Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 35

— Ну, а ў цябе як? — запытаў Ява, не пазіраючы на мяне.

Эх, лепш бы ён не пытаўся. Адчуваючы сябе так, быццам я нешта ўкраў у яго, і пазычыўшы ў сабакі вочы, прызнаўся пра тую няшчасную чацвёрку.

— Ну што ж, я рады за цябе. Віншую! — сказаў ён. — Гэта добра. Добры, значыць, у цябе настрой у лагеры будзе. Калі едзеш?

Ну навошта, навошта ён кроіць маё сэрца?! Мы ж разам марылі паехаць у піянерлагер да мора. У «Маладую гвардыю» ў Адэсу. З такімі цяжкасцямі бацькі даставалі нам пуцёўкі. Мы з Явам ніколі, не былі на моры. Толькі ў кіно ды па тэлевізары бачылі. А як нам хацелася да мора! Сіняя далячынь, белыя караблі, чайкі, альбатросы лётаюць. «Курс норд-ост!» — крычыць капітан. У мінулым годзе мы двойчы ўцякалі да мора. І нас двойчы лавілі на станцыі.

І вось, калі мара была ў нашай кішэні, вось такое здарылася з Явам. Дзед Варава яшчэ ўчора занёс і здаў у школу пуцёўку. Давядзецца мне аднаму ехаць. Але хіба гэта тое! Хіба я сам адчую так усе марскія радасці, як бы мы адчулі іх разам з Явам? Дык навошта ж ён гаворыць?! Радасць, не раздзеленая з сябрам, — гэта не радасць, нават не паўрадасці, а нейкі мізэрны чацвяртак.

Толькі я хацеў яму гэта сказаць, як з гарода пачуўся сярдзіты голас дзеда Варавы:

— Свіння галодная. Нясі ўжо. Там языком паменціш. Двоечнік!

Ява ўздрыгнуў, стуліўся ўвесь, схапіў начоўкі.

А я паплёўся дахаты.

Бацька сядзеў за сталом і, як заўсёды, чытаў газету. Маці на машынцы страчыла матроску, даўно мне паабяцаную, спецыяльна для піянерскага лагера. Падняла галаву, лагодна ўсміхнулася (вельмі яе ўсцешыла мая чацвёрка, яна і не чакала). Пастаяў я трохі на парозе, тады падышоў да яе і, адчуваючы холад унутры (як тады, калі я ўпершыню скочыў з вярбіны ў рэчку), сказаў:

— Не трэба, мама... Не паеду я ў лагер.

Маці моўчкі здзіўлена падняла бровы.

— Што? — адклаў газету бацька.

— Не паеду я ў лагер, — яшчэ цішэй, але цвёрда паўтарыў я.

— Як гэта не паедзеш? Чаму? — запытала маці.

— Расхацелася...

— Гэта ён, разумееш, жартуе, — падміргнуў мне бацька.

— Нічога я не жартую. Не паеду. Точна.

— Можа, ты захварэў? — прыжмурыўся бацька. — Цэлы год, разумееш, галаву мне дурыў з тым лагерам, а цяпер, разумееш, калі пуцёўка ёсць, — конікі выкідваеш. Гэта ж такі, разумееш, лагер... Як Артэк. Дзеці, разумееш, розных народаў... І ты з імі... дурань! Ніколі ж, разумееш, у жыцці не бачыў.

— Не выдумляй, сынок, — падхапілася маці. — Яшчэ і дакторка казала, што табе да мора трэба. Гланды ў цябе...

— Няма ў мяне ніякіх гландаў. Не паеду я.

— Паедзеш, паедзеш, — у голасе бацькі ўжо звінеў метал.

— Не паеду.

— Ты як, разумееш, з бацькам размаўляеш? Ой, глядзі, вазьму дзягу!

— Ну і бярыце. Толькі ў нас у краіне не б'юць дзяцей. Дзяцей б'юць толькі імперыялісты, падпальшчыкі вайны.

— Ты... ты... ты, — ускіпеў бацька і ўжо замахнуўся дзягай, але тут маці кінулася на абарону, абхапіла бацьку рукамі і, адштурхоўваючы, пачала цясніць яго ў іншы пакой. Выцягнуўшы шыю, бацька выглядваў з-за матчынай спіны і крычаў: