Читать «Голас крыві брата твайго» онлайн - страница 28

Пасля сляпучага, што асталося ў вачах залатымі здвоенымі кропкамі, веснавога сонца, склад здаваўся чорнай патайной і невідушчай глыбінёю. Імполь зажмурыўся, каб прывыкнуць да цемнаты, і ўчуў у ёй востры, як па камені, цюк жалеза, шоргат цяжкіх крыг і рыпуча-тугія, як па мокрым жвіры, крокі.

Каламутная глыбіня пахла ёдавай гаркаватасцю. Імполю ўспомнілася, што так калісьці пахла з точанай драўлянай сальніцы шарая бойная соль, як пахла яна і з лусты аржанога хлеба.

Ён расплюшчыў вочы, і з глыбіні поцемку выплылі і сталі выразнымі чорныя постаці мужчын, што махалі кіркамі. Іх было двое рослых, трэці — нізенькі, у даўгадзюбай кепцы — шуфляваў, сыпаў бліжай да праходу раструшчаную соль і адсоўваў раскрышаныя крыгі ад скамянелай і высокай, што падымалася да самых бэлек, глыбы. Дробным вострым градам соль ляцела ажно пад парог.

— Імполь? — спытаў нізкі, сутулаваты мужчына, не падымаючы доўгага брыля пляскатай кепкі і набіраючы няпоўны шуфель шапаткога крошыва.

— Ага,— адклікнуўся Імполь, пазнаючы спачатку па голасе, а потым і па сутулаватай спіне Янку Вайтовіча.

— Ідзі пашуфлюй.

— Што тут ужо шуфляваць,— адазваліся з далёкага кута, перастаўшы дзяўбці кіркамі чорную глыбу.— Палуднаваць пара.

— Глядзі ты, выгаладаўся.— Вайтовіч кінуў Імполю шуфель і знайшоў у шырокіх суконных галіфэ, падшытых між ног чорным хромам, брудную пакамечаную хустачку.

— Я збегаю ў кантору, гляну, колькі ж часу.

— А што там бегаць, і па сонцы відаць, што полудзень мінуў.

— Уга, як ты ўжо бачыш з кута тое сонца,— засмяяўся Вайтовіч і выцер, адкінуўшы адною рукою кепку, спацелую ямку лысаватага цеменя.— Збегаю ўсё ж,— сказаў, нібы апраўдваючыся, і зняў са сцяны, дзе яшчэ вісела адзежа гэтых двух, свой шара-белаваты, як працярушаны мукою, але злубянелы, з’едзены соллю суконны каптан.

Гэтыя двое паднялі вушы, паслухалі, як глухнуць за сцяною шпаркія Вайтовічавы крокі, і адзін з іх — даўгашыі і тонкі — сіплавата хіхікнуў:

— Гэ-э, ці знаеш, куды бяжыць?

— Чаму ж не.

— Да маладой узбечкі.

— Такія, брат, сцёгны. Дзіва, што не пабяжыш,— зноў засмяяўся сіплаваты і скочыў з высокай укамянелай глыбы на дол, заскрыпеў, як па мерзлым снезе, па нацярушанай солі.— Але ж з маёю натураю перасіліць сябе трэба,— ён зажмурыўся, пакруціў галавою, убачыў маўклівага Імполя і вінавата засмяяўся: — Гэта мы тут пра нашага магазінера гаворым. Можа, ты які сваяк яму?

— Чаму сваяк?

— На работу ўзяў,— цюкнуў кіркаю той, што стаяў на чорнай глыбе.— I да солі адразу прыставіў.

— Мы ж паўгода нямецкіх свіней, каб яны павыдыхалі, кармілі,— высадзіў голаў за дзверы і высмаркаўся туды на снег, прыкладаючы палец спачатку да адной, потым да другой ноздры.

— Чужы я яму,— панура прызнаўся Імполь і спытаў ужо сам: — А што?

— А тое... Цяпер гавары ды азірайся,— гэты, што стаяў у парозе, яшчэ памянціў рукою пад носам.

— Мяне няма чаго баяцца,— Імполь павярнуў голаў і да таго, што стаяў у поцемку доўгага склада.