Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 116

Алексей Николаевич Якимович

— Людзі,— прагаварыў Пятрусь.

— Тля, а не людзі! Тля! Ужо казаў вам. Можа, паслаць вас туды? Пабачыце, якія яны.

Вось каб вырвацца з ягоных лап! Каб хоць хвілінку яго не бачыць. Будзе шчаслівай тая хвілінка.

— Адпусціце, — паціху сказаў я. Вядзьмак скрыгітнуў зубамі.

— Пойдзеш направа — станеш абыякавы, сумленне страціш. Чыталі ж.

Так, чыталі. Ды хіба не страціш сумленне, калі з ім пабудзеш? Людзі стануць пляваць услед, стануць пальцам паказваць. Мама горкімі слязьмі зальецца… А мо таксама плюне ўслед?

— Адпусціце, — папрасіў Пятрусь.

— Пойдзеш направа — станеш абыякавы, сумленне страціш, — паўтарыў Казімір Міронавіч.

— Мы ўжо прыйшлі направа, — уздыхнуў Пятрусь.

— Не, вы яшчэ не прыйшлі. Яшчэ прыйдзеце. Каго шкадуеце?..

— Нам можна ісці? — запытаў Пятрусь.

— Ідзіце! Праз поле. Там горад. Буду чакаць. Вернецеся…

Мы з Петрусём з палёгкай уздыхнулі. Нарэшце вырваліся з лап ведзьмака. Нарэшце сустрэнемся з людзьмі.

Незвычайны горад

Мы ішлі па дарозе, абсаджанай стройнымі бярозкамі. Вакол, куды ні глянь, каласы. Наліваюцца важкім зернем. Над полем лятаюць, пераклікаюцца птушкі. Вось нейкая маленькая, як камячок, узляцела з бярозкі, пырхнула ўгору і заспявала: «Сіп-сіп-сіа-сіа-сіа…» Пасля каменем уніз. Заскакала па дарозе.

— Гэтая птушка называецца конік лясны, — сказаў Пятрусь.

Я засмяяўся. Неяк дзіўна гучыць. Птушка, а конікам назвалі. Няўжо таму, што скача, нібы конь?

Лясны конік прыўзняўся, праляцеў колькі метраў, апусціўся, прысеў. Некалькі крокаў засталося да яго. Я міжволі працягнуў руку, хацеў схапіць яго. А ён пабег, падскокваючы.

— Ад свайго гняздзечка адводзіць, — прагаварыў Пятрусь. — Баіцца, што разбурым.

І ён, конік лясны, баіцца. Як і мы. Не, не кранём твайго гняздзечка. Радуйся сонцу, жыццю, людзям песні спявай.

Я ўзмахнуў рукою. Лясны конік узляцеў, трапечучы крылцамі, і заспяваў працягла: «Сіп-сіп-сіп, сіа-сіа-сіа…»

— Ведаеш, што мы людзям скажам, калі прыйдзем у горад? — звярнуўся я да Петруся.

— Што?

— Скажам, што іхняе жыта ад спёкі выратавалі. Нам узнагароду дадуць.

Я ўявіў, як стаім мы з Петрусём у вялізнай зале, дзе ўсё аздоблена золатам і каштоўнымі камянямі, а валадар горада прышпільвае нам на грудзі ордэны. Іграе музыка, людзі цягнуць рукі, каб павіншаваць нас.

— Вось каб на ордэнах быў партрэт самога валадара! — выказаў я ўголас тое, пра што думалася.

— На якіх ордэнах? — не зразумеў Пятрусь.

— На тых, якія нам уручаць. Няхай і дома на валадара паглядзяць.

Пятрусь разявіў рот.

— На якія ордэны? На якога валадара?

— У кожнай казачнай дзяржаве ёсць валадар.

У гэтым горадзе таксама ёсць. Я абавязкова скажу яму, што мы жыта ад спёкі выратавалі. Нам ордэны дадуць. Хіба не заслужылі? Ад усёй душы стараліся. Ты можаш ад свайго ордэна адмовіцца. А я не адмоўлюся. Няхай будзе як памяць. Я яго сваім унукам аддам.

— Ха-ха-ха… Унукам, — зайшоўся ад смеху Пятрусь. — Папрасі валадара, каб яшчэ адзін ордэн даў. Яго праўнукам перадасі. Яны яго па чарзе стануць насіць.

Канешне, я крыху нафантазіраваў. Канешне, гэты ордэн я не насіў бы. У свой школьны музей яго здаў бы. Шмат рэчаў у нашым музеі. І лапці, і цапы, і стары куфар, які Пятрусь з дому прывалок. Дый такія музеі, такія рэчы не ў адной нашай школе. А вось ордэн з казкі… З усіх канцоў людзі прыязджалі б, каб на яго паглядзець. Нават з-за мяжы прыперліся б. Не ў аднаго замежнага мільярдэра вочы на лоб палезлі б. Пазайздросцілі б нам. Можа, нават папрасілі б, каб ім за мільёны прадалі. Не! Да нас едзьце. У нас ёсць, а ў вас няма. Няхай лезуць вочы на лоб.