Читать «ГЛЯНУ Я Ў АКОНЦА...» онлайн - страница 34
Сергей Песецкий
Вырашылі, што муж выправіцца ў гатэль да пана дырэктара і скажа, што жонка пагадзілася прадаць карціну за паўтара мільёна. А пры неабходнасці саступіць з гэтай сумы.
Пакуль ішлі далейшыя нарады (чвэрць гадзіны пасля сыходу Яся), дзверы ў краму адкрыліся і ўвайшоў сам дырэктар. Пара знямела.
— Жонка прадае карціну? — коратка спытаў дырэктар.
— Так… Вядома, вядома… Натуральна ж, прадае… Чаму не? — збіваўся армянін.
— Шмат?!
У армяніна заняло дух. У жонкі чырвоныя плямы пайшлі па твары, яна пачала гаварыць:
— Паў… паў… — яна не скончыла, бо муж раптам перапыніў яе, адкашляўся, выняў грудзі і сказаў:
— Мы, пане дырэктару, гэтую карціну ведаем… Гэта высокая школа… Мільён і ані рубля менш. Вось што… Мы людзі бедныя… Кожны сваё цэніць і шануе…
Прымружанымі вачыма Філіп халодна глядзеў у вочы крамаўладальніка. Раптам ягоныя вусны скрывіліся ў лёгкай усмешцы:
— Шмат вы сказалі?!
«Зашмат?» — падумаў армянін, і цяпер чырвоныя плямы пабеглі па ягоным твары, пакуль ён спрабаваў паўтарыць суму.
— Мі… мі…
— Ну, мільён?.. Так? — дапамог яму дырэктар.
— Нібы так.
— Цудоўна! — сказаў дырэктар і пацягнуўся па партманэ.
Праз момант ён перадумаў.
— Цяпер усёй сумы я не маю, бо не важу пры сабе вялікія грошы, а задатак я вам і так даў… Таму добра, карціна мая. Калі ласка, дастаўце яе заўтра а сёмай вечара, і вы атрымаеце рэшту грошай.
Дырэктар злёгку хітнуў гаспадыні галавой на развітанне і выйшаў на вуліцу.
Як ён сышоў, жанчына з заціснутымі кулакамі падбегла да мужа:
— Дурань! Ідыёт! Паўмільёна выкінуў у акно! І нашто я выйшла замуж за такога хамуйлу!
Гаспадар смачна сплюнуў:
— Сама ты ідыётка. Ты ж пачала казаць «паў»…
— Я акурат хацела сказаць «паўтара», але збілася, а ты мне перашкодзіў і не даў скончыць. Як апошні дурань вылез з мільёнам. Я бачыла, як ён пасміхаўся твайму дурноццю. Ён бы і два мільёны даў, і тры, магчыма, нават пяць або дзесяць… Вось жа дурань, дурань, дурань!
— Але ж той паніч ацаніў яго на паўмільёна, — спрабаваў бараніцца муж.
— Бо я яго ўпрасіла. Разумееш? А зрэшты, што такі блазнюк разумее. Той сам казаў, што не ведае, колькі гэта каштуе… І што тут казаць. Калі мы вырашылі, што папросім паўтара мільёна, чаму ты прасіў адзін?!
І сварка працягвалася. І думка пра страчаныя і такія блізкія мільёны даводзіла мужа і жонку да роспачы.
Увечары ў краму прыйшоў Ясь. Ён быў у падарожным паліто, а цераз руку ў яго быў перакінуты плед.
— Ну як, ці бераце вы карціну, бо я акурат з’язджаю?
— Вядома, бяром, — панура адгукнуўся армянін. — Але, можа, вы б крыху саступілі. Што ў гэтай карціне такога: і фарбы палопаліся, і брудная, і намалявана абы-як…
— Я нічога не магу саступіць. Або вы купляеце, або не. Я вас не прымушаю. Хваліць карціну таксама не буду. Прадаю вам тое, што вы бачыце. А калі цана не адпавядае, то і не купляй, пане гаспадар.
Праз паўгадзіны Ясь выйшаў з крамы, маючы ў кішэні 50 000 ост-рублёў (той пачак, які армянін атрымаў як задатак ад дырэктара) і 450 000 ост-рублёў золатам і даляравымі купюрамі. Гэтая сума была досыць нядобрасумленна пералічана армянінам. Але Ясь зрабіў выгляд, што не разбіраецца ў гэтым.