Читать «Мы — хлопцы жывучыя» онлайн - страница 103

— Не ўбачымся мы з табой болей, унук,— пачала яна смаркацца ў свой зашмальцаваны фартух.— Памру я сёлета, хоць на хаўтуры прыедзь...

— Што ты, баб,— здзівіўся я.— Убачымся. Я ж толькі на экзамены, а к вечару дома буду. Ды, можа, яшчэ і не здам.

— Здасі, здасі,— супакоіла мяне старая.— Ты ўсё здасі, ты крутамозгі.

— I не памрэш ты яшчэ,— перабіў я яе.

— А што мне тут болей рабіць? — спытала бабка.— Ты на свой хлеб ідзеш, Рыгору я ўжо таксама не трэба, бацька ажэнiцца не сёння-заутра. А я... я усё свае на гэтай зямлі зрабіла. Толькі вось спадніцы яшчэ на смерць не прыдбала...— I цяпер ужо не папрасіла, а строга загадала: — Глядзі ж, можа, сёння ўжо і назад не пусцяць, дык, калі пачуеш пра мяне, каб прыехаў.

Падагнаў бацька падводу. Ён сёння снапы ў калгасе возіць, ды дома пугу забыў.

— Ну, садзіцеся,— запрасіў ён нас з Санькам,— падвязу за сяло. Няхай ужо Нінка лаецца — не лаецца.

А Глыжка без запрашэння сеў.

— Дык глядзі ж! — крыкнула бабка услед.

Хутка бяжыць Буянчык, сцёбае сябе па баках хвастом, адганяючы аваднёў. Мяккі, як попел, пыл з-пад калёс вецер сцеле на прыдарожную траву. Калёсы падкідвае на выбоінах, і бацькаў голас ад гэтага дрыжыць.

— Эх ты яго! — падганяе ён Буянчыка.— Занатурыўся, воўчае мяса. Выскрабся з каросты, задраў хвост!

Мне помніцца, які быў Буянчык тры гады назад, такі ўжо зануджаны, што глядзець не было на што. А цяпер, як кажа бацька, выскрабся. Не такі ўжо і паганы конь. Павазілі мы з ім, пааралі, хоць і не выйшаў з яго скакун.

Мы едзем той жа дарогай, па якой я калісьці вёз з бальніцы дзядзьку Андрэя. Вось каля гэтых вербаў мы тады з Буянчыкам сербанулі ліха. Вербы таксама падраслі, зрабіліся кучаравымі, густымі.

— Дык глядзіце ж там,— вучыць нас з Санькам бацька, як здаваць экзамены.— Гарачку не парыце. Падумай добранька, а тады ўжо і рот адкрывай. I галоўнае — смялей.

За сялом нам сустрэлася Глёкава Каця. Яна ішла з горада з кашолкай за плячамі. Сёлета Глёкі купілі сабе карову, дык, мабыць, насіла на базар малако. Убачыўшы нас, Каця чамусьці разгубілася, пачырванела, апусціла галаву і нават вачэй не падняла. Так і прастаяла, сышоўшы з дарогі, пакуль не мінула падвода.

— Дрэнных людзей сустрэнеце, дык не заводзьце з імі дружбы. Бачыце, што на паганае падбівае,— у бок ад яго,— завёў бацька зноў гаворку.— Словам, не будзьце цюхамі-мацюхамі, а галавой думайце, як жыць, каб і сабе было добра, і таварышу.

Я думаю галавой, толькі не пра тое, што бацька кажа. Я думаю пра Кацю. Так і не праводзіў я яе дахаты. Усё збіраўся-збіраўся, і не атрымалася. Хоць тут развітацца трэба было, а то, можа, і праўда назад не прыйду. Ды як ты развітаешся, калі бацька побач?

Крадком ад усіх я азірнуўся. Каця ўжо на ўзгорку. Засланіўшыся рукой ад сонца, яна глядзіць нам услед. Толькі я павярнуў галаву — нібы спалохалася, падкінула ямчэй на плячо кашолку і пабегла ў сяло ледзь не трушком. Доўга было відаць яе белую хустачку і злінялую сукенку, якую яшчэ падарылі ў школе.