Читать «Тры таварышы» онлайн - страница 80
Эрих Мария Ремарк
— Дожджык патрэбны! А потым невялічкая аварыя на слізкім асфальце перад самым домам! Без ахвяр. Толькі каб быў рамонт!
— Гляньце! — я растуліў далоню і паказаў трыццаць пяць марак.
— Шыкоўна! — сказаў Кёстэр. — Дваццаць марак прыбытку. Сёння мы ім знойдзем месца! Трэба ж замачыць першы выезд!
— Сёння п'ем лёгкае віно, — заявіў Ленц.
— Віно? — здзівіўся я. — З якой нагоды?
— З намі будзе Пат.
— Пат?
— Не разявай так шырока рот, — сказаў апошні рамантык. — Мы даўно пра ўсё дамовіліся. У сем мы заедзем па яе. Яна ўжо ведае. Калі сам не думаеш, трэба нам паклапаціцца. Урэшце, ты пазнаёміўся з ёю праз нас.
— Ота, — сказаў я, — ты бачыў большага нахабніка, чым гэты навабранец?
Кёстэр засмяяўся.
— Што ў цябе з рукой, Робі? Ты яе трымаеш неяк бокам.
— Відаць, вывіхнуў.
Я расказаў пра Густава.
Ленц паглядзеў руку.
— Вядома! Як хрысціянін і адстаўны студэнт медыцыны я папраўлю яе, хоць ты і хам. Пайшлі, чэмпіён-баксёр.
Мы пайшлі ў майстэрню, і Готфрыд, змазаўшы руку вазелінам, узяўся за яе.
— Ты сказаў Пат, што мы будзем адзначаць наш таксісцкі аднадзённы юбілей? — спытаў я.
Ён свіснуў праз зубы.
— Ты саромеешся гэтага, хлапец?
— Заткніся, — адказаў я, бо ён адгадаў. — Ты сказаў?
— Каханне, — растлумачыў Готфрыд спакойна, — пачуццё цудоўнае. Але яно псуе характар.
— Затое адзінота робіць нетактоўным, ты — змрочны саліст.
— Такт — гэта маўклівая згода не заўважаць сумесных памылак, замест таго каб выяўляць іх. Гэта вартыя жалю кампрамісы. На гэта нямецкі ветэран не пойдзе, дзіця.
— Што б ты зрабіў на маім месцы, — сказаў я, — калі б нехта выклікаў таксі і ты ўбачыў, што гэта Пат?
Ён усміхнуўся.
— Я нізашто не ўзяў бы з яе платы, сын мой.
Я даў яму таўхаля, так што ён зваліўся з трыножніка.
— Ах ты, кузурка! Ведаеш, што я зраблю! Сёння я проста паеду па яе на таксі.
— Правільна! — Готфрыд падняў руку, бласлаўляючы. — Толькі не траціць волі! Яна даражэйшая за каханне. Але гэта пачынаеш разумець толькі потым. А на таксі ты ўсё роўна не паедзеш. На ім мы прывязём Фердынанда Граў і Валянціна. Гэта будзе салідны вялікі вечар!
Мы сядзелі ў садку невялічкай прыгараднай карчмы. Падобны да чырвонай паходні вільготны месяц плыў над лесам. Мігцелі цьмяныя кандалябры цвітучых каштанаў, пах бэзу хмяліў, а вялікая шкляная чаша з пахучым «вальдмайстрам» перад намі на стале ў вечаровым змярканні была падобная да светлага апалу, у які акамулявалася блакітна-перламутравае святло вечара. Чаша напоўнілася ўжо чацвёрты раз. Тамадой быў Фердынанд Граў. Пат сядзела каля яго. На грудзях у яе была прышпілена бледна-ружовая архідэя — падарунак Фердынанда.
Фердынанд вывудзіў з віна камара і асцярожна паклаў на край стала.
— Паглядзіце, — сказаў ён. — Якія крылы! У параўнанні з імі любая парча — ануча! І такі цуд жыве толькі адзін дзень — і ўсё! — Ён глянуў на кожнага з нас. — Ці ведаеце, браткі, што самае жудаснае на свеце?
— Пустая чарка, — адказаў Ленц.
Фердынанд адмахнуўся ад яго.
— Самае ганебнае, Готфрыд, мужчыне — быць блазнам.
Потым ён зноў звярнуўся да нас.
— Самае жудаснае, браткі, — гэта час. Час. Імгненне, у якое мы жывём і якім, аднак, ніколі не валодаем.