Читать «Грахi маленства (на белорусском языке)» онлайн - страница 26
Болеслав Прус
Нарэшце мне ўжо i ажынаў не хацелася. Я адчуваў, як ласкава гойдаюць мяне кусты, бачыў кожную хмарку, што паволi плыла па блакiце, чуў шалясценне кожнага лiста, а сам анiчога не думаў. Ды тут мяне штосьцi тузанула. Я ўсхапiўся, не разумеючы, што да чаго. Нейкi момант было цiха, як i раней, а потым пачуўся Лёнiн плач i крык:
- Зося!.. Панна Клеменцiна!.. Памажыце!..
Гэта страшна, калi дзiця крычыць: "Памажыце!.." У галаве маёй мiльганула слова "змяя!". Калючыя кусты хапалi мяне за вопратку, аблытвалi ногi, тузалi, адпiхалi... не, яны моцна трымалi мяне, не пускалi, як быццам жывая пачвара, а Лёня тым часам крычала: "Памажыце!.. Божа мой, божа!.." I я адчуваў толькi адну, як сонца, ясную рэч, што неабходна цi памагчы, цi загiнуць самому.
Стомлены, паабдзiраны, а найбольш перапалоханы, я прадзёрся нарэшце туды, адкуль чуўся Лёнiн плач.
Яна сядзела на кусце, дрыжала, ломячы рукi.
- Лёня!.. Што з табой? - першы раз звярнуўся я да яе па iменi.
- Аса!.. Аса!..
- Аса? - паўтарыў я, кiдаючыся да Лёнi. - Укусiла цябе?
- Яшчэ не, але...
- Дык што...
- Лазiць па мне...
- Дзе?
З вачэй яе цяклi слёзы. Яна вельмi саромелася, але страх перамог.
- Залезла ў панчоху... Божа мой, божа... Зося!..
Я стаў перад ёю на каленi, але шукаць асу яшчэ не асмельваўся.
- Дык вымi ты яе, - сказаў я.
- Я ж баюся. О божа!..
Лёня дрыжала як у лiхаманцы. I я праявiў звышсмеласць.
- Дзе яна ў цябе?
- Цяпер ходзiць па калене...
- Няма яе нi тут, нi тут.
- Яна ўжо вышэй... Ах! Зося, Зося!..
- Дык i тут жа яе няма...
Лёня закрыла твар рукамi.
- Вiдаць, яна ў сукенцы схавалася... - сказала, яшчэ горш заплакаўшы.
- Злавiў! - закрычаў я. - Гэта ж муха...
- Дзе?.. Муха?.. - спыталася Лёня. - I праўда муха! Ах, якая вялiкая... А я была ўпэўнена, што гэта аса. Я думала, што памру... Божа! Якая я дурная.
Выцерла вочы i адразу пачала смяяцца.
- Забiць яе цi выпусцiць? - спытаўся я, паказваючы Лёнi няшчасную муху.
- Як сабе хочаш, - адказала Лёня зусiм ужо спакойна.
Я хацеў муху забiць, але - не хапiла рашучасцi. А таму, што i крылы, i ўся яна была вельмi памятая, я асцярожна палажыў яе на лiсце.
А Лёня тым часам вельмi ж прыглядалася да мяне.
- Што з табой, - спыталася яна раптам.
- Нiчога, - адказаў я, намагаючыся засмяяцца.
I тут адчуў, што сiлы раптоўна пакiдаюць мяне. Сэрца бiла, як звон, у вачах пацямнела, халодны пот выступiў на ўсiм целе, i, стоячы на каленях, я захiстаўся.
- Што з табой, Казя?
- Нiчога... Толькi я думаў, што з табой здарылася няшчасце...
Каб Лёня не абхапiла мяне, не палажыла маю галаву сабе на каленi, я разбiў бы нос аб зямлю.