Читать «Альпійская балада» онлайн - страница 32
Васіль Быкаў
— Каму?
— Руссо! — з рашучай гатоўнасцю сказала яна і крутнулася да яго і хлеба.
Іван моўчкі і беражна ўзяў тоненькую лустачку, крыху жывей ухапіла другую яна.
— Гра… Спасібо, руссо.
— Няма за што, — сказаў Іван.
— Руссо! — таропка жуючы і хутаючыся ў скуранку, аклікнула Джулія. — Как імеется твой імя? Іван, да?
— Іван, — трошкі здзівіўшыся, пацвердзіў ён.
Яна заўважыла яго недаўменне і, адкінуўшы голаў, засмяялася:
— Іван! Джулія угодаль! Как ето угодаль?
— Няцяжка ўгадаць.
— Все, все руссо Іван? Правда?
— Ну, не ўсе. Але шмат. Многа.
Яна неяк адразу абарвала сваю хвілінную весялосць, стомлена ўздыхнула, зябка захінулася ў скуранку і крадком ад яго паглядзела на буханачку ў доле. Ён, расцягваючы асалоду, марудна даядаў свой кавалак.
Заўважыўшы яе вельмі красамоўны позірк, узяў буханачку, каб пакласці яе за пазуху, але не паспеў гэта зрабіць, як Джулія раптам войкнула і застыла на месцы. Адчуўшы нядобрае, ён ускінуў на яе позірк — на твары дзяўчыны быў спалох, шырока раскрытыя вочы няўцямна глядзелі па-над яго плячом. Іван павярнуўся з хлебам у руцэ і адразу ўбачыў тое, што напалохала яе.
Воддаль ад іх і ніжэй, у разагнанай сярод туману прагаліне, абапёршыся на расстаўленыя рукі, сядзеў на скале страшны, у падзёртай куртцы гефтлінг. Голы, без валасоў, яго чэрап тырчаў на тонкай шыі з шырокага каўняра паласатае курткі, на якой чарнеў нумар і вінкель, цёмныя вачніцы-праваліны ўтрапёна ўставіліся на іх. Пэўна, ён убачыў у іхніх руках хлеб, здрыгануўся і, прыскокваючы на месцы, пачаў хрыпла выкрыкваць:
— Брот! Брот! Брот!
Потым абарваў крык, зябка скалануўся і ўжо зусім чалавечым, поўным адчаю голасам патрабаваў:
— Гіп брот!
— Ге, захацеў чаго, — саркастычна ўсміхнуўся Іван, гледзячы на яго.
А гефтлінг некалькі секунд памарудзіў і з нечаканаю злосцю залямантаваў:
— Гіп брот! Гіп брот! Іх бешайнэ гестапо! Гіп брот!..
— Ах, гестапа! — Іван узняўся на ногі. — Ану, марш адсюль! Ну, жыва!
Ён пагрозліва памкнуўся было да вар’ята і толькі ступіў некалькі крокаў, як той скочыў са скалы і адбег далей уніз.
— Гіп брот — нікс гестапо. Нікс брот — гестапо!
— Ах ты, сабака! — закрычаў скрозь вецер Іван.
Яго ахапіла злосць, хлопец памкнуўся быў дагнаць гэтага шантажыста, але той засцярожліва адбег яшчэ далей. Згледзеўшы, што Іван спыніўся, ён таксама стаў.
— Гіп брот!..
Іван засунуў руку за пазуху — немец застыў, чакаючы, але хлопец выхапіў пісталет і хруснуў курком.
— Пістоле! — са страхам крыкнуў вар’ят і кінуўся назад.
Іван прыкусіў вусны, ззаду да яго падскочыла Джулія.
— Дать он хляб! Дать хляб! — спалохана загаманіла яна.
Вар’ят тым часам адбег, прыпыніўся і, азіраючыся, хутка пасігаў уніз.
— Іван, дать хляб! Дать хляб! Нон гестапо! — боязна патрабавала дзяўчына.
«Гад прадажны, — думаў хлопец, злосна гледзячы на хісткую постаць вар’ята. — З ім жарты нядоўгія — наробіць крыку і выдасць немцам. Што зробіш з дурным? I забіць шкада, і адчапіцца няма як. Прыйдуць з сабакамі, патрапяць на след — лічы, усё прапала».
— Эй! — крыкнуў хлопец вар’яту— На брот!