Читать «Тры таварышы» онлайн - страница 116
Эрих Мария Ремарк
— Яны едуць! Доктар, Пат, яны едуць. Я ўжо чую.
Лекар увесь вечар лічыў мяне крыху ненармальным. Ён устаў і таксама прыслухаўся.
— Гэта, пэўна, іншая машына, — сказаў ён нарэшце.
— Не, я пазнаю матор.
Ён раздражнёна паглядзеў на мяне. Ён, здавалася, лічыў сябе спецыялістам па аўтамашынах. З Пат ён абыходзіўся цярпліва і асцярожна, як маці з дзіцем. Але варта мне было запнуцца пра машыны, як ён зыркаў на мяне праз акуляры і пярэчыў.
— Немагчыма, — коратка сказаў ён і вярнуўся ў пакой.
Я застаўся ў двары. Мяне калаціла ад хвалявання.
— «Карл»! «Карл»! — выгукнуў я.
Цяпер матор то прыціхаў, то ўзвываў; машына, відаць, была ўжо ў вёсцы і на шалёнай хуткасці імчала між дамоў. Вось і выццё аслабла, машына была за лесам… і вось гул зноў набраў сілы, імклівы, нястрымны, светлы прамень прабіваў туман, фары, грымоты, гуд… Разгублены лекар стаяў каля мяне, раптам нас асляпіла блізкае святло… і рыпнулі тармазы, і машына спынілася перад садовай брамкай. Я пабег туды. Прафесар вылазіў з машыны. Ён не звярнуў на мяне ўвагі, пайшоў да лекара. За ім выйшаў Кёстэр.
— Як яна? — сказаў ён.
— Кроў ідзе.
— Здараецца, — сказаў ён. — Пакуль што няма чаго баяцца.
Я моўчкі глянуў на яго.
— Ёсць запаліць? — спытаў ён.
Я даў яму цыгарэту.
— Добра, што ты прыехаў, Ота.
Ён рабіў глыбокія зацяжкі.
— Падумаў, што так будзе лепей.
— Ты вельмі хутка ехаў.
— Нармальна. Быў крыху туман.
Мы прыселі побач на лаўку. Чакалі.
— Ты думаеш, што яна паправіцца? — спытаў я.
— Вядома. Кравацеча… гэта нічога.
— Яна мне ніколі пра гэта не гаварыла.
Кёстэр кіўнуў галавой.
— Яна павінна паправіцца, Ота, — сказаў я.
Ён не глядзеў на мяне.
— Дай мне яшчэ адну цыгарэту, — сказаў ён. — Я забыўся ўзяць свае.
— Яна павінна паправіцца, — сказаў я, — інакш усё астатняе — дрэнь.
Выйшаў прафесар. Я ўстаў.
— Будзь я пракляты, калі яшчэ раз паеду з вамі, — сказаў ён Кёстэру.
— Прабачце, — сказаў Кёстэр. — Гэта жонка майго сябра.
— Вось як, — сказаў Жафэ і зірнуў на мяне.
— Яна паправіцца? — спытаў я.
Ён уважліва разглядваў мяне. Я пазіраў убок.
— Вы думаеце, я стаяў бы тут з вамі так доўга, калі б думаў, што яна не паправіцца? — сказаў ён.
Я сціснуў зубы. Я да болю сплёў пальцы. Я заплакаў.
— Прабачце, — сказаў я, — занадта хутка ўсё адбылося.
— Такія справы не адбываюцца занадта хутка, — сказаў Жафэ і ўсміхнуўся.
— Не злуйся, Ота, — сказаў я, — што я заплакаў.
Ён падштурхнуў мяне, павярнуўшы да дзвярэй.
— Ідзі туды. Калі прафесар дазволіць.
— Больш не буду, — сказаў я. — Можна пайсці?
— Можна, толькі не размаўляйце, — адказаў Жафэ, — і толькі на хвілінку. Ёй нельга хвалявацца.
Я нічога не бачыў, акрамя водбліску святла на вадзе. Я паміргаў. Святло паплыло, замігцела. Я не адважваўся выцерці вочы, каб Пат не падумала, быццам я плачу таму, што з ёй так кепска. Я паспрабаваў увайсці ў пакой з усмешкай. Потым я зноў хуценька адвярнуўся.
— Вы патрэбны былі тут? — спытаў Кёстэр.
— Так, — сказаў Жафэ, — правільна, што прыехаў.