Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 91

Николай Михайлович Водоносов

За фанерай была невялікая ніша накшталт палічкі. І ў той нішы яны ўбачылі два невялікія, па літру, гліняныя глячкі, прыкрытыя адным тоўстым кавалкам бронзы. Дрыготкімі ад хвалявання рукамі Алесь зняў той кавалак бронзы, перадаў Міколу і ўзяў у рукі левы глячок, зазірнуў у даволі шыракаватую гарлавіну.

— Ну, што там? — з нецярпеннем спытаў Мікола.

— Крыжыкі. Ёсць некаторыя з бліскучымі каменьчыкамі,— расчаравана адказаў Алесь. — Мусіць, таксама бронзавыя…

Мікола толькі ўзяў у рукі той глячок, узважыў яго ў руках і ўсклікнуў:

— Гэта ж золата! Няўжо ты не адчуваеш, што такое цяжкое можа быць толькі золата? І ланцужкі тут залатыя…

Алесь ужо глядзеў у другі глячок.

— А тут грошы! Кругленькія, з нейкімі барадатымі галовамі. Царскія…

Яны паставілі тыя знаходкі на табурэтку побач і доўга любаваліся імі.

— Так, гэта сапраўды скарб, — ціха сказаў Алесь, залатыя грошы і крыжыкі. Што мы з імі будзем рабіць? Можа, спярша пакажам тату?

— Не, давай усё паставім на месца і закрыем, як было.

— Навошта?

— Трэба паклікаць Тупіка ці яшчэ каго… Пачакаем.

— Давай паставім…

Але зрабіць гэта яны не здолелі: раптам з двара данёсся знаёмы голас міліцыянера:

— Хлопцы, дзе вы пахаваліся?

Яны так абрадаваліся гэтаму голасу, быццам то было збавенне ад цяжару, які раптоўна зваліўся на іх.

— Тут мы, тут мы! — ледзь не ў адзін голас закрычалі яны і выйшлі з пакоя.

Тупік стаяў крыху зводдаль і трымаў Сняжка за повад.

— А я вам ад імя савецкай міліцыі прывёз падарункі — новыя гарнітуры і чаравікі. Гэта — за дапамогу, якую вы аказалі нам! — Ён адвязаў ад сядла вялікі пакунак, загорнуты ў рудую паперу і перавязаны аборынай, і перадаў Міколу. — Вось, спажывайце на здароўе…

— Дзякуем, — ціха адказаў Мікола.

Алесь схапіў у яго той пакунак, развязаў і ўсклікнуў:

— Вось гэта — шык! Адзін большы, другі меншы… А мы вам за ўсё заплацім.

— Чым жа? — пацікавіўся Тупік, спадзеючыся, што гэта чарговы жарт.

— Золатам, — сказаў і Мікола. — У гэтым пакоі тая плата, зайдзіце і зірніце.

Тупік кінуў повад і паціху пайшоў у пакой, а Сняжок, адчуўшы волю, прытупаў да Міколы, абнюхаў, як сабака, яго кішэню, рукі…

— Няма цукру, Сняжок, — сказаў Мікола, гладзячы каня. — Але не бядуй, яшчэ знойдзем…

Міліцыянер амаль выбег з пакоя, трымаючы ў абедзвюх руках гліняныя скарбонкі.

— Вось гэта плата! — узняў ён рукі ўгору. — Ды тут жа, брацішкі, па закону і ваша доля ёсць, і немалая!

Падышоў і Мірон, агледзеў усё, пачухаў патыліцу рукою.

— А я думаю — што гэта яны ўсё сцены дзяруць, — сказаў ён і пахітаў галавою. — Аж яны, жэўжыкі, ведаюць, дзе шукаць панскае дабро. І хто ім толькі падказаў?

— Тая карціна, што ў кабінеце вісіць, — сказаў Алесь.

— І вялікая чорная кніга, — дадаў Мікола. — Мы ж…

— Чакайце, чакайце, — перапыніў яго Тупік. — Давайце ўсё па парадку.

І Мікола расказаў усё. Як хацелі адрамантаваць лодку, як пасля ў каморы знайшлі кнігу, як расшыфравалі загадкавы подпіс пад рэпрадукцыяй карціны…

— Гэта, мусіць, апошняя тайна скарбу Загорскай камяніцы, — сказаў Тупік. — Відаць, стары Гурэцкі адхаваў частку сабе, каб не дзяліцца з сынам і хаўруснікамі. Давайце зойдзем у хату і складзем акт…