Читать «Рускія народныя казкі» онлайн - страница 29
Леў Мікалаевіч Талстой
Іванка кажа:
— Сястрыца Алёнка, не магу больш трываць: нап'юся я з капыціка!
— Не пі, брацік, козлікам зробішся!
Не паслухаўся Іванка і напіўся з казінага капыціка.
Напіўся і зрабіўся козлікам...
Кліча Алёнка браціка, а замест Іванкі бяжыць за ёю беленькі козлік.
Залілася Алёнка слязьмі, села пад стажок — плача, а козлік каля яе скача.
На той час ехаў міма купец:
— Аб чым, краса дзяўчына, плачаш?
Расказала яму Алёнка пра сваю бяду.
Купец ёй кажа:
— Ідзі за мяне замуж. Будзеш у золаце-серабры хадзіць, і козлік будзе жыць з намі.
Алёнка падумала, падумала і пайшла за купца замуж.
Пачалі яны жыць-пажываць, і козлік з імі жыве, есць-п'e з Алёнкай з адной міскі.
Аднаго разу не было купца дома. Раптам, ні адсюль ні адтуль, прыходзіць ведзьма: стала пад Алёнчыным акенцам і гэтак ужо ласкава пачала клікаць яе купацца на рэчку.
Прывяла ведзьма Алёнку на рэчку. Кінулася на яе, прывязала Алёнцы на шыю камень і спіхнула яе ў ваду.
А сама зрабілася Алёнкай, прыбралася ў яе адзенне і прыйшла ў яе харомы. Ніхто ведзьму не пазнаў. Купец, вярнуўся — і той не пазнаў.
Адзін козлік усе ведаў. Звесіў ен галаву, не п'е, не есць. З раніцы да вечара ходзіць па беражку каля вады і кліча:
Прачула пра гэта ведзьма і давай прасіць мужа — зарэж ды зарэж козліка...
Купцу шкада было козліка, прывык ён да яго. А ведзьма так прыстае, так упрошвае — рады няма. Купец і згадзіўся:
— Ну, зарэж яго...
Загадала ведзьма раскласці агні вялікія, грэць катлы чыгунныя, вастрыць нажы булатныя...
Козлік дачуўся, што яму нядоўга жыць засталося, і кажа названаму бацьку:
— Перад смерцю пусці мяне на рэчку схадзіць, вадзіцы папіць, кішачкі прапаласкаць.
— Ну, схадзі.
Пабег козлік на рэчку, стаў на беразе і закрычаў, ды гак жаласненька:
Алёнка з рэчкі яму адказвае:
А ведзьма шукае козліка, не можа знайсці і пасылае лугу:
— Ідзі знайдзі козліка, прывядзі яго да мяне.
Пайшоў слуга на рэчку, аж бачыць — козлік бегае па беразе і кліча, ды так жаласненька:
А з рэчкі яму адказваюць:
Слуга пабег дадому і расказаў купцу пра тое, што чуў на рэчцы. Сабралі народ, пайшлі на рэчку, закінулі сеткі шаўковыя і выцягнулі Алёнку на бераг. Знялі камень з шыі, акунулі яе ў ваду крынічную, адзелі ў багатае ўбранне. Алёнка ажыла і стала прыгажэйшаю, чым была.
А козлік ад радасці тры разы перакуліўся цераз галаву і зрабіўся хлопчыкам Іванкам.
