябліну звоне пчалінымі дыхай на поўныя грудзідзіўным дарам зямлі),Грымучым гарохам(ён так і страляе, сухі,калі месціш яго ў драбіны),Вастравусым ячменем,Аўсом.Бульбы чырвонымі горкамі.Гадуючы шчасце сваё,заўсёды браў сабе бацька ў памочнікісоцна і вецер.Радзіма...Кузаў галасу і смехуВязе грузавік праз сяло —едуць вяскоўцы на сена.На хаду ўхапіўшыся чэпка за борт,да іх перакідваюся і я.Як журкатлівая рэчка,мне проста ў сэрца цячэнаша, такая знаёмая змалку, мова.Чуецца ў ёй мнеручая прыдарожнага булькат,ветру пошум у бэзавым лісціды — пад шляхамі белых аблокаў —каласоў несціханыя руны...Радзіма...За беразнячком акалічным(якія там мясцінкі грыбныя!)наліваецца чырванню новы дзень.Першым пачуў ягоагнякрылы дваровы пявун:выціснуўся з куратніка,пацягнуўся,адставіўшы ўбок адну, потым другуюнагу,і з шумам ускочыў на засаўкі —свету ўсяму паведаць хутчэйрадасць...З поля ідуць каровы —паважна, ківаючы ўверх-уніз галовамі,нясуць дамоў сырадою поўныя вымі;сустракаюць іх гаспадыні каля варотразам з малымі ўнукамі-гараджанамі,што ўжо здалёк пазнаюць«сваю» Сыботу ці Краску...Чую гоман на вуліцы —гэта кіёчак вывеў з двара старую Грышчыху:сагнутая ў крук (што ж,за работай спіны не разгінала век),ідзе-валюхаецца яна — ніжай платоў,—даганяючы рабую свінню,і ўсё нешта гаворыць-гаворыць...Разварочваецца ля нашых акон,шаляснуўшы па адвіслым голлі вяза(хаця ж бы не вывернуў шула ў варотах),аграмадзіна камбайн.Гляджу: у кабіне... Адамішын Вова!А здаецца ж, учорабегаў ён тут, па вуліцы, босы(ногі — хоць рэпу сей),ганяючы драцяным прутом кацёлку —іржавы абручык з вобада...Радзіма...