Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 81
Николай Михайлович Водоносов
— Схаваемся… Нам да бярэзніку дабегчы — мінутка.
Яны прымасціліся на шырокай баразне, парослай рамонкамі ды васількамі, пачалі чакаць. І сядзелі так доўга. Ім ужо здалося, што той Ваўчок сёння і не збіраецца выходзіць з хаты.
— А можа, ён як прашмыгнуў і мы не ўбачылі? — з трывогай спытаў Алесь.
— Не прашмыгнуў. У-унь, бачыш, з акна дымок цягнецца, гэта Іван самасад смаліць.
Дымок неўзабаве прапаў, і на парозе з'явіўся Ваўчок. Азірнуўся наўкола, задраў галаву ўгору і нейкі час пазіраў на хмары, быццам яны заміналі яму. Потым захінуў ямчэй крысо шарачковай світы і пайшоў у напрамку іхнага хутара…
— Пара, — сказаў Мікола, і хлопцы кінуліся выконваць Тушкаў загад…
А пакуль, як толькі апусцеў хутар, сюды першы з'явіўся Іван Ваўчок. Абышоў вакол хаты, зазірнуў у вокны, спыніўся на падворку і стаў чакаць.
Неўзабаве прыйшоў Ігнат. Павітаўся за руку і спытаў:
— Панаса яшчэ не было з коньмі?
— Нікога не было, — нездаволена буркнуў Іван.
— Чаго ты такі злы?
— Не падабаецца мне ўся гэтая зацея. Ды і хмарыцца во, можа дождж пайсці, усе з сена раней часу вернуцца. І наогул — падазрона нешта.
— Што ж?
— На пастку падобна, нутром адчуваю, што ўліпну я з вамі, як муха ў сыроватку.
— А чаго табе баяцца?
— Халера яго ведае, баюся — і ўсё тут.
— А ты выкінь страх з галавы, пра харошае думай, от хутка разбагацееш…
— А-ат, — махнуў Іван рукою, — дзе вароне не лятаць…
Размаўлялі яны нядоўга: з-за саду паказаліся коні. Панас ехаў па старой дарозе, сядзеў на сярэднім — сівым — кані і трымаўся за хамут. Усе аброці былі прывязаны за гужы, пастронкі закінуты на крыжы і звязаны там, каб не з'язджалі долу.
Амаль адначасова з боку млына выйшлі і Зыгмусь са старым Смолем. Усе сабраліся ў садзе, затуленыя густым кустоўем каліны, бэзу ды язміну, што раслі ўздоўж платоў.
— Трэба ж было стальвагі ўзяць, хоць параконныя, — неяк спалохана зірнуў на коней Зыгмусь. Голас у яго быў дрыготкі, вочы збянтэжаныя і сам ён, па ўсім было відаць, нейкі разгублены. — А ты, — падступіў да Ваўчка, — прынёс сваю ржавую пушку?
— Якая яна ржавая? — Іван азірнуўся і дастаў з-пад крыса абрэз. — Во, як новенькі, аж гарыць…
— Дай сюды…
— А плата?
— Будзе зараз… Дай, кажу, а то вас тут вунь колькі сабралася, а я адзін. Яшчэ абрабуеце, — паспрабаваў усміхнуцца Зыгмусь, і ўсмешка яго атрымалася кіслая, ненатуральная.
Іван азірнуўся на астатніх, як бы пытаючы ў іх парады — аддаваць ці не?
— Аддай, — кіўнуў галавой Ігнат. — Мы цябе цяпера ў крыўду не дамо.
— Усе свае — разбяромся, — тупаючы ля коней, азваўся і Панас. — Чалавек са зброяй смялейшы і дабрэйшы.
— Глядзіце ж, вы — сведкі… Каб усё добранька, па-людску было…
Іван працягнуў абрэз, і Зыгмусь так ухапіў яго, бы баяўся, што той раздумае.
— А патроны? Патроны дзе?
— Во — аж дзве кішэні напхаў…— Іван пачаў даставаць з кішэняў абоймы, блішчастыя, жаўтлявыя. — Нашто яны мне… Мне зброя не трэба, я чалавек мірны.
Зыгмусь для перасцярогі, каб быць напагатове, загнаў патрон у патроннік, засунуў абрэз пад шырокі рамень штаноў, захінуў крысо старога пінжака. Твар яго прасвятлеў, у рухах з'явілася ўладарная заспакоенасць.