Читать «ГЛЯНУ Я Ў АКОНЦА...» онлайн - страница 49

Сергей Песецкий

Тым часам Чэсік Свабода гнуў далей, а Бык, Фіська і Парадак вымушаныя былі слухаць, бо не мелі іншага занятку.

— …Адзін строй павінен быць працоўны, але добры. Другі штодзённы: першакласны, моцны і файны. Трэці, што называецца, святочны. Каб люстэрка ўсміхалася.

— Такім парадкам, — адгукнуўся скрыпач, — то святочнага і апрануць нельга.

— Чаму ж гэта? — здзівіўся Свабода.

— Калі ў іх святых няма, то якія ж святы?

— Іншыя святыя ёсць, — захацеў пахваліцца сваімі ведамі Бык. — Тыя ж самыя Ленін з Троцкім — гэт як Пётра з Паўлам. І іншых шмат. Хіба ж не? — звярнуўся ён да Свабоды з пытаннем.

— Гэта вы, таварышы, не так разумееце, — запаліўся Чэсік Свабода.

— Таварышы злодзеі… — паправіў яго з кута Янка Залаты Зуб, ён мімаходзь прыслухоўваўся і да іх размовы.

І Чэсік Свабода пусціўся ў блытаную лекцыю на тэму камуністычнай дактрыны. Слухачы ўважліва назіралі, цярпліва прымалі невядомыя сацыялістычныя тэрміны і, здавалася, добра разумелі. Раптам Фіська катэгарычна рубануў:

— Я на такое не згодны!

Чэсік вылупіў вочы.

— Чаму?!

— Ну на тры строі… Бо выходзіць так: працоўнае толькі для працы. Клёва. Другое… таксама файна… Ну а трэцяе, першай класы, зусім не падыходзіць… Як жа я «на паток» пайду? Мне во такое трэба… — І Фіська паматляў брудным крысом выцвілага пінжака. — Каб «за паток» брацца можна было.

Чэсік балесна паморшчыўся:

— Таварыш, вы мяне зусім не разумееце! Я кажу пра тыя часы, калі не трэба будзе красці. Калі…

Свабода разводзіў пальцамі ў паветры, бо раптам яму не хапіла аргументаў. На дапамогу прыйшоў Янка Залаты Зуб:

— Ленін і ягоны швагер Маркс сюды гэтую машыну прывязуць, што з саломы і дрэва сальцісоны робіць.

Гэтая з’едлівасць не збіла Свабоду з панталыку. Ён казаў далей, толькі крыху цішэй.

— Файны хлапчына, — заўважыў Янка, звяртаючыся да Касі. — Залатыя рукі, характэрны. Толькі з гэтым камунізмам крыху ўчадзеў.

— Перамудруюць і яго, — неахвотна адгукнуўся Жаба. — Для разумнага гэта ўсё задурное і застарое будзе. Зрэшты, што там шпагат добрага прыдумае? Толькі турмы, войны і рэвалюцыі… Калі б усе менш балбаталі, а больш рабілі, то і без агітацыі і без рэвалюцыі галеча б знікла. Атак, сволачы, толькі круцяць, забіваюць, а самі тым часам вялікімі панамі робяцца! Добра жаруць, раздаюць загады і ў славе сыцеюць!

— І вось вераць ім, — заўважыў Янка Залаты Зуб.

— Вераць, бо кожны шчасця хоча, — задуменна і быццам бы са смуткам сказаў Жаба.

— А дзе ж яно… шчасце? — далучылася Кася, думаючы пра што іншае: «Чаму ж яны так паволі збіраюцца?»

— Шчасце тут, — Жаба паклаў руку на грудзі. — Толькі ў сабе! — сказаў ён сур’ёзна, з сілай і ўпэўненасцю. — І ніхто нам яго не дасць!

У вялікім пакоі раптам нібы святлей зрабілася. Гэта ўвайшлі разам тры маладыя і прыгожыя дзяўчыны. Убраныя ў ліловае сёстры Анка і Янка Афрыканкі і маладзенькая, на выгляд зусім падлетак, шапенфельдэрка Лёля Ландыш, уся ў ружовым.

Следам за імі з’явіліся Мангол (Баран), Моркаўка і Паніч (Ясь). Мангол адразу далучыўся да тузоў і шчасліва-зіхоткай ад іх таварыства Касі Залатой Трубы. Моркаўка стаў ахвярай агітацыі Чэсіка Свабоды, якога слухачы проста трывалі. А Ясь, хаваючы збянтэжанасць за ўдаванай свабодай і рассыпаючыся ў кампліментах, думаў, да каторай з дзяўчат варта падваліцца. Найцікавейшай была Лёля Ландыш: смелая, зграбная, але занадта худая і дзяцінная, як на ўтылітарны густ Паніча.