Читать «Грахi маленства (на белорусском языке)» онлайн - страница 29
Болеслав Прус
Я паспяшаўся, тым больш што ў садзе мне было душна ад гэтых пястотаў. Мiнаючы кухню, я пачуў за сабой, што мае паненкi смяюцца, а нехаця цiкнуўшы цераз паркан, заўважыў, што яны сабе весела скачуць цераз вяровачку. Вiдаць, толькi пры мне ў iх быў такi ўрачысты выгляд.
У кухнi быў страшэнны тарарам. Валекава мацi плакала i лаялася, а старая Салюся выгаворвала ёй, што Валек разбiў талерку.
- Дала яму, - наракала пасуднiца, - гэтаму гiцлю, талерку, каб ён яе вылiзаў, а ён, падлюга, бух яе аб зямлю, а сам наўцёкi. Ой, калi ўжо я сёння не заб'ю цябе, дык няхай мае рукi ды ногi адсохнуць...
А пасля закрычала:
- Валек!.. Хадзi сюды, шалудзька ты, адразу ж iдзi, бо я з цябе скуру здзяру, калi цяпер не з'явiшся.
Мне стала шкада хлопца i захацелася справу загладзiць. Аднак я падумаў, што паспею зрабiць гэта пасля лесу, бо Валек - дай бог, каб ноччу паказаўся ў кухнi. I я пайшоў сваёй дарогай.
Да лесу ад двара было з паўгадзiны хады, а можа, i больш. Раслi там дубы, сосны, ляшчэўнiк, а сунiц i чарнiц столькi, што бяры - колькi хочацца. З краю пастухi трохi прарэджвалi ягады, а далей было iх больш, усыпаны цэлыя паляны, з наш дзядзiнец велiчынёй.
Зайшоўшы ў такое месца, я нарваў ягад поўную шапку i хустку, бо сам еў мала, спяшаўся. Нягледзячы на гэта, прайшло з гадзiну, а то i больш, пакуль я са сваiм зборам вырушыў назад. Напрасткi не пайшоў, а трохi кругам, бо мне наогул падабалася пахадзiць па лесе.
Калi iдзеш у гушчар, дык дрэвы выразна даюць дарогу, прапускаюць цябе. Але паспрабуй, iдучы наперад, азiрацца. Яны падаюць адно аднаму галiны, нiбы рукi, ствол наблiжаецца да ствала, пасля яны нават зусiм сыходзяцца, i неўзабаве за табой вырасце стракатая сцяна, глыбокая i непраходная...
Лягчэй за ўсё тады заблудзiцца. Куды нi пойдзеш - усюды аднолькава, усюды дрэвы рассоўваюцца перад табой, а за табой збягаюцца. Ты пачынаеш бегчы, яны таксама бягуць назад, каб адрэзаць табе адступленне. Ты спынiшся - яны стаяць сабе ды ахалоджваюцца голлем, як веерамi. Паварушваеш галавой улева ды ўправа, шукаючы дарогi, i заўважаеш, што некаторыя дрэвы хаваюцца адно за адно, нiбы хочучы пераканаць цябе, што iх куды менш, чым ты сабе думаеш.
О, лес - гэта ўсё-такi небяспечнае месца! Там кожная птушка шпiёнiць, куды ты iдзеш, кожнае зеллейка намагаецца заблытаць твае ногi, а як не можа, дык хоць шамаценнем даносiць пра цябе iншым. Так яму, лесу, любы чалавечы твар, што, убачыўшы яго, - кiдаецца на ўсё, абы толькi затрымаць тут чалавека назаўсёды.
Сонца ўжо хiлiлася на захад, калi я выйшаў у поле. А неўзабаве сустрэўся з Валекам. Ён хутка iшоў у бок лесу, падпiраючыся доўгiм кiем.
- Куды ты? - спытаўся я.
Ён не ўцякаў ад мяне. Спынiўся i, паказаўшы жоўтай ручкай на лес, цiха сказаў:
- Далёка!..
- Хутка ноч будзе, вяртайся дахаты.
- Але ж матуля хочуць мяне страшэнна адлупцаваць...
- Хадзем са мной, дык не адлупцуе.
- Ой, адлупцуе!..
- Хадзем, будзеш бачыць, што нiчога не зробiць, - сказаў я, падышоўшы да яго.
Хлопец адступiўся, але не ўцякаў; мне здалося, што ён вагаецца.