Читать «Бацькава падарожжа (на белорусском языке)» онлайн - страница 73

Бернар Клавель

25

Паступова гнеў Iзабэлы перайшоў у плач, якi цягнуўся вельмi доўга.

Кантэн нерухома сядзеў i глядзеў на вуголле, якое раз-пораз успыхвала ўслед за парывамi ветру на дварэ. За яго спiною плакалi дзве жанчыны, i iх плач пераклiкаўся з працяглымi завываннямi зiмовай ночы.

Котка павольна вылезла з падпечка, некалькi разоў пацягнулася, аблiзала поўсць i ўскочыла Кантэну на каленi. Яна доўга прынюхвалася да яго курткi, штаноў, твару. Потым пацерлася пыскай аб калючы падбародак старога, разы са тры крутнулася на месцы i ўлеглася абараначкам.

Памалу жанчыны пачалi супакойвацца. Гэта нагадвала навальнiцу ўлетку, калi яна непрыкметна аддаляецца з кароткiмi парывамi ветру, падобнымi на ўсхлiпы. На дварэ таксама прыцiхла. Кантэн заплюшчыў вочы. Ён намагаўся прагнаць тое, што зноў варушылася ў яго душы.

Няўжо час спынiўся? Няўжо ўсё раптоўна ператварылася ў доўгую бясконцую ноч без свiтання?

Пасля нейкага нязвыклага маўчання зарыпела крэсла, на якiм сядзела Iзабэла. Гэта яна ўстала i ззаду падышла да Кантэна.

- Есцi хочаш? - спыталася спакойным голасам.

- Не, я не галодны.

- Усё-такi з'еш гарачага.

- Не, дзякую.

Кантэн адказваў не думаючы. Яму шкада было той цiшынi, якая ўсталявалася толькi на некалькi хвiлiн.

- Ва ўсякiм разе, талерка супу табе не пашкодзiць.

Жончын голас зноў набываў аўтарытэт. Кантэн падняў галаву. Жонка падкладала дровы ў плiту i не заўважыла гэтага. Полымя пад гаршком загуло, i калi Iзабэла зняла накрыўку, па кухнi разнёсся прыемны пах тушанай свiнiны. Кантэну адразу захацелася есцi.

- Ну, iдзi за стол, - паклiкала жонка.

Калi ён сеў за стол, суп ужо быў налiты ў талеркi. Яны пачалi моўчкi есцi, потым Iзабэла спыталася, амаль зусiм спакойным голасам:

- Дык раскажы хоць нам, як ты знайшоў яе. Дзе яна жыве? Цi праўда, што ў яе такi прыгожы пакой, як яна нам расказвала?

- Ага, праўда. Пакой вельмi добры.

- Ты спаў на яе канапе?

- На канапе.

- Гэты пакой застанецца за ёй? Цi доўга яна прабудзе ў Парыжы?

Кантэн крыху павагаўся, потым адказаў:

- Яна заплацiла за пакой да канца студзеня. А далей будзе вiдаць.

- Але ж яна не ведае, колькi часу прабудзе ў Парыжы?

- Не, яшчэ не ведае.

Iзабэла ўздыхнула, з'ела дзве лыжкi супу i зноў прадоўжыла свой допыт:

- Вы харчавалiся разам?

- Але.

- Дзе, у рэстарацыi?

- Ага.

Раптам Iзабэла павысiла голас:

- Ды гавары ты нарэшце! А то з цябе слова не выцягнеш.

- Ведаеш, Iзабэла, я вельмi стамiўся. Вельмi.

- Ты часам не прастудзiўся?

- Не.

- Ты не прывык да дамоў з гэткiм ацяпленнем. Вiдаць, было вельмi горача.

- Ага, вельмi.

- А ў цягнiку ўсё было добра?

- Вельмi добра.

Iзабэла замаўчала. Разы са тры iх позiркi сустрэлiся, але кожны раз Кантэн апускаў галаву. Дэнiза спыталася:

- Дом у Марыi-Луiзы такi маленькi, як яна хацела, цi не?

- Але, такi маленькi.

- I ў Парыжы ў яе таксама гэткi будзе?

- Але, гэткi самы.

Кантэн даеў свой суп. Потым адсунуў крэсла i сказаў, што хоча паглядзець скацiну.

- Ды ўжо сядзi ты, - кiнула Iзабэла, - скацiна дагледжаная. Нiчога з ёй не зробiцца. Убачыш заўтра ранiцай.