Читать «Рускія народныя казкі» онлайн - страница 31
Леў Мікалаевіч Талстой
сякера, насячы дроў ды сушэйшых, а вы, дровы, самі валіцеся ў сані, самі вяжыцеся...
Сякера пачала сячы, калоць сухія дрэвы, а дровы самі ў сані валяцца і вяроўкай вяжуцца. Потым Ямеля загадаў сякеры высеч яму дубінку — такую, каб насілу падняць. Сеў на воз:
едзьце, сані, дадому...
Сані памчаліся дадому. Зноў едзе Ямеля праз той горад, дзе нядаўна пазбіваў ды падушыў многа народу, а там яго ўжо чакаюць. Схапілі Ямелю і цягнуць з воза, лаюць і б'юць.
Бачыць ён, што кепскія справы, і ціхенька:
ану, дубінка, палічы ім рэбры...
Дубінка выскачыла — і давай малаціць. Народ кінуўся наўцёкі, а Ямеля прыехаў дадому і залез на печ.
Многа часу прайшло ці не — пачуў цар, якія штукі Ямеля вытварае, і пасылае па яго афіцэра: знайсці Ямелю і прывезці ў палац.
Прыязджае афіцэр у тую вёску, заходзіць у тую хату, дзе Ямеля жыве, і пытаецца:
— Ты дурань Ямеля?
А ён з печы:
— А табе што?
— Апранайся хутчэй, я павязу цябе да цара.
— А мне не хочацца...
Раззлаваўся афіцэр і плясь яго па шчацэ.
А Ямеля кажа ціхенька:
дубінка, палічы яму рэбры...
Дубінка выскачыла — і давай малаціць афіцэра, ледзьве ён уцёк.
Цар здзівіўся, што яго афіцэр не мог справіцца з Ямелем, і пасылае свайго самага галоўнага вяльможу:
— Прывязі да мяне ў палац дурня Ямелю, а то галаву з плеч здыму.
Накупляў самы галоўны вяльможа разынак, чарнасліву, пернікаў, прыехаў у тую вёску, зайшоў у тую хату і пачаў пытаць у братавых, што любіць Ямеля.
— Наш Ямеля любіць, калі яго ласкава папросяць ды чырвоны каптан паабяцаюць падарыць,— тады ён усё зробіць, што ні папросіш.
Самы галоўны вяльможа даў Ямелю разынак, чарнасліву, пернікаў і кажа:
— Ямеля, Ямеля, што ты ляжыш на печы? Паедзем да цара.
— Мне і тут цёпла...
— Ямеля, Ямеля, у цара цябе будуць добра карміць-паіць — калі ласка, паедзем!
— А мне не хочацца...
— Ямеля, Ямеля, цар табе чырвоны каптан падарыць, Шапку і боты.
Ямеля падумаў-падумаў:
— Ну добра, едзь ты ўперад, а я за табою следам.
Паехаў вяльможа, а Ямеля паляжаў яшчэ і кажа:
ану, печ, едзь да цара...
Тут у хаце вуглы затрашчалі, страха захісталася, сцяна вылецела. і печ сама пайшла па вуліцы, па дарозе, проста да цара.
Цар глядзіць у акно, дзівіцца:
— Гэга што за цуд?
Самы галоўны вяльможа адказвае яму:
— А гэта Ямеля на печы да цябе едзе.
Выйшаў цар на ганак:
Нешта, Ямеля, на цябе многа скаргаў! Ты многа народу падушыў.
— А чаго яны пад сані лезлі?
У гэты час праз акно на яго глядзела царская дачка — Мар’я-царэўна. Ямеля ўбачыў яе ў акенцы і кажа ціхенька:
няхай царская дачка мяне пакахае...
I сказаў яшчэ:
— Ідзі, печ, дадому...
Печ павярнулася і пайшла дадому, увайшла ў хату і стала на сваё месца. Ямеля зноў ляжыць-палежвае.