Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 112

Пятрусь паказвае фокус

Казімір Міронавіч прайшоўся туды-сюды і, стаўшы перад намі, сказаў:

— Зрабіце так, каб я здзівіўся.

Заданне дык заданне! Нялёгка здзівіць ведзьмака. Што мы ўмеем? Праз галаву кульнуцца? Пеўнем пракукарэкаць?

— Справа швах. Прападзём як рудыя мышы, — шапнуў я Петрусю.

— Не вешай галаву.

Няўжо Пятрусь нешта прыдумаў? Каб толькі не выйшла ў яго, як з вужом ці з казкай пра гультая, якога чорт у мядзведзя перавярнуў.

— Пятрусь…

— Шэпчуцца. Трэба ім раты пазавязваць, — не стрываў Палын.

Ну й малекула-калекула! Чэша языком, свой хлеб адрабляе. Брахаць — не цэпам махаць.

— Казімір Міронавіч, шэпчуцца. Нашэпчуць яны нам. Трэба сагнуць у казіны рог.

— Няхай крыху пашэпчуцца. Пачакаю, — прагаварыў вядзьмак.

Пятрусь узяў мяне за руку, адвёў убок.

— Ігнат, я такое прыдумаў! Такое… Памятаеш легенду пра Фалеса Мілецкага?

Вядома, гэтую легенду я добра запомніў. Яе расказаў нам класны настаўнік Рыгор Іванавіч, калі хадзілі з ім на экскурсію. Тады мы спыніліся на пагорку, каб адпачыць. Унізе вёсачка. Размясцілася ў нізіне, як у сподачку. Правады высакавольтнай лініі да яе цягнуцца. Здаецца, Пятрусь запытаў у Рыгора Іванавіча, што азначае слова «электрычнасць».

— Калісьці ў Старажытнай Грэцыі людзі бурштын за ягоную прыгажосць назвалі электронам — сонечным каменем. А пазней ад слова «электрон» пайшло новае — «электрычнасць», — сказаў Рыгор Іванавіч.

У той раз мы даведаліся ад яго, што бурштын прыцягвае да сябе розныя прадметы, электрызуецца, што ўпершыню гэтую незвычайную з'яву вывучыў вядомы філосаф старажытнасці Фалес Мілецкі.

Вось якую легенду пра старажытнага філосафа пачулі мы ад свайго настаўніка. Дачка Фалеса Мілецкага прала воўну бурштынавым верацяном. Яно ўпала ў ваду. Дзяўчына дастала яго з вады і стала абціраць сваім шарсцяным хітонам. Да верацяна прыліпла некалькі шарсцінак. «Прыліплі таму, што верацяно мокрае», — падумала дзяўчына і пачала выціраць яго яшчэ хутчэй. А шарсцінкі ўсё роўна наліпаюць. Пабегла яна да бацькі, расказала яму пра гэта. Фалес Мілецкі зразумеў, што шарсцінкі прыліплі да верацяна з-за бурштыну, з якога зроблена верацяно. Ён накупіў розных вырабаў з бурштыну і пачаў націраць іх шарсцяной тканінай. Бурштын прыцягваў лёгкія рэчы так, як магніт прыцягвае жалеза.

Я моўчкі глядзеў на Петруся. Чаму ён запытаў, ці памятаю легенду пра Фалеса Мілецкага? Няўжо хоча расказаць яе Казіміру Міронавічу? Гэтым не здзівіш.

— Нашапталіся? — звярнуўся да нас вядзьмак.

— Яшчэ крышку дазвольце, — сказаў Пятрусь.

— Калі вельмі хочацца, то пашапчыцеся.

— Нейкі добранькі стаў,— прашаптаў Пятрусь. Ага, не крычыць, не зыркае злосна вачыма.

Магчыма, у нейкі час дабрыня да яго прыходзіць. Есць жа людзі, на якіх раптоўна находзіць злосць. Могуць ні з таго ні з сяго насварыцца, накрычаць. А ён ні з таго ні з сяго падабрэў.

— Чым хочаш здзівіць гэтага злыдня? Легендай? — запытаў я ў Петруся.

Пятрусь дастаў з кішэні невялікую кардонную скрыначку, адчыніў. У скрыначцы ляжала выразаная з фальгі фігурка чалавека, вельмі падобная на Бураціна. Відаць, не адну гадзіну Пятрусь яе выразаў, размалёўваў. Цяпер хоча паказаць ведзьмаку? Дык і гэтым не здзівіш.