Читать «Чалавек на лаўцы (на белорусском языке)» онлайн - страница 50
Жорж Сименон
- Бадзяўся па вулiцах. Уначы спаў на рынку на мяшках з гароднiнай гадзiну-другую. Двойчы падыходзiў да моста Сэн-Мiшэль i глядзеў на ваш будынак. Убачыў, як Монiка выходзiла ад вас. Я пайшоў на вулiцу Ангулем, там стаяў чалавек, па ўсiм было вiдаць, назiраў за домам. Ваш, напэўна.
- А чаму мы маглi меркаваць, што ты мог забiць Турэ?
- А вы што, не ведаеце, што я ў яго пазычыў грошы?
- Пазычыў?
- Ну, папрасiў, калi вам так болей падабаецца.
- Папрасiў?
- Што вы хочаце сказаць?
- Ёсць розныя спосабы прасiць. Мiж iншым, ёсць i такi, калi чалавек, якога просяць, пастаўлены ў такiя ўмовы, што не можа адмовiць. А называецца гэта шантаж.
Камiсар замаўчаў i ўгледзеўся Жарысу ў самыя вочы.
- Адказвай.
- Я нiчога б не сказаў панi Турэ.
- Але ж пана Турэ ты гэтым прыпалохаў?
- Ён i так бы даў грошы.
- Але даў таму, што баяўся тваёй пагрозы.
- Не ведаю. Вы мяне блытаеце вашымi пытаннямi... Памiраю, хачу спаць...
- Выпi кавы.
Жарыс выпiў i разгублена ўтаропiўся ў Мэгрэ.
- Колькi разоў ты быў у пана Турэ?
- Толькi два разы.
- Монiка пра гэта ведала?
- А што яна вам сказала?
- Цяпер не мае значэння, што што яна сказала. Важна, скажаш ты.
- Яна ведала.
- Што ты яму сказаў?
- Каму?
- Пану Турэ! - не стрымаў свайго раздражнення Мэгрэ.
- Што нам патрэбны грошы.
- Навошта?
- Каб паехаць у Амерыку.
- I як ён адрэагаваў?
- Сказаў урэшце, што гэта найлепшае выйсце.
Допыт нешта не ладзiўся. Жарыс, мабыць, лiчыў, што Мэгрэ ведае болей, чым ведаў на самай справе. Трэба было павесцi допыт больш асцярожна.
- Ты думаў жанiцца з Монiкай?
- Думаў. Але пан Турэ разумеў, што гэта нерэальна. Я непаўналетнi. I нават калi б мае бацькi згадзiлiся, дык панi Турэ адмовiла б: я ж усё сваё нашу з сабою. Пан Турэ мне сам параiў нават не спрабаваць знаёмiцца з ёю.
- А ты яму прызнаўся, што ты з Монiкай ужо кахаўся?
Жарыс пачырванеў.
- Я сказаў яму толькi, што яна цяжарная.
Дык вось у чым сакрэт! Мэгрэ выгляду не падаў, але здзiвiўся: як жа ён сам не падумаў пра такую паваротку?
- Колькi месяцаў?
- Трохi болей як два.
- Вы былi ў доктара?
- Яна адна хадзiла.
Мэгрэ адкiнуўся ў крэсле, набiў тытунём новую люльку.
- Што ж ты збiраўся рабiць у Амерыцы?
- Што прыйдзецца. Я працы не баюся. Мог бы стаць каўбоем.
- Каўбоем? - усмiхнуўся сам сабе Мэгрэ: ён згадаў тых асiлкаў, якiх бачыў на ранча Арызоны i Тэхаса.
- Я мог бы працаваць на залатых капальнях. Словам, як-небудзь я б ужо выкруцiўся.
- I ажанiўся б з Монiкай?
- Яна i так мая жонка. Хiба што мы не распiсаныя...
- Як сябе паводзiў пан Турэ, калi даведаўся, што Монiка цяжарная?
- Не паверыў... Нават заплакаў... Але я пакляўся, што намеры ў мяне...
- ...самыя добрыя. I што ён тады сказаў?
- Абяцаў дапамагчы. Грошай у яго пры сабе не было. Ён даў мне крыху.
- Дзе яны?
- У Монiкi. Яна хавае iх у сваiм стале на працы.
- А астатнiя?
- Астатнiя ён абяцаў даць у аўторак. Ён збiраўся атрымаць вялiкiя грошы.
- Ад каго?
- Не ведаю.
- Ён не сказаў, адкуль яны раптам возьмуцца?
- А я i не пытаўся.
- Чаму?
- Ён бы ўсё роўна не адкрыўся. Ён нiдзе не працуе. Я так i не змог зразумець, як ён зарабляе. Мабыць, яны ўдвух гэтымi справамi займалiся.