Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 86

— Кожнаму — сваё! — нарэшце падвёў рысу пад гаворкай Мікола. — Як казаў дзядзька Мірон, каму — людская павага, а каму — турма і ганьба, бо чалавек сам выбірае сваю дарогу.

У той наіўнай і глыбакадумнай, як здавалася ўсім, гаворцы было столькі шчырасці і даверлівасці, што, нагаварыўшыся, яны не хацелі разыходзіцца. Усім раптам захацелася некуды ісці, нешта рабіць незвычайнае.

— А давайце сходзім у Мокры Лог! — прапанаваў Мікола. — Стэфе той куток яшчэ больш спадабаецца, чым наша рэчка… — і, зірнуўшы на Анюту, успомніўшы, як Анюта не любіла Мокры Лог за яго змрочнасць, як бы ў апраўданне дадаў: — Цяпер баяцца больш няма каго, ідзі — куды хочаш… Гэта раней там і праўда было страшнавата…

— Ой, як цікава! Давайце сходзім, — адразу падтрымала яго Стэфа. — Я ўжо чула пра Мокры Лог. Там, казалі, яшчэ ў тысяча восемсот дванаццатым годзе партызанская конніца стаяла, адтуль партызаны рабілі налёты на французаў… Гэта праўда?

— Праўда, як і тое, што Пётр Першы прысылаў сюды карабелаў па мачтавыя сосны. А яны там у нізіне растуць такія тонкія, што раўняюцца з тымі, што растуць на ўзвышшы, — зазначыў Мікола. — Дык усе згодны?

— Пайшлі-і! — узняў угору кулак Алесь, і хлопцы рушылі паперадзе, а дзяўчаты — за імі.

Ішлі не спяшаючыся: дзень выдаўся сонечны, хоць трохі і душнаваты, зусім без ветру. Рэдкія хмурынкі ў сінім бяздонным небе, здавалася, самі ўзнікалі і непрыкметна раставалі там, а на іх месцы з'яўляліся новыя, гэткія ж бялюткія, прадаўгаватыя, і было падобна, быццам якісьці нябачны волат паласкаў у сіняве неба свае вялізныя палотны-ручнікі.

— Во — я і забыўся спытаць пра Тупікавага брата, — зноў загаварыў Алесь, калі яны выйшлі да хмызняку, за якім пачынаўся лес. — Ці праўда, што ён нейкі вялікі вучоны? Ты бачыла яго, Анюта?

— Бачыла…

— Ну і які ён з сябе?

— Малады, прыгожы…

— І вучоны?

— Вучоны… Ведае аж тры замежныя мовы. А найбольш — нямецкую. Ён і кнігі чытае толькі на нямецкай мове.

— Уй, ты-ы! — падзівіўся Алесь. — Мне дык праз гэтую нямецкую мову ніяк не прадрацца, хоць у школу з-за яе не хадзі — не даецца! Проста ненавіджу яе!

— А я люблю…

— А дзе ж хаця ён працуе?

— Яшчэ вучыцца…

— Такі вучоны і вучыцца? Колькі ж можна вучыцца?

— Усё жыццё…

Гаварылі толькі Анюта і Алесь, і таму Мікола ўмела і тактоўна перавёў гаворку на іншае.

— Я чуў, што на той нядзелі хутар Красоўскага будуць перавозіць у Замошша…

— Ага, — адказала Анюта. — І мы з мамай перабяромся да вас, у той пакойчык…

— А Гэлька? — спытаў Мікола.

— Ім ужо будуецца хата… Сям'я ж, — па-даросламу, дзелавіта адказала Анюта.

— А ці праўда, што Ігнат і Адама злавіў? Што там у Замошшы гавораць? — папытаўся ў Стэфы Алесь. Ён адстаў крыху, крочыў з ёю побач, плячо ў плячо, хоць яго, Алесева, плячо было роўна з яе галавою.

Стэфа засмяялася:

— Ой, я і забылася вам сказаць! Гэта ж, кажуць людзі, прыйшлі тыя бандыты ў вёску да нейкага сваяка егера, а той ім лазню напаліў. Дык Ігнат іх у лазні і злавіў усіх. З ім тры міліцыянеры былі…